“Als iedereen die ooit heeft gelogen vandaag zwijgt, wordt het een stille zondag.”

Pascal Kerkhove, directeur redactie De Zondag, mijmert elke week aan de ontbijttafel over de dingen des levens.

“Het is een manifest vol onwaarheden.” Met die woorden motiveerde Nancy Pelosi het scheuren van Donald Trumps speech voor de ogen van de hele wereld. Nooit gezien, zo luidde de conclusie achteraf. Best vreemd, want iedereen had het gezien. In onze taal schuilen wel vaker contrasten waarbij dezelfde woorden een andere betekenis aannemen. Soms zeggen we iets, maar bedoelen we het anders. Soms bedoelen we iets, maar zeggen we het anders. En soms krijgen we niet gezegd wat we denken. Kunnen we zwijgend liegen? En is liegen altijd verwerpelijk? Het hart zegt ja, het hoofd knikt neen. Wat zou het fijn zijn om hierover met deze filosofen aan één tafel te zitten. Aristoteles: “Het enige wat je met liegen bereikt, is niet geloofd worden als je de waarheid spreekt.” Een prachtige gedachte. Nietzsche: “Hij die niet kan liegen, weet niet wat de waarheid is.” Een prikkelende gedachte. Wittgenstein: “Voor wie te veel weet, is het moeilijk niet te liegen.” Een confronterende gedachte.

Gelooft u mensen nog die ooit tegen u hebben gelogen? Het hart zegt nee, het hoofd knikt ja. Onlangs werd mij gevraagd staalhard te liegen tegen goeie vrienden om een verrassingsfeest voor hun veertig jaar huwelijk mogelijk te maken. Ik deed het zonder verpinken en met verve. Een goed bedacht verhaal vooraf, enkele leugens onderweg en een gespeelde ruzie met mijn vrouw op de dag zelf, volstonden om hen nietsvermoedend tot in het feestgewoel te brengen. We zijn en blijven heel goeie vrienden.

Omgaan met waarheid en leugen is geen zondagse wandeling in het park. Wat antwoordt Nancy Pelosi als iemand haar deze ochtend vraagt of ze al gelogen heeft? Wat antwoordt u als die vraag aan de ontbijttafel uw richting uitkomt? Ik antwoord ja. Zonder trots, maar niet alleen. Als iedereen die ooit heeft gelogen vandaag zwijgt, wordt het een stormachtig stille zondag. En als u Nancy Pelosi ooit ontmoet, vertel haar dat andermans leugen nooit een goed alibi is voor het eigen gebrek aan waarheid.

Reageren? pascal.kerkhove@roularta.be