32 voetgangers in bebouwde kom overleden in 2021: dubbel zoveel als in 2018

Vorig jaar zijn in de bebouwde kom 32 voetgangers overleden. Dat zijn er dubbel zoveel als in 2018. “Maak van 30 kilometer per uur de norm en van 50 kilometer per uur de uitzondering”, vraagt Vlaams parlementslid Annick Lambrecht (Vooruit).

De voorbije vier jaar verdubbelde in Vlaanderen het aantal verkeersdoden bij voetgangers in de bebouwde kom. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams parlementslid Annick Lambrecht opvroeg bij Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD). In 2018 kwamen 16 voetgangers om het leven, vorig jaar waren dat er 32. De meeste slachtoffers vielen in Antwerpen te betreuren, daar kwamen vorig jaar 10 voetgangers om het leven in de bebouwde kom. In West-Vlaanderen, Limburg en Vlaams-Brabant vielen telkens 7 doden, in Oost-Vlaanderen kwam één voetganger om het leven. In 2021 vielen 22 dodelijke slachtoffers in straten waar auto’s 50 kilometer per uur kunnen rijden. Er vielen 9 doden in een zone 30 en één dode op een plek waar 70 kilometer per uur mag gereden worden.

30 als norm

“Deze cijfers zijn enorm onrustwekkend”, zegt Annick Lambrecht. “Veilig met je kinderen te voet naar school gaan, moet de normaalste zaak van de wereld zijn. Ik pleit al langer voor het verlagen van de algemene snelheidslimiet naar 30 kilometer per uur in de bebouwde kom. In straten waar brede fietspaden zijn, kan de snelheidslimiet van 50 kilometer per uur blijven bestaan. In sommige straten is het ook logisch dat je 50 rijdt. Nu is 50 de norm en 30 de uitzondering. Mijn partij vraagt om dit principe om te keren: 30 kilometer per uur wordt de regel, 50 kilometer per uur waar het veilig kan. Wetenschappelijke studies tonen ook aan dat je overlevingskansen bij een ongeval aan 30 kilometer per uur 90 procent bedragen, terwijl dat bij 50 kilometer per uur slechts 15 procent is. In mijn eigen thuisstad Brugge is bijna de gehele bebouwde kom zone 30. Het aantal verkeersongevallen is daar sindsdien spectaculair gedaald.” Zo zag Brugge na invoer van de grote zone 30 het aantal ongevallen met een kwart dalen en werden maar liefst 36 procent minder ongevallen met fietsers opgetekend. In Gent was het effect nog groter: daar daalde het aantal ongevallen met een derde en had de invoering van zone 30 ook effect op het aantal zwaargewonden bij ongevallen met een daling van maar liefst 40 procent.

Actie gevraagd

“Het gaat al enkele jaren slecht met de verkeersveiligheid. Als we tegen 2050 naar nul verkeersdoden willen in Vlaanderen, dan zullen we actie moeten ondernemen”, gaat Annick Lambrecht verder. “Ik roep minister van Mobiliteit Lydia Peeters dan ook op om niet langer te talmen. Vooruit en Groen hebben eerder in het Vlaams parlement een resolutie ingediend voor 30 kilometer per uur in de bebouwde kom, maar die werd weggestemd. Verkeersexperten, verkeersinstituut VIAS en de Ouders van Verongelukte Kinderen vonden dit nochtans een prachtig voorstel. Ik laat dit niet los, want 32 verongelukte voetgangers, dat is verschrikkelijk.”

Mama getuigt

Alsof het gisteren was. Er gaat geen dag voorbij zonder dat Jeanette Tilburgs (46) aan haar dochter denkt, die eind 2011 stierf onder de wielen van een vrachtwagen. De jonge Deveney stak op dat moment het zebrapad over. Vorige week zou het meisje 21 jaar zijn geworden. Aan de situatie in het centrum is nauwelijks iets veranderd, zucht Jeanette. “Ik ben zwaar teleurgesteld, ja.”

(door Bert Vanden Berghe)

Haar stem breekt even als we vragen waar ze steun vindt, maar Jeanette Tilburgs vertelt moedig en openhartig over het dodelijke ongeval van haar dochter. Rationeel haast. “Ik probeerde het de eerste dagen na haar dood ook zo te bekijken. Vandaag is dat nog altijd zo.” Jeanette haalt met pijnlijk gemak die bewuste vrijdag, 2 december 2011, voor de geest. Dat weekend zouden ze de komst van de Sint vieren, dus ging Deveney na school nog om inpakpapier en pepernoten. Haar jongere zus Britt was thuis. Met haar fiets aan de hand stak Deveney op het zebrapad de Vrijheid over, een drukke baan in hartje Hoogstraten. Een vrachtwagenchauffeur had haar echter niet opgemerkt. Het jonge meisje kwam onder de wielen terecht en was op slag dood. “Deveney had ook een kleurrijk karakter. Ze was een vrolijk kind, een allemans vriend. Ze danste ook heel graag en uitbundig. Daarom hebben we toen de mensen gevraagd om zo kleurrijk mogelijk naar haar begrafenis te komen.”

Op 21 juli zou ze 21 jaar geworden zijn. “Een lastige dag”, weet Jeanette. “Net als haar 18de verjaardag, Moederdag, Kerstmis, noem maar op… Er gaat geen dag voorbij zonder dat ik aan haar denk. Ook voor mijn ex-man is het niet makkelijk. Hij heeft intussen nog twee kindjes gekregen, en één van hen lijkt sprekend op haar.”

Kapotgereden lichtjes

De plaats van het ongeval bevond zich op een steenworp van Deveneys school. De plek waar Jeanette zelf gemachtigd opzichter was ze stond er een week na het ongeval al terug. Tot haar ziekte ( ze heeft MS, red. ) te veel vroeg van haar lichaam. “Ik passeer er nog vaak. En sinds kort heb ik ook haar fiets weer in huis. Die stond lang bij vrienden.”

De situatie is in het centrum sindsdien amper veranderd, aldus Jeanette. “Er werden indertijd veel beloftes gedaan om de gewestweg aan te pakken, maar er werden enkel lichtjes aan het zebrapad geïnstalleerd. Die intussen ook weer kapot gereden zijn… Nog steeds passeert er zwaar verkeer langs die straat. Voor een kermis kan een omleiding wel. Of ik kwaad ben? Ik ben vooral teleurgesteld. Want het ongeval leeft nog steeds bij de mensen in de buurt, de politie en de brandweer. Ik ben vorig jaar lid geworden van OVK ( Ouders van Verongelukte Kinderen, red. ), want ik wil graag dat er op die plaats een SAVE-bord ( een bord met de naam en leeftijd van het kind, als solidariteit met de nabestaanden en als sensibilisering naar chauffeurs toe, red. ) komt. Zodat er toch iéts gebeurt.”

Jeanette zwijgt even. “Ik denk altijd dat ze boven engeltjes te kort kwamen. Dat ze boven nodig was. Elke keer als ik een vlinder zie passeren, denk ik even dat ze mij gedag komt zeggen. Want vergeten doen we haar niet. Nooit.”

Ouders en familieleden die een kind verloren in een verkeersongeval, kunnen terecht bij www.ovk.be