Redactiedirecteur Pascal Kerkhove: “Er is een boek waarvan ik wel eens denk dat het de wereld goed zou uitkomen als iedereen het leest”

Goeiemorgen,

Er is een boek waarvan ik wel eens denk dat het de wereld goed zou uitkomen als iedereen het leest. Ik deed dat op 19 en werd zittend omver geblazen, ik herlas het ergens als veertiger en kon amper geloven hoezeer die stortvloed aan woorden en gedachten mij opnieuw bij de keel greep. Bladzijde na bladzijde baande het hoofdpersonage zich luidruchtig en steeds nadrukkelijker een weg naar en door mijn hersenen. Sindsdien geef ik het graag als geschenk, eerst aan mijn echtgenote (toen nog mijn vriendin), later aan mijn kinderen en een tijd geleden aan een goede vriend die op dat moment de 50 naderde. Wat volgde, was het gebruikelijke tafereel. Wie een boek krijgt, draait meestal wat onhandig rond met voor- en achterkant, bekijkt de titel, leest de korte inhoud en vraagt dan waarom je net dat boek aan hem of haar schenkt. Ik was voorbereid, dus stond op de eerste binnenpagina volgende boodschap: ‘Omdat het goed is altijd een beetje 18 te blijven…’ Toegegeven, dat gaat niet vanzelf, want de weg van het leven vergroot elke dag de kloof met die leeftijd. En meer nog, het was in 1979 makkelijker om 18 te zijn dan in 2022. Ik sluit daarbij uiteraard niet uit dat een columnist op deze plaats in pakweg 2063 een identieke boodschap deelt met de lezers van De Zondag.

Onlangs nam ik het boek nog eens vast, verschenen in 1980 en inmiddels dus 42 jaar oud. Eén jaar na die verschijning werd de auteur bekroond met de Pulitzer-prijs, maar de man kon er helaas niet meer van genieten. Tien jaar eerder al had hij zichzelf van het leven beroofd omdat geen enkele uitgever zijn boek op de markt wilde brengen. Alleen de hardnekkigheid waarmee zijn mama Thelma in die jaren de uitgevers met het manuscript bleef bestoken, zorgde uiteindelijk voor die postume publicatie en bijbehorende eer.

Ik ben overigens geen fervent boekenverslinder, veeleer een vakantielezer. Tijdens de werkweken gun ik mijn geest graag de voldoening van het zappen tussen sport, actualiteit of opgenomen documentaires. Deze week ervaarde ik ook daar een soort boekenmoment bij het bekijken van de beklijvende reportages over het Heizeldrama en de Assad-dynastie. Twee soorten waanzin waarbij door enerzijds Engelse hooligans en anderzijds een foute tiran respectievelijk 39 voetbalsupporters en tienduizenden Syriërs de dood werden ingejaagd. Beide documentaires gunden mij ook letterlijk een blik in de ogen van die waanzin. IJzingwekkend koud waren die van de Syrische president Assad tijdens een ritje met de wagen door het aangerichte puin, weerzinwekkend kwaad leken die van de hooligans net voor ze de Italiaanse fans in het befaamde vak Z te lijf gingen. Daarna keek ik tijdens het nieuws in de ogen van Poetin en zag ik fans van Anderlecht een vuurpijl afschieten richting het vak van de West Ham-supporters.

Te veel mensen leren te weinig uit het verleden.

Ignatius J. Reilly, het hoofdpersonage in het boek, was ongetwijfeld ook daartegen ten strijde getrokken…

Het zou goed zijn voor de wereld als iedereen het leest.

En voor ik het vergeet, de titel van het boek: ‘Een samenzwering van idioten’, geschreven door John Kennedy Toole.

Lees of schenk jij het ook?

Maak er een fijne zondag van.

Reageren? Pascal.kerkhove@roularta.be