“Partijpolitiek is zo belangrijk dat men beleid uitstelt om ooit iets in ruil te krijgen. Dat gaat mijn verstand te boven.” Die les leerde Frans Schotte in zijn eerste periode als voorzitter van de Gezinsbond. In december is de 70-jarige West-Vlaming herkozen voor een tweede mandaat van zes jaar.

“Ik heb getwijfeld, ja. Ik ben er 70 geworden vorig jaar. Als ik mij opnieuw zou engageren, zou dat voor de volle duur van het mandaat zijn. Ik doe geen half werk. Een overgrote meerderheid van de Algemene Vergadering wou mijn mandaat verlengen. Dat is toch een signaal. Ik heb ook zelf niet het gevoel dat mijn werk af is. Ik kom uit de bedrijfswereld. Daar gaat de besluitvorming vrij snel. In een middenveldorganisatie als de Gezinsbond is dat anders. We hebben veel in gang gezet de voorbije zes jaar, maar evenveel is niet volledig uitgevoerd.”

Frans Schotte stond 27 jaar aan het hoofd van Standaard Boekhandel vooraleer hij de overstap zette naar de Gezinsbond. Voordien was hij trouwens enkele jaren in dit huis actief, bij uitgeverij Roularta, als personeelsdirecteur en directeur van de toenmalige Streekkrant, vorig jaar getransformeerd tot Deze Week. Toch leunt dit mandaat het dichtst aan bij zijn opleiding. De West-Vlaming studeerde Sociologie aan de universiteit van Leuven.

Wat is de relevantie van een organisatie als de Gezinsbond vandaag?

We vieren in 2021 ons honderdjarig bestaan. Hoewel de samenleving veranderd is, is onze insteek in die honderd jaar niet veranderd. Wij behartigen de belangen van de gezinnen. Wij dragen bij tot de welvaart, het materiële aspect, én het welzijn. De gezinnen hebben de Gezinsbond nodig. Een doelgroep zonder spreekbuis loopt namelijk het risico om vergeten te worden door het beleid. Uit universitair onderzoek blijkt trouwens dat wij de derde belangrijkste lobbygroep zijn van Vlaanderen, na VOKA en Unizo. Het beeld van een gezin is wél veranderd. In het begin vertegenwoordigden wij voornamelijk grote en arme gezinnen, vaak ook alleenstaande moeders die hun man verloren tijdens de oorlog. Vandaag zie je een groeiende diversiteit aan gezinsvormen, naast het klassieke gezin. Daarmee omgaan, is een dagelijkse uitdaging voor ons.

Veel middenveldorganisaties staan onder druk. Voelt u dat ook?

Ja. Gelukkig iets minder dan andere organisaties. Wij zien een terugval van tien procent op tien jaar tijd, maar tellen nog steeds 250.000 leden. Er zijn er anderen die hun ledenaantal gehalveerd zien. Zij kunnen dat echter financieel compenseren dankzij overheidssubsidies. Ik zie dat sommige organisaties maar liefst 40 euro per lid krijgen. Wij moeten het doen met 5 euro. Ik betreur dat.

Hoe komt dat?

Je ziet dat de politieke partijen goed zorgen voor hun zuil. Wij werken onafhankelijk.

“De overheid zou eens ernstig moeten nadenken waaraan ze haar geld wil uitgeven. Kinderen zijn cruciaal voor de toekomst.”

Wat vindt u van het gezinsbeleid van de Vlaamse regering?

Als je rekening houdt met de budgettaire limieten, moet je zeggen dat zij goed werk levert. Zie de hervorming van de kinderbijslag. Wij hebben ook kunnen wegen op dat dossier. Waarmee ik niet wil zeggen dat wij alles krijgen wat we vragen. We vinden het jammer dat de leeftijdstoeslag afgeschaft wordt. Zeker gezinnen die minder bemiddeld zijn, zullen dat voelen. Een ouder kind kost meer dan een jonger kind. We hebben wel verkregen dat dat prioritair zal geëvalueerd worden na vijf jaar. Wij gaan dat nauwlettend in de gaten houden.

Die nieuwe kinderbijslag gaat volgend jaar in. Wat vindt u van het principe van een basisbedrag van 160 euro voor elk kind?

Ik vind dat een mooi principe. Aanvankelijk was er sprake van 125 euro. Dat zou te weinig zijn. We hebben keihard gestreden om dat te verhogen. Ook het ruimer budget voor sociale correcties juichen wij toe. Dat is absoluut noodzakelijk.

Vindt u dat iedereen kinderbijslag moet krijgen? Neem nu de Couckes van deze wereld.

Marc Coucke hoeft geen kinderbijslag te krijgen, neen. En zo zijn er nog veel. Maar is het logisch dat iedereen een pensioen krijgt? Of een uitkering? Dat is nu eenmaal de basis van onze solidariteit. De grootverdieners betalen trouwens een aanzienlijk groter bedrag aan de sociale zekerheid dan anderen. Als je die solidariteit niet handhaaft, bestaat het gevaar dat je Amerikaanse toestanden krijgt waarin het elk voor zich wordt.

De regering gelooft dat met de nieuwe kinderbijslag ook de kinderarmoede aangepakt wordt. Gaat u akkoord?

Dat geloof ik niet. De kinderbijslag voorkomt wel dat heel wat gezinnen in de armoede verzeilen. Maar de regering zal ook andere remedies moeten vinden, en liefst op korte termijn. Eén Vlaams kind op acht groeit op in armoede. We zouden collectief beschaamd moeten zijn daarover. De politiek legt vaak de nadruk op het financieel aspect van armoede, maar dat is niet genoeg. Armoede gaat vaak gepaard met sociale isolatie. Die kinderen kunnen bijvoorbeeld niet deelnemen aan het sociaal leven zoals andere kinderen. Dat legt een zware hypotheek op hun toekomst. Of kinderen die geen boterhammen meekrijgen naar school: dat stoot af.

“Ik zie dat sommige organisaties 40 euro per lid krijgen. Wij moeten het doen met 5 euro. Ik betreur dat.”

Een ideetje: gratis gezonde maaltijden op school. Wat vindt u daarvan?

Dat zou een maatregel zijn die wij graag onderschrijven. Onderwijs kost vandaag geld. Veel mensen hebben het moeilijk om dat te betalen. Idem voor de voorschotten bij de dokter: dat is een drempel waardoor mensen een doktersbezoek uitstellen. (zwijgt even) De overheid zou eens ernstig moeten nadenken waaraan ze haar geld wil uitgeven. Ik ga niet de gemakkelijke voorbeelden gebruiken van cultuur of defensie. Ik zal in mijn eigen winkel kijken. Neem de toename van de kosten van gezondheidszorg: die bedragen jaarlijks meer dan één miljard euro. De totale kinderbijslagpot is minder dan vier miljard euro. Kan die toename niet afgeremd worden zodat er meer geld vrijkomt voor de kinderen? Of neem het nationaal voetbalstadion. Dat is ook mijn winkel (zie kader, red). Is een nieuw stadion met een subsidiekost van 300 tot 600 miljoen euro noodzakelijk? Ik denk dat niet. De overheid moet betere prioriteiten stellen. Kinderen zijn cruciaal voor de toekomst van onze samenleving.

Is ook de betaalbaarheid van de kinderopvang geen probleem?

(knikt) Wij hebben onlangs nog de vraag gesteld aan minister Jo Vandeurzen (CD&V) of gratis kinderopvang geen optie kon zijn. Hij zei: “Ja, maar we hebben andere sociale noden die meer prioritair zijn.” En hij heeft nog gelijk ook. Als je gratis kinderopvang wil, zal je de budgetten moeten herverdelen zoals ik daarnet aangaf. Wij hebben ook een ander voorstel gedaan. Verhoog de hoogste tarieven, en verlaag de laagste tarieven. Helaas is er een politiek evenwicht gekomen dat mossel noch vis is. Dat is trouwens een opvallende les die ik de voorbije zes jaar geleerd heb. Partijpolitiek is zo belangrijk dat men beleid uitstelt om ooit iets in ruil te krijgen. Dat gaat mijn verstand te boven. Los daarvan: wij hopen wel dat Vandeurzen volgende legislatuur opnieuw bevoegd is voor Welzijn. Niet omdat hij lid is van een bepaalde partij, maar omdat we anders weer helemaal van nul moeten beginnen.

De federale overheid maakt onbelast bijverdienen mogelijk. Wat vindt u daarvan?

Dat kan in sommige situaties nuttig zijn. Maar men valt van het ene uiterste in het andere. Straks kan je 500 euro per maand onbelast bijverdienen. Dat zal concurrentie betekenen voor het reguliere arbeidscircuit en het zet het échte vrijwilligerswerk onder druk.

“Overname was noodzakelijk”

U bent ook voorzitter van Cercle Brugge. Hoe doet de vereniging het na de overname door Monaco?

Goed. Die stap was noodzakelijk om financiële redenen. Alleen was onze voorwaarde wel dat onze overnemer óók een belang moest hebben. Je ziet dat andere ploegen overgenomen worden door Zuid-Koreanen of andere Aziaten. Waarom, vraag ik mij af? Wat zoeken die mensen in onze tweede voetbalafdeling? Als zij niets terug verwachten, dan blijft dat niet duren. Dat wilden wij niet. Monaco was op zoek naar een ploeg waar het spelers kon stallen en opvolgen.

De vrees bestond wel dat Cercle haar eigenheid zou verliezen.

Die eigenheid is contractueel gewaarborgd. Er is een splitsing tussen de cvba en de vzw. De cvba houdt zich uitsluitend bezig met het professioneel voetbal. De vzw is verantwoordelijk voor de eigenheid, de clubkleuren, de jeugdwerking, de supporters. In de vzw telt Monaco één van de zes bestuurders.