Kurt keek op de Week

Onze reporter over wat hij zich zou willen herinneren van de voorbije week

Een mens doet dan niet echt een winterslaap, als de dagen kort zijn, hebben we toch allemaal wat minder fut. Ik merk het bij mezelf ook. Het is nu al bijna een maand dat ik zowat iedere avond onderuitgezakt in de zetel naar de Slimste Mens zit te kijken. Slimmer word ik er niet van en eigenlijk vraag ik me vaak af waarom ik niet wat nuttigers doe, maar als afsluiter van de avond kan ik het nog wel even verdragen. De tweede afsluiter is een boek. Als het een goed boek is, is dat een goeie gewoonte. Maar ‘Het Café zonder Naam’ van de Oostenrijker Robert Seethaler is helaas ook niets meer dan typisch wintervertier, goed om de duisternis even te verjagen. Het gaat over een man zonder plan. Iemand die zich gewoon laat meedrijven met het leven en een café begint waarvoor hij niet eens een naam weet te verzinnen. Zijn klanten zijn net als hij vooral mensen die zich door het leven slepen. Niets noemenswaardigs aan dat hele verhaal. Je vraagt je af waarom zo’n boek zo nodig moest vertaald worden. En waarom ik het per se moest lezen. Was het zomer geweest, had ik het al naar buiten gekeild. Als caféliefhebber kon ik het niet laten laten liggen. Ik lees trouwens graag boeken op café, net zoals ik ook graag iets ga drinken in boekenwinkels. Als je zoals ik het geluk hebt dat Theoria, ‘one of the most beautiful bookshops in Europe’ kan je online lezen, op vijf minuten fietsen ligt, zou je er wellicht ook wel vaker een koffie gaan drinken. Het enige probleem is dat je er door boeken omringd bent en dat het er voor mij als fervent would-be lezer moeilijk is om met lege handen naar huis te gaan.

In plaats van eens aan de stapels ongelezen boeken te beginnen die thuis liggen te wachten tot ik ze opensla, dacht ik dat het misschien wel tijd was om weer es een strip te lezen. Er zijn van die verhalen die met tekeningen een problematiek weten uit te leggen die er minder goed ingaat als je het alleen met lettertjes moet stellen. In de winter kan een tekening de kruk zijn die je nodig hebt om door een verhaal te komen. Ik moet trouwens dringend eens ‘Onder Palestijnen’ herlezen, die geweldige strip van Joe Sacco waarvoor hij in de jaren ’90 naar Gaza en de Westeroever trok om er de intifada te belichten. Toen ik in Theoria ‘Kapitaal & Ideologie’ in handen kreeg, een door Claire Alet bewerkte versie van de turf van de Franse econoom en ongelijkheidsgoeroe Thomas Piketty, kon ik die niet laten liggen. Piketty vertelt daarin hoe de gigantische welvaartskloof er gekomen is en welk onheil de superrijken aanrichten door altijd maar meer te willen. Een thema dat helaas meer dan ooit actueel is. Volgende week komt ‘De Paradox van ongelijkheid in België’ uit, een boek van de Leuvense hoogleraar economie André Decoster, die samen met zeventien collega’s de inkomensongelijkheid in ons land heeft doorgelicht en daarbij gebruik maakt door evaluatiemethodes die door Piketty zijn ontwikkeld. Uit hun onderzoek blijkt dat ook in ons land de sterkste schouders niet de zwaarste lasten dragen. Pas op, we hebben het niet slecht. Dat is ook goed om te weten. Maar excessen zijn altijd gevaarlijk.

Meer willen is natuurlijk ook een vorm van verlangen, van dromen. Er is niets mis met meer willen als een ander er niet onder hoeft te lijden. Maar tegelijk denk ik dat ieder teveel elders tot een tekort leidt. Ik verlang ook nog wel, maar niet echt naar meer. Een redenering die wellicht verraadt dat ik een simpel mens ben. Dat maakt van mij wellicht een kijker van De Slimste Mens. Ja, ook ik ben maar een simpel gewoontedier. Buiten de presentator zie ik er nog zelden iemand van mijn leeftijd. Het beste bewijs dat het een fabeltje is dat het verstand met de jaren komt. Maar goed, het programma doet ook geen pijn aan dat deel van mijn hersenen dat nog functioneert. Ik ben blij dat Erik van Looy zijn onnozele lachje alsmaar beter weet te bedwingen. Zou hij een lesje geleerd hebben sinds blijkt dat Nederland, waar hij ‘De Pappenheimers’ presenteert, hem niet zo grappig vindt? Je leert meer uit falen dan uit slagen zegt men wel eens. Dat stoere-jongensgehalte is er bij hem wat uit. Alex Agnew werd vorig jaar al menselijker, toen Soundos El Ahmadi zijn pose doorprikte. Hij is er alleen maar beter door geworden. Hetzelfde voor Jeroom. Die kwam tot inkeer door een programma te doen waarin hij in zijn hart liet kijken. En Herman Brusselmans, ja, ook die is voorzichtiger geworden. In zijn geval is dat jammer. Want Herman was altijd al menselijk. Dat sommigen dat niet wilden zien, toont nog maar eens pijnlijk aan waartoe cultuurverschillen kunnen leiden. Maar goed, dit is niet mijn punt. Ik wou zeggen dat de Slimste Mens in zeker opzicht gegroeid is, omdat de hoofdtenoren gegroeid zijn, ze zijn menselijker geworden en dus ook slimmer.

Daphne Agten heeft dat groeiproces een stuk sneller afgelegd. Zoals wel meer kijkers ergerde ik me eerst aan haar. De eerste afleveringen moest ze overheersen. Er moest ook in de verf gezet worden dat ze een rare was. Tot duidelijk was dat het spel van haar was. En dat de traantjes kwamen. En die ontwapende bekentenis. Dat het deugd deed de beste te zijn. Dat ze genoeg gepest was geweest omdat ze slim was en ook graag de slimste wou zijn. Zelfs Barbara Sarafian werd er zowaar week van. En liet ook haar schild vallen. Veel beter. Sindsdien is bij Daphne dat verbeten trekje om haar mond verdwenen en kijk ik anders naar haar. De vloer is van haar. Ze heeft met iedereen de vloer aangeveegd. Zelfs toen ze een zeldzame keer niet won en in de finale belandde tegen Hannelore Knuts was ze zacht. Zo zacht dat Knuts de uitgelezen kans liet liggen om haar eruit te spelen. De volgende finale speelde Daphne weer iets harder. En liet ze zich haast een minuut lang zakken om Melissa Depraetere te kunnen pakken. Het zij haar vergeven. Melissa moest er trouwens uit. Het bewijs was immers de avond voordien al geleverd toen op Play4 twee keer op een pancarte en nadien ook nog in een reclamefilmpje te zien was hoe Daphne Agten naast Aster Nzeyimana en Pascale Platel zat. Geen spoor meer van de kersverse minister. Dus wist je al een dag te vroeg dat Melissa het maar twee afleveringen volgehouden had. Een menselijke fout, stelde Play4. Zie je dat De Slimste Mens menselijker is geworden?!

En intussen blijft het programma doen wat het al zoveel jaren doet: sterren maken. Of zien we de sterren beter omdat het langer donker is? Daphne zit nu aan zestien gewonnen afleveringen. Ella Leyers won er ooit zeventien, maar sneuvelde in de achttiende aflevering. Volgende week zijn er nog vier afleveringen, voor de finale van start gaat. Dus Daphne kan maximaal 28 opeenvolgende afleveringen overleven. En ze zal dat ook doen. Ze zal dan pas de vijfde vrouw zijn in 22 jaar die de hoofdvogel afschiet. Het is haar gegund. Duimen voor Daphne. En dan moeten ze op Play4 de dag nadien misschien de film ‘Holy Rosita’ uitzenden. Dat we ook op dag 29 nog een portie Daphne te zien krijgen. Want ik moet toegeven, ik heb de film gemist toen hij eerder dit jaar in de zalen kwam. Gisteren won de film van regisseur Wannes Destoop trouwens nog het Filmfestival van Turijn. Mijn telefoon biepte om me dat te laten weten. Eerlijk gezegd heb ik nooit eerder gehoord van dat filmfestival. Dus dat biepen was niet echt nodig. De laatste tijd laat ik veel van die Vlaamse miserie aan me voorbijgaan. Soms denk ik ook wel dat onze contreien een nieuw ontwikkelingsgebied aan het worden zijn, maar in de cinema is het al zover. Je zou zowaar gaan verlangen naar een nieuwe Kampioenenfilm. Ook ‘Small Things like These’ had ik beter overgeslagen. Het is Ierse miserie, maar van een Vlaamse regisseur en met heel veel Vlaamse medewerkers. Ik ben nochtans fan van de mens Tim Mielants. Omdat hij menselijk is in al zijn excellentie. Want hij had eerder met ‘Super8’, ‘Peaky Blinders’, ‘De Patrick’ en ‘Wil’ al vele keren bewezen dat hij het kon. Maar een film die veel wil zeggen door zo weinig mogelijk te zeggen en te tonen, is naar mijn zin te weinig. In andere seizoenen was het misschien gelukt, maar in donkere tijden als deze mag ik van een ster als Cillian Murphy verwachten dat hij fonkelt.

.