De 33-jarige slechtziende Lennerd Carrein is één van de zovele bestuurders die om de drie jaar een rijgeschiktheidstest moet afleggen. Dankzij een speciale telescoop op zijn bril lukt dit. “Om zo te leren rijden, moest ik een speciale cursus volgen in Nederland.” (foto Christophe De Muynck)

5.317 bestuurders vorig jaar onderzocht op rijgeschiktheid, 1 op 7 mag de weg niet meer op

BRUSSEL/DEINZE – Het rijgeschiktheidscentrum CARA onderzocht vorig jaar bij 5.317 Vlamingen of ze nog in staat zijn om een voertuig te besturen. Dat blijkt uit cijfers van verkeersveiligheidsinstituut Vias. In bijna 14 procent van de gevallen leidde dat tot een negatieve rij-evaluatie. Vias-woordvoerder Stef Willems benadrukt echter dat het nooit om een pestmaatregel gaat. “Integendeel, wij willen mensen net weer de weg op krijgen.”

Elk jaar melden zich bij het rijgeschiktheidscentrum CARA duizenden burgers over wie twijfel bestaat of ze nog de baan op kunnen omwille van een ziekte, na een ongeval of door een andere medische oorzaak die eventueel een invloed kan hebben op het veilig besturen van een auto. Volgens het verkeersinstituut waren dat er vorig jaar 5.317, gemiddeld meer dan 14 per dag. Bij 1 op de 7 leidde dit effectief tot een negatieve evaluatie. “Het is absoluut niet zo dat we mensen hun rijbewijs willen afnemen bij de verwerking van zo’n dossier”, zegt Stef Willems, woordvoerder van Vias. “Integendeel. We proberen mensen net op een zo efficiënt mogelijke manier opnieuw te doen deelnemen aan het verkeer.” De overgrote meerderheid (86 procent) van alle onderzochte bestuurders mocht al dan niet na bepaalde aanpassingen of met beperkingen toch opnieuw achter het stuur kruipen. Een automatisch in plaats van een manueel rijsysteem, is de meest voorkomende aanpassing. Bij de beperkingen valt dan weer op dat veel chauffeurs een optische correctie moeten ondergaan, dat wil zeggen dat ze een bril of lenzen moeten dragen.

“Elke beslissing valt in samenspraak met verschillende experten”, Stef Willems, woordvoerder VIAS

Bril met telescoop

Eén van hen is Lennerd Carrein, een 33-jarige man uit Deinze. Hij moet om de drie jaar een rijgeschiktheidstest afleggen. Door een aangeboren afwijking ziet Lennerd al heel zijn leven slecht. Zo is zijn zicht beperkt tot 30 procent en gaat het binnenkomende licht in zijn ogen alle kanten op, waardoor zijn ogen veel moeite hebben om beelden goed te kunnen verwerken. Desondanks kan de Deinzenaar vandaag veilig functioneren in het verkeer, en dat aan de hand van zijn bioptic, een telescoopje aan de bovenkant van zijn bril. “Om te leren rijden met zo’n telescoopbril moest ik een speciale cursus volgen in Nederland, omdat dat in België niet wordt aangeboden”, zegt Lennerd. “Die bril stelt mij in staat om de weg goed te zien en om gevaren te identificeren. Het duurde ook even, maar uiteindelijk kreeg ik groen licht van het rijgeschiktheidscentrum om met de speciale telescoop deel te nemen aan het praktisch rijexamen in ons land.” Hij slaagde en sindsdien kan Lennerd veilig deelnemen aan het verkeer. Dat heel veel mensen door hun medische problemen toch de baan op kunnen, vindt Lennerd een heel goede zaak. “Het kan soms moeilijk zijn om alles goed uit te zoeken, maar er wordt vanuit het rijgeschiktheidscentrum wel heel veel gedaan om de dossiers zo effectief mogelijk te behandelen. We moeten goed beseffen dat het hier steeds om de veiligheid gaat: van jezelf en van andere mensen die zich op de openbare weg bevinden.”

Multidisciplinair

Iemand die twijfelt of hij of zij nog kan rijden door een bepaalde medische conditie, kan enkel via een arts doorverwezen worden naar het rijgeschiktheidscentrum. “Online bieden we wel via senior-test.be een eerste zelfinschattingstest aan”, aldus Stef Willems. “Als die negatief is, is het zeker nodig om contact op te nemen met je arts.”

Wanneer iemand wordt uitgenodigd naar het rijgeschiktheidscentrum volgen er testen. “Dat kan gaan om een neuropsychologische, medische en/of rijpraktische test. Het gebeurt vaak dat iemand slechts één of twee van die testen moet afleggen, denk bijvoorbeeld aan iemand van wie een been geamputeerd is. Die hoeft in de meeste gevallen geen neuropsychologische test af te leggen. Het komt er eigenlijk op neer dat we multidisciplinair werken: het is niet één persoon die oordeelt of iemand nog op de baan mag. Dat is altijd een beslissing die in samenspraak met een aantal experten wordt genomen. Afhankelijk van de aandoening worden mensen al dan niet op regelmatige basis opgevolgd.”

De jongste bestuurder van wie de rijgeschiktheid vorig jaar geëvalueerd werd, was 16 jaar. Hij zit in het landbouwonderwijs en wou met de tractor leren rijden. De oudste bestuurder is dit jaar 100 jaar geworden.

Politierechters spraken vorig jaar 98.678 rijverboden uit

In 2023 kregen 98.678 Belgen voor de politierechtbank te horen dat hun rijbewijs tijdelijk of levenslang werd ingehouden. Dat blijkt uit cijfers van het College van Hoven en Rechtbanken. Er zijn tal van verkeersovertredingen waarbij de politierechter kan beslissen om de bestuurder een ‘verval van het recht op sturen’ op te leggen, onder meer voor grote snelheidsovertredingen, rijden onder invloed of na een ongeval met vluchtmisdrijf. Voor de Vlaamse provincies ging het in 2023 om volgende aantallen: Antwerpen (15.322), Oost-Vlaanderen (14.918), Vlaams-Brabant (12.998), West-Vlaanderen (9.501) en Limburg (7.106). In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest spraken de politierechters 12.397 rijverboden uit. De cijfers liggen in de lijn van de voorbije jaren, in 2022 ging het bijvoorbeeld om 105.485 rijverboden.

Kristine Hänsch, magistraat en woordvoerder van het College van Hoven en Rechtbanken, geeft duiding bij de cijfers. “Het totaal van 98.678 omvat alle geregistreerde beslissingen van de rechters over een rijverbod van een bepaalde duur of levenslang rijverbod. Ook de verlengingen van de onmiddellijke intrekkingen van een rijbewijs zijn opgenomen, net als de vervallen wegens lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid om te rijden. De cijfers geven niet aan of na een beroepsmogelijkheid een rijverbod eventueel opnieuw werd ingetrokken en zijn dus een overschatting van het reële aantal rijverboden. Er wordt ook geteld per persoon en per vonnisdatum. Eén persoon kan dus bijvoorbeeld twee keer geteld worden als hij of zij eerst bij verstek en daarna na verzet veroordeeld is tot een rijverbod.” (VVHR)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier