Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) : “De islam moet verwesteren”

Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) is bezorgd om de cohesie in onze samenleving na de aanslagen in Brussel en Zaventem. Zijn boodschap is duidelijk. “Onze samenleving mag niet uit elkaar vallen. Geen millimeter mogen we toegeven op onze waarden en vrijheden.” Bourgeois is het rondje zwartepieten beu en wil oplossingen. Maar hij wijst in één beweging ook de Franstaligen op hun plichten.

Veel vakantie is de minister-president niet gegund. Een verlengd Paasweekend met zijn familie, en daar is het bij gebleven. Gisteren is de 64-jarige West-Vlaming op vierdaagse handelsmissie naar Cuba vertrokken. En dinsdag reist hij verder naar Iraaks Koerdistan. Op politieke missie. Of hij de gruwelijke aanslagen al wat heeft kunnen laten bezinken, wil ik weten. Het is woensdagvoormiddag. En akelig stil in Brussel. We hebben afspraak op het Martelaarsplein, waar de MP zetelt. “Moeilijk. We zijn vorige week opgestaan in een nachtmerrie. Ik hoop dat het ooit weer wordt als vroeger. Maar ik twijfel. Dit was onze nine eleven.” Hij zwijgt even. “Ik heb veel bewondering voor de mensen die de dag nadien gewoon weer de trein namen om in Brussel te werken. Dat vergt een grote overwinning op jezelf, denk ik.”

Je leeft daarmee. Het is zoals met een brand of ander onheil. Je denkt dat het jou niet zal overkomen. Maar je moet alert zijn natuurlijk.

Ik betreur dat enorm. We zouden nu allemaal samen moeten handelen. De nood is zo groot. Die verwijten over en weer helpen ons geen meter vooruit, integendeel. Die zijn contraproductief.

Ik herhaal: ik vind dat niet productief. Dat is niet wat de mensen nu verwachten van ons. Zij vragen een vastberaden aanpak.

Dat is problematisch. Maar ik denk dat hij stilaan door iedereen teruggefloten is, zelfs binnen zijn eigen partij. Kijk, het terrorisme, dát moet onze vijand zijn. En de oplossing is drieledig. Je moet één: IS uitschakelen, want dat is de bron van het kwaad. Twee: meer inzetten op veiligheid en zeker op inlichtingendiensten. Dat is wat Jan Jambon en de federale regering nu doen. En drie: onze samenleving mag niet uit elkaar vallen. Ik maak me zorgen over de cohesie, echt waar. Dat is mijn boodschap aan jeugd- en sportverenigingen, lokale besturen, werkgevers, Fedasil, noem maar op: reageer assertief telkens iemand ingaat tegen bijvoorbeeld het recht op vrije meningsuiting, de scheiding tussen kerk en staat of de gelijkheid tussen man en vrouw. Geen millimeter mogen we toegeven op onze gedeelde waarden en vrijheden. Die vormen de basis van onze samenleving.

Geen enkele overheid mag nog wegkijken van de problemen. Dat is te lang het geval geweest. Dat is mijn eerste punt. Het kan niet zijn dat een burgemeester niet weet wie waar woont. Dat was in Molenbeek zo, in Schaarbeek. Dat kan niet. Je moet je bevolkingsregister op orde hebben. Je moet controles doen. Ik hoor die burgemeesters wel zeggen dat ze de middelen niet hebben, maar als Jan Jambon steun aanbiedt om alles in kaart te brengen, dan wijzen ze dat af.

Men heeft hem die woorden in de mond gelegd. En hij heeft die niet ontkend, inderdaad. Maar goed, dat is mijn punt niet. Je mag niet wegkijken van de problemen. En mijn tweede punt: de islam moet verwesteren. Let op: ik reik de moslimgemeenschap de hand. Ik heb niet toevallig een levensbeschouwelijke dialoog opgestart. En je merkt dat de overgrote meerderheid zich wil inschrijven in onze samenleving. Maar de minderheid die dat niet wil, moeten we strenger aanpakken. Ook de moslimgemeenschap zou duidelijker afstand moeten nemen van hen, zeker in probleemwijken.

Sterk inzetten op integratie: nieuwkomers duidelijk maken dat ze hier een toekomst hebben, dat hun kinderen hier een diploma kunnen verwerven, dat iedereen hier gelijke kansen heeft. Máár: dat moet gebeuren op basis van gedeeld burgerschap met gedeelde waarden en vrijheden. Alleen zo kan je een pluralistische samenleving opbouwen.

Ik vind van wel. Er is nog discriminatie en er is nog racisme. Helaas. Maar ik denk dat dat een kleine minderheid is. Je kan bijvoorbeeld moeilijk zeggen dat kinderen hier geen gelijke kansen krijgen. In Vlaanderen is het niet zo dat je sociaaleconomische situatie bepalend is voor je kansen op school. Die schuldgevoelens mogen we ons niet laten aanpraten.

Absoluut. Daar is ook consensus over aan Nederlandstalige kant. Brussel is een anachronisme. Ik zeg al lang dat Brussel één stadsbestuur moet worden. New York is een goed voorbeeld. Brussel heeft iemand nodig als Michael Bloomberg (voormalig NY-burgemeester, red). Hij heeft orde op zaken gesteld, de criminaliteit aangepakt, de leefbaarheid vergroot, én ook een community gevormd. Maar goed, bij ons botst elke hervorming van Brussel op onwil van de Franstaligen.

Dat moet je hen vragen. Je kan niet logisch verklaren waarom zij willen voortgaan met hun baronieën, met hun negentien burgemeesters, met hun zes politiezones. Tenzij het puur om de macht zou gaan. Ik hoop echt dat de druk nu zo groot wordt dat de Franstaligen overstag gaan, want de situatie zoals ze nu is, is gevaarlijk.

Dat wil niet zeggen dat mijn partij die actie goedkeurt. Ik heb meteen getweet dat een dergelijke actie niet kan. Mijn partij wou die verklaring niet ondertekenen omdat er na de terroristische aanslagen ook geen gezamenlijke verklaring van de verschillende partijen kwam. En ten tweede omdat we nu niet in hoofdzaak daarop wilden focussen. Dat waren trouwens niet allemaal extreemrechtse hooligans, zoals sommigen doen uitschijnen.

Allé, dat is toch niet waar. Je moet aandacht hebben voor de beiden, heel zeker. (fijntjes) Over de hooligans heeft de VRT trouwens uitvoerig bericht, niet? Alle extremen zijn slecht voor onze samenleving: zowel linkse als rechtse. De beiden wijzen de principes van de pluralistische samenleving af. Maar de redenen waarom wij dat communiqué niet ondertekend hebben, liggen elders.

Dat woord zou ik niet gebruiken. Dat vind ik verwerpelijk.

(afwijkend) Ik zou dat woord niet gebruiken, maar ik begrijp de onderliggende woede die hij uit ten opzichte van terroristen.

Dat klopt. Voor dit jaar laten we een tekort toe van 172 miljoen. Dat is miniem op een budget van bijna 40 miljard. We zitten op schema voor een begrotingsevenwicht volgend jaar. We plannen ook bijkomende investeringen dit jaar: onder meer 200 miljoen in sociale woningbouw, dat is 1.000 woningen meer op jaarbasis, en 160 miljoen in scholenbouw.

(knikt) Dat zijn onverwachte uitgaven. Europa zal dat ook toelaten.

Je moet daar rekening mee houden. Voorlopig wordt voorspeld dat dit ons 0,1 procent groei zal kosten. Dat is slecht, want we waren net uit dat dal aan het kruipen.