“Ik weet niet hoe ik later wil sterven, ik weet wel hoe ik niet wil leven.”
Pascal Kerkhove, directeur redactie De Zondag, mijmert elke week aan de ontbijttafel over de dingen des levens.
Ik ben 58, mijn mama is 87. We zien elkaar wekelijks en tijdens die gezellige koffieklets gaan we soms al eens wat verder dan de koetjes en kalfjes. Logisch. Ziekte en sterven zijn inherent aan haar leefwereld, in de mijne is het een steeds dwingender gedachte. Hoe wil ik sterven? Geen idee. Wat ik wel zeker weet, is hoe ik niet wil leven. Het is ook een opvallende rode draad in de gesprekken met mijn mama. ‘Zo willen we niet eindigen.’ Voorbeelden genoeg en dat is bij u wellicht niet anders. Ik denk aan mijn vader. Hard geleefd en op het einde nog harder getroffen door een genadeloze ziekte. In die periode ontroerend mooi en met veel liefde verzorgd door mijn mama, maar niet meer in staat een eigen leven te leiden en uiteindelijk thuis gestorven. Te jong gestorven en toch te lang geleefd. Waar ligt de grens? En wie bepaalt die? Hoe te leven en hoe te sterven? Als we er al kunnen over praten, blijkt altijd opnieuw hoe moeilijk dat is. Een splijtend dilemma is het, vaak vergezeld van harde pro’s en contra’s. Het was deze week niet anders bij het zoveelste politiek voorstel voor een uitbreiding van de euthanasiewet bij dementie.
Mijn vrouw wordt 59 en werkt als animatrice bij mensen met dementie in een zorgcentrum. Ze geeft veel liefde en krijgt er zo mogelijk nog meer terug. En ik hoor het elke dag, er is nog veel schoonheid daar. En ja, er is nog veel warmte. En ja, er zijn nog veel mooie momenten. Misschien is er zelfs plaats voor een onbekende definitie van geluk. Maar evenzeer ja, het versterkt ook mijn gedachte: zo wil ik niet eindigen. En ik wil dat beslissen als ik het nog kan beslissen. Graag vandaag dus. Zonder de minste dwang voor wie het anders ziet of wil, maar wettelijk goed geregeld en medisch onderbouwd. We worden snel met meer ouder. Bewust ouder. Dit debat vraagt grondigheid, geen politiek spel. En misschien nog dit, ik ken alvast geen enkel probleem dat verdwijnt door erover te zwijgen…
Straks na de middag drink ik weer een koffie met mijn mama, deze keer hou ik het misschien wel bij koetjes en kalfjes.
Maak er een fijne zondag van.
Reageren? pascal.kerkhove@roularta.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier