Dertig jaar na Zwarte Zondag: Gerolf Annemans (Vlaams Belang) treedt op de voorgrond: “Ik begrijp niet waarom De Wever zo vuilgebekt is”

BRUSSEL Worden er weer muren gebouwd in Europa? Wél, als het van Gerolf Annemans afhangt. Dertig jaar na Zwarte Zondag hebben wij een stevig gesprek met de éminence grise van Vlaams Belang. De uitdaging voor zijn partij vandaag is een beleidspartij te worden, zegt hij, en hij bevestigt dat er gesprekken lopen met N-VA’ers. Komen ook aan bod: linkse leerkrachten, oosterse wijzen en dominante blanken.

Gerolf Annemans is deze week 63 jaar geworden. Of ik hem de grijze eminentie van Vlaams Belang mag noemen, vraag ik. Hij lacht. “Ik weet niet of de partij mij zo ziet, maar u mag dat zeker zeggen. Ik heb al wat kilometers op de teller, hoor. Ik was na stichter Karel Dillen het eerste Kamerlid van de partij.” Flashback naar 24 november 1991: Zwarte Zondag. Het radicale Vlaams Blok doet Vlaanderen op zijn grondvesten daveren. Gerolf Annemans, Filip Dewinter en anderen triomferen naast de bokshandschoen, hét symbool van hun campagne. “Wij waren zelf niet zo verrast over onze doorbraak. We wisten dat de CVP-staat uitgewoond was. Wij en onze thema’s waren de toekomst.”

Wat is voor u de betekenis van Zwarte Zondag?

“Het was de eerste manifestatie van onze electorale kracht. We waren niet langer de folkloristische partij van Karel Dillen en zijn volgelingen. We werden een politieke factor van betekenis. Al moet je de cijfers relativeren. We behaalden toen tien procent. Vandaag zou dat een nederlaag zijn.”

Was dat niet de mooiste dag van uw carrière?

“Neen. De mooiste was de overwinning van 13 juni 2004, na de veroordeling door de logerechters . Eén op de vier Vlamingen stemde toen voor ons.”

Uw succes teert vooral op afkeer voor migranten. Kan u daar fier op zijn?

(fel) “Dat is een fout label. Ik aanvaard dat niet. Wij zijn tegen een systeem, de open grenzen, niet tegen mensen. Onze voorzitter Tom Van Grieken is daar duidelijk in. Ik heb zelfs eens sorry gezegd, mochten we ooit een andere indruk gewekt hebben (in een interview met De Standaard, red.). Ook het label extreemrechts vind ik belachelijk. Ik voel me vooral conservatief en centrum. De klassieke partijen zijn naar links opgeschoven. Wij en ook N-VA hebben die leegte ingenomen.”

Is Vlaams Belang dezelfde partij als Vlaams Blok?

“Neen. Vlaams Blok was een zweeppartij, Vlaams Belang moet een beleidspartij worden. Dat is onze uitdrukkelijke ambitie voor 2024. Dat is ook wat onze kiezers verlangen. Wij willen deelnemen aan de macht en coalities aangaan. Karel Dillen zag dat iets anders. Hij vreesde dat macht zou leiden tot verdorvenheid.”

Hij vond het cordon sanitaire de beste levensverzekering voor de partij.

“Dat was een ironische uitspraak. Hij vond het cordon een bescherming tegen de verleidingen van de macht.”

Kan u een beleidspartij worden?

“Ja, we zijn daar volop mee bezig. Onze ideeën liggen op tafel. Tom en zijn ploeg zijn nu op zoek naar mensen die ervaring hebben met beleid, de spreekwoordelijke kabinetschefs. Die zijn nodig om niet weg te deemsteren in amateurisme. Vergeet niet dat wij geen traditie hebben. We moeten van nul opbouwen.”

We moeten een muur bouwen rond Europa, juridisch en op sommige plekken ook fysiek

U hebt naast ideeën en mensen ook partners nodig. N-VA-voorzitter Bart De Wever blijft benadrukken dat er een Chinese Muur staat tussen de twee partijen.

“Ik begrijp De Wever niet. Zijn uitlatingen van de voorbije maanden zijn grof en vuilgebekt. Je voelt bijna een persoonlijke haat tegenover mijn partij. Waarom doet hij dat?”

Omdat hij niet met u wil samenwerken.

“Neen, dat geloof ik niet. Hij wil tonen aan de linkerzijde dat hij een goeie is. Dat is de enige verklaring die ik kan bedenken. Hij wil vooral de Antwerpse socialisten paaien, want het burgemeesterschap is zijn absolute prioriteit. En wellicht hoopt hij zo ook de PS te vriend te houden. Hij zou beter moeten weten. Gelukkig gebeurt het echte werk achter de schermen.”

Worden er achter de schermen wél gesprekken gevoerd met N-VA?

“Ja. Veel wil ik daar niet over zeggen, maar er worden banden gesmeed tussen personen en gsm-nummers uitgewisseld. We moeten niet flauw doen: de N-VA zou onze logische partner zijn. We komen uit dezelfde school. De N-VA is zelfs groot geworden dankzij onze kiezers die tijdelijk de oversteek gemaakt hebben. Al is de N-VA niet de enige mogelijke partner. Wij sluiten niemand uit. Als we een onafhankelijk Vlaanderen willen, hebben we een brede meerderheid nodig.”

Bent u zeker dat u wil besturen? Zet u zichzelf niet aan de zijlijn als u pleit voor blanke dominantie?

(zucht) “Dat is onze voorzitter in de mond gelegd op het einde van een lang interview in De Tijd. Komaan, zeg.”

Ik citeer uw voorzitter: “Ik ben ervan overtuigd dat het christelijke, het Vlaamse en zelfs het blanke een dominante factor moeten zijn in onze samenleving.” Dat valt toch niet fout te begrijpen? Huidskleur is een issue voor uw partij.

“Neen. Dat staat in tegenspraak tot alle andere interviews van mijn voorzitter. Ik heb hem dat vergeven. De premier van Slovenië, momenteel voorzitter van de Europese Unie, zei onlangs dit: Europa is niets zonder Europeanen . Dat is een betere formulering, waar ik volledig achter sta. Het gaat over de oorspronkelijke bevolking, niet over huidskleur.”

Ook Filip Dewinter sprak al over de verbruining.

“U hebt intussen alle voorbeelden genoemd, zeker? U zal mij zoiets nooit horen zeggen. Het blanke ras promoten, is géén partijlijn. Dat is vooral wat tegenstanders de mensen graag wijsmaken.”

Een ander voorbeeld: zet u zichzelf niet aan de zijlijn als u leerkrachten bedreigt?

(windt zich op) “Ook dat is framing. Er zijn linkse leerkrachten die leugens vertellen over mijn partij. Dat is manipulatie van leerlingen. Wij mogen die toch van repliek voorzien? Mijn voorzitter wou een oproep richten aan de leerlingen. Hij zei dat we de electorale rekening zouden presenteren. Of denkt u dat hij leerkrachten wou afranselen aan de schoolpoort? Een beetje ernstig blijven, hé.”

U wil een kliklijn tegen leerkrachten. Dat neigt naar mensen de mond snoeren.

“Die kliklijn was een vergissing van Vlaams Belang Jongeren. Dat is intern ook besproken. Wij willen een open debat. Dat is alles. Ik wist eigenlijk niet dat een éminence grise zich voor alles moet verantwoorden.” (lacht)

Als Vivaldi verder doet, moet de N-VA het cordon laten vallen. Dát zou het antwoord van De Wever moeten zijn

Wat zou een ideaal scenario zijn in 2024?

“We moeten de grootste partij worden. Dat is de eerste voorwaarde. In Vlaanderen wordt vooralsnog gerespecteerd dat de grootste partij aan zet komt. Vervolgens moet de democratie eindelijk zegevieren. (op dreef) En dat zal ook gebeuren, volgens mij. Het kan niet anders. Het cordon is niet langer houdbaar, tenzij men de democratie wil afschaffen. Vivaldi is daar helaas wel een voorbode van. De Vlaamse kiezer wordt genegeerd. Als dat zich doorzet, moet men echt rebellie vrezen.”

De Wever voorspelt zelfs burgerlijke onlusten.

“Ik zou voorzichtig zijn met uitspraken van De Wever. Hij jaagt de mensen angst aan om zijn gelijk te halen. Als Vivaldi verder doet, moet de N-VA het cordon laten vallen. Dát zou zijn antwoord moeten zijn in plaats van die onzin. Wat ik bedoel met rebellie, is dat de ontevredenheid nog zal toenemen. Er zullen meer mensen radicaliseren en die zullen voor mijn partij stemmen. Men kan de electorale trend in Vlaanderen niet blijven negeren. In 2024 moet de democratie zegevieren. Als dat lukt op Vlaams niveau, zal dat ook doorgetrokken worden op lokaal niveau.”

Is Vlaamse onafhankelijkheid een voorwaarde voor regeringsdeelname?

“Er moeten stappen gezet worden in die richting. Maar onafhankelijkheid kan ook in twee stadia. Ik verwijs naar mijn boek De Ordelijke Opdeling van België.”

Is het grootste gevaar niet dat u zelfgenoegzaam wordt?

“Dat is een gevaar voor elke partij, dus ook voor de mijne. Gelukkig is Tom zich daarvan bewust. Alle voortekens zijn goed, maar de weg is nog lang.”

U zetelt nu zeven jaar in het Europees parlement. Is dat het droevige einde, zoals gezegd wordt?

“Zéker niet. (enthousiast) Ik heb mezelf heruitgevonden. Ik heb uit ruwe steen een Europese visie voor mijn partij gehakt. Ik ben medestichter van de Europese partij Identiteit en Democratie. Het gebeuren hier boeit mij echt. Wij willen een ander Europa: wél samenwerking tussen lidstaten, geen superstaat zoals deze Unie.”

Wat denkt u van de crisis aan de Poolse grens? Duizenden mensen willen via Wit-Rusland de Europese Unie binnen.

“We moeten een muur bouwen rond Europa, juridisch en op sommige plekken ook fysiek. De Conventie van Genève (het vluchtelingenverdrag van 1951, red.) is gedateerd. Dat was misschien mooi in de nasleep van de wereldoorlog, maar dat kan niet van toepassing zijn op de massale immigratie van voornamelijk moslims. Een Fort Europa is de enige oplossing. Op sommige plekken, in Polen bijvoorbeeld, zal een echte muur nodig zijn. Hekkens zijn niet genoeg, want die worden doorgeknipt. (windt zich op) Maar wat doet de Unie? Frontex, dat geacht wordt de grenzen te bewaken, opdragen te focussen op de mensenrechten. Lees: de grenzen openzetten.”

Uw partij wil het leger sturen. Zou dat indruk maken op de Wit-Russische leider Loekasjenko?

“Wij willen het signaal geven dat Polen niet alleen staat. Hier is een cynisch spel bezig van dictators die de zwakte kennen van Europa, namelijk de open grenzen. Dat is een reden te meer om het spel hard te spelen. De buitengrenzen moeten dicht en je moet vluchtelingen opvangen in eigen regio. Anders zullen dictators deze spelletjes blijven spelen. Loekasjenko is niet de enige, ook Erdogan is daar goed in.”

Ook Poetin, een vriend van uw fractie, zou een hand hebben in de crisis.

“Dat wordt beweerd. Loekasjenko is een vriendje van Poetin, dus het is niet zo vergezocht. Los daarvan: ik heb géén band met Poetin en géén sympathie voor zijn regime. Dat onze Franse vrienden wel een band hebben met Moskou, is historisch gegroeid. Dat staat los van onze fractie.”

Polen ligt ook onder vuur omdat het de eigen wetten boven de Europese wetten zet, maar tegelijk gretig graait in de subsidiepotten. Wat vindt u daarvan?

“De Europese Unie reageert hysterisch. Als een lidstaat een legitiem debat wil voeren, dan wordt gedreigd met het dichtdraaien van de kraan. Polen zegt terecht dat wat niet in de verdragen staat, geen Europese bevoegdheid is. Wij staan aan hún kant: de wijzen komen uit het oosten. Vlaanderen zou daar beter een voorbeeld aan nemen. De Unie is langzaamaan alle autonomie van de lidstaten aan het afnemen.”

Dit debat kan zelfs het einde van de Unie betekenen, hoor ik waaien. Is dat zo?

“Als Polen naar een exit gedwongen wordt, en ik zou dat niet uitsluiten, dan verdwijnt de ruggengraat van de Unie. Ik zou de Europese leiders aanraden om voorzichtig te zijn. Don’t mess with Poland. Napoleon, Hitler en de Sovjets beten er hun tanden op stuk. Als de Unie geen dialoog wil, is ze gedoemd om te verdwijnen.”

U wil de Poolse regeringspartij PiS in uw Europese fractie opnemen. Bent u daarom zo braaf?

“Ik ben niet braaf, ik meen wat ik zeg. Polen en ook Hongarije zijn wijze landen. Wij beschouwen die regeringspartijen inderdaad als bondgenoten. En ja, we zouden die graag opnemen in onze fractie. De gesprekken lopen, maar zijn niet makkelijk.”

Angela Merkel stopt als bondskanselier van Duitsland. Krijgt zij applaus van u?

(fors) Néén. “Haar wir schaffen das heeft te veel schade aangericht. Europa gaat gebukt onder de massa-immigratie en dat is mede de schuld van Merkel.”

Frankrijk trekt volgend voorjaar naar de stembus. Staat u aan de kant van Marine Le Pen of van de veelbesproken schrijver Éric Zemmour?

“Le Pen, zonder twijfel. Zij is een inspiratiebron voor mij en vele anderen. Haar partij zit ook in onze fractie. Ik hoop dat de media Zemmour even kritisch aanpakken als Le Pen. Zijn uitspraken zijn dikwijls vrouwonvriendelijk, racistisch en zelfs negationistisch. Ik heb echter de indruk dat de media Zemmour versterken, om te vermijden dat Le Pen in het Élysée komt.”

Ook partijgenoten van u dwepen met Zemmour. Het Antwerpse kopstuk Sam van Rooy bijvoorbeeld.

“Ik weet het. Ik heb hen dat ook afgeraden. Ik wil dat hier on the record herhalen: het is niet onschuldig en niet zonder risico om Zemmour te promoten. Iemand van ons kan president worden van Frankrijk. Die unieke kans mag niet verknoeid worden. Bovendien zal ik het in Terzake mogen uitleggen, als Le Pen de tweede ronde niet haalt.”

Waar zijn uw ambities voor 2024?

“Dat is te vroeg om te zeggen. Ik sta ten dienste van mijn partij.”