Chris Janssens (Vlaams Belang) viert een opvallende verjaardag en blikt vooruit op het nieuwe politieke jaar: “Vlaams Blok en Vlaams Belang zijn één en dezelfde partij”

Dat zijn partij géén experimenten wil met mensen. Dat Jan Jambon de grootste teleurstelling van zijn carrière is. Dat de sancties tegen Rusland heroverwogen moeten worden. Chris Janssens, de Vlaamse nummer één van Vlaams Belang, zet enkele stevige puntjes op de i. De statige Limburger blikt ook terug op zijn outing vorige winter. “Ik ben vandaag een gelukkiger man.”

Vlaams Belang viert feest. De partij blaast namelijk 45 kaarsjes uit. “Dat verdient een goed glas”, zegt Chris Janssens, fractieleider in het Vlaams parlement. “Dat de partij nog altijd bestaat, is geen evidentie. Al 45 jaar lang worden we genegeerd en geboycot door politieke tegenstanders en vijandige media. Toch zijn we overeind gebleven, vooral dankzij onze onvermoeibare militanten.” Dat de partij spreekt over haar 45ste verjaardag, is trouwens opvallend. Vlaams Belang werd pas in 2004 boven de doopvont gehouden, nadat Vlaams Blok veroordeeld werd voor racisme. Janssens: “Wij zijn één en dezelfde partij. Vlaams Blok werd veroordeeld na een puur politiek proces. Dat is geen reden om ons verleden te verloochenen. We vertrekken nog altijd vanuit dezelfde politieke overtuiging: onze mensen komen op de eerste plaats.”

Vlaams Blok wou een Vlaanderen zonder islamieten en kleurlingen, liet stichter Karel Dillen zich graag ontvallen. Is dat ook uw overtuiging?

“Je moet elke politieke boodschap in zijn historische context zien. Vlaams Blok streed tegen het feit dat gastarbeiders hier bleven wonen, ook nadat ze hun arbeid verricht hadden. Vandaag is de maatschappelijke situatie anders. Wie hier woont en onze nationaliteit heeft, kan niet meer teruggestuurd worden. Wij willen wél een migratiestop, want wij geloven niet in de multicultuur.”

Vlaams Blok wou een zweeppartij zijn. Wil Vlaams Belang geen beleidspartij worden?

“Jawel. Dat is een normale evolutie voor een partij zoals de onze. In een eerste fase ben je een zweeppartij die met provocatieve acties in beeld komt en taboes op de agenda zet. Vlaams Blok is daarin geslaagd. In een tweede fase zie je dat andere partijen je proberen na te bootsen. N-VA is het beste voorbeeld. Helaas heeft die partij haar woorden niet waargemaakt, toen ze aan de macht kwam. In een derde fase moet je zelf een beleidspartij worden. Daar staan wij vandaag.”

Is het nu of nooit in 2024?

“Het is nú het moment, dat is zeker. Het is hoog tijd dat er verandering komt in dit land. Dat is ook wat de kiezer verwacht. Dat kan alleen met Vlaams Belang.”

Was u daarom zo scherp voor Dries Van Langenhove toen hij deze zomer voorstelde om bij wijze van experiment enkel etnische Vlamingen toe te laten in een stad?

“( wikt zijn woorden ) Laat me eerst zeggen dat de criminaliteits- en werkloosheidscijfers bewijzen dat het multiculturele experiment alvast mislukt is. Maar oké: je moet je tegenstanders geen plezier doen met zulke voorstellen.”

‘Het is nonsens’, zei u, ‘en het haalt de ernst van ons programma onderuit’.

“Dat klopt. Wij zijn een politieke partij en wij doen niet aan experimenten. Dat is één. Onze parlementsleden moeten zich aan deze lijn houden. Twee: huidskleur is geen issue voor onze partij. Ook al kan ik begrijpen dat je wil reageren op de wokers die voortdurend op huidskleur fixeren, toch moeten wij die fixatie achterwege laten. Anders doen we onze tegenstanders een te groot plezier.”

Was zijn voorstel wel zo gek? Ook Vlaams Blok wou de apartheid invoeren op vlak van onderwijs en sociale zekerheid. Dat was deel van het zeventigpuntenplan.

“( blaast) Dat werd voorgesteld in het kader van de remigratie. Het was de bedoeling dat deze migranten zouden terugkeren naar hun land. Maar wij pleiten niet voor apartheid en wij gaan geen experimenten uitvoeren met mensen.”

Was Van Langenhove kwaad op u?

“We hebben toen niet meteen contact gehad met elkaar. Later op de fractiedagen hebben we samen een pint gedronken zoals het hoort. Verder is dat intern.”

Het valt wel op dat uw partij zulke uitspraken tolereert. Is het zo dat u stiekem toch voldoende vuil wil blijven voor een deel van de achterban?

“( zucht ) Dat is onzin. Ik dacht dat ik scherp genoeg was in mijn reactie?”

Het zijn wel deze uitspraken en figuren die ervoor zorgen dat N-VA niet met uw partij wil samenwerken.

“Je laat samenwerking toch niet afhangen van enkele tweets of figuren? Ik begrijp de strategie van N-VA niet, hoor. ( op dreef ) Met wie zou Bart De Wever zijn programma het best kunnen uitvoeren: met ons of met de socialisten? Hij hekelt terecht de ontsporing van de Belgische begroting, maar wie is daarvoor verantwoordelijk? Dat is vooral de PS, hè. En toch smeekt De Wever bijna om te mogen samenwerken met de socialisten. De N-VA heeft zich in 2014 al een eerste keer ongeloofwaardig gemaakt door mee te besturen zonder communautair programma. Zal ze die fout een tweede keer maken? Dat zou een ramp zijn voor de Vlaamse kiezer. Het is tijd dat De Wever democratisch fatsoen toont.”

Gelooft u nog dat het cordon sanitaire zal sneuvelen in 2024?

“Jawel, ik ben hoopvol. We moeten wel de grootste partij worden. Dat zal de voorwaarde zijn. Dan krijgen we het initiatiefrecht om een Vlaamse regering te vormen. Als de N-VA zelfs in dat geval neen zegt tegen een coalitie, dan zal de Vlaamse kiezer een stevig signaal geven bij de lokale verkiezingen later op het jaar. Dan kan het niet anders of het cordon sneuvelt eind 2024.”

Uw partij heeft haar verjaardag gevierd in Bobbejaanland. Bestaat er in onze pretparken geen cordon?

“Neen. Een groot evenement organiseren, was eigenlijk nooit een probleem voor mijn generatie. In het najaar organiseren we ook een sinterklaasfeest in Plopsaland in Hasselt en ook daar merken we geen probleem. Het zijn eerder de kleine meetings in cafés en culturele zalen die moeilijk liggen, omdat de uitbaters represailles vrezen. Het zijn vooral de politiek en de massamedia die het cordon in stand houden.”

Is dat riedeltje niet gedateerd? Ik zit hier toch. En uw voorzitter stond deze zomer zelfs in ‘Humo’.

“Oké, dat klopt. Ik kijk vooral naar de dagbladen en de twee grote televisiezenders, VRT en VTM. Wij moeten trekken en sleuren om daar eens ruimte te krijgen.”

Maandag start het politieke jaar in het Vlaams parlement met de Septemberverklaring van de minister-president. Wat verwacht u ervan?

“Ik hoop vooral dat Jan Jambon (N-VA) eindelijk sense of urgency toont. Waarop wacht deze regering eigenlijk om de energiecrisis te bestrijden? We wisten toch al vóór de zomer dat de facturen zouden exploderen? Ik gun iedereen zijn vakantie, maar wat de Vlaamse regering de voorbije zomer heeft gedaan, was te gek voor woorden. Ze heeft gewoonweg niets gedaan. ( kwaad ) Er zijn bakkers en slagers die sluiten, hè. Er zijn gezinnen die hun verwarming niet durven aansteken.”

Creëert u geen valse verwachtingen voor deze mensen? Kan de politiek deze energiecrisis echt oplossen?

“Jawel, de politiek kan op korte termijn een steunpakket op maat uitwerken zoals in de coronacrisis. Er is geld genoeg: er gaat elk jaar dertien miljard euro naar de subsidie-industrie. Zelfs de fitness van Lesley-Ann Poppe wordt gesubsidieerd. Maak eindelijk andere keuzes. Het is trouwens door de politiek dat we in deze crisis zitten, vergeet dat niet. Door liberale machtsgeilheid en groene dogma’s. Verhofstadt had nooit onze energievoorzieningen aan Frankrijk mogen verkopen. Ook de sluiting van de kerncentrales is onvoorstelbaar beleid. Het is dáárom dat wij vandaag afhankelijk zijn van het buitenland. Wij pleiten voor een energiebedrijf in handen van de overheid dat zelf kan zorgen voor productie van energie.”

U klinkt zoals de PVDA.

“( grijnst ) Een strategische sector zoals energie moet in overheidshanden komen. Wij zijn daar al langer voorstander van.”

Even tussen haakjes: was u verrast dat Sofie Merckx, federaal fractieleider van PVDA, geen debat wou doen met u? Dat was onze eerste vraag.

“( knikt ) Ik vind het bizar dat PVDA op sociale media mijn partij voortdurend bestookt, maar niet de moed heeft om te debatteren. Dat is weinig democratisch. Ik ben bereid om met eender wie in debat te gaan.”

Welk rapport krijgt de regering-Jambon na drie jaar?

“Een dikke buis. ( denkt na ) Ik ga scherp zijn: Jan Jambon is de grootste teleurstelling van mijn politieke carrière. De vorige minister-presidenten waren veelal grijze figuren zoals Yves Leterme en Geert Bourgeois. Dan komt daar een man zoals Jan Jambon die ooit zelfs een boek schreef over een onafhankelijk Vlaanderen. Maar wat doet hij als hij zelf de kans krijgt om Vlaanderen vorm te geven? Niets. Zelfs in crisistijden voelt hij geen sense of urgency . Ik had echt meer verwacht van hem. En zijn partij ook, heb ik de indruk. Het is toch ongezien dat halfweg de legislatuur Zuhal Demir al naar voren wordt geschoven als nieuwe leider? Hij wordt in deze energiecrisis zelfs in snelheid gepakt door het vermaledijde Vivaldi-clubje.”

Laten we even over de grens kijken. Wat moet het antwoord zijn op de nieuwe dreigementen van Poetin?

“Hij leek me vooral heel wanhopig. De oorlog maakt twee dingen duidelijk: dat Rusland militair zwak staat en dat Europa economisch kwetsbaar is. Want wie voelt vooral de gevolgen van de economische sancties? De Europese burgers. Het zijn onze burgers die in armoede gestort worden. Dat kan niet de bedoeling zijn. Het is daarom tijd om de sancties te heroverwegen.”

Zou u dan gewoon handel drijven met Rusland alsof er niets aan de hand is?

“Dat zeg ik niet. We zitten in een oorlog en we moeten Oekraïne absoluut verder blijven ondersteunen. We moeten ook Oekraïense vluchtelingen een warme en veilige opvang blijven bieden. Maar als je ziet dat de sancties hun doelen niet bereiken, dan moet je durven veranderen van strategie.”

Zitten er nog veel sympathisanten van Poetin in uw partij?

“Neen, die stemmen hoor ik niet meer. Er waren enkele mensen die dachten dat Rusland en Poetin bondgenoten konden zijn na de val van het IJzeren Gordijn, maar vandaag blijkt dat een illusie. Deze man kan nooit een bondgenoot zijn. U zal van mij trouwens geen enkele pro-Poetin-uitspraak terugvinden.”

De Hongaarse premier Victor Orban blijft Poetin wel steunen. Is dat trouwens nog een bondgenoot van u? Hij wil ook holebi’s van het straatbeeld weren.

“Orban is zeker en vast een bondgenoot, vooral voor een strenger migratiebeleid. Maar bondgenoten hoeven het niet over elk thema met elkaar eens te zijn. Het is trouwens veiliger om homo te zijn in Hongarije dan in Qatar, waar straks de Rode Duivels vrolijk zullen voetballen. Ik erger mij aan de selectieve hypocrisie. Wij krijgen van linkse partijen vaak het verwijt holebi-onvriendelijk te zijn. Wel, ik denk oprecht dat een homo veiliger is in een omgeving waar mijn kiespubliek woont dan in een omgeving waar het multiculturele kiespubliek van Calvo en Rousseau woont.”

U bent vorig jaar in december uit de kast gekomen. Was dat moeilijk?

“Ja, ik had dat veel te lang uitgesteld. ( even stil ) Was ik voordien een getormenteerd persoon? Neen, maar ik lag daar wel mee in de knoop. Ik ben blij dat ik die stap gezet heb. Ik ben vandaag een gelukkiger man. En blijkbaar kan ik ook andere mensen helpen, want ik krijg ongelooflijk veel berichten, van mensen van alle leeftijden. ‘Eindelijk een Vlaams Belanger die homo is.’ Ik moet ook zeggen dat het nieuws binnen de partij warm onthaald werd. Al had ik niet anders verwacht.”

En toch wil u geen rolmodel zijn, zei u ook.

“Omdat ik strijd voor een welvarend en veilig Vlaanderen. Mijn geaardheid is daar ondergeschikt aan. Ik wil ook niet meedoen aan het woke -gedoe dat het LGBTQI-gebeuren geworden is. Maar wie steun vindt in mijn verhaal, mag mij altijd contacteren. Ik maak daar graag tijd voor.”

Hebt u een vriend?

“Neen. Dat is voor na de verkiezingen. Vandaag gaat al mijn focus naar 2024. Als we dan winnen, kan ik met goed gemoed op zoek. ( lacht )”

Is de norm voor uw partij nog altijd het traditionele gezin met man en vrouw?

“Ja. Om onze Vlaams-Europese cultuur in stand te houden, is het belangrijk om kinderen te krijgen. De natuur heeft bepaald dat daarvoor een man en een vrouw nodig zijn. Het traditionele gezin blijft dus de hoeksteen van onze samenleving. Ik ben niet veranderd van mening, omdat ik homo ben.”