Kurt keek op de Week

Onze reporter over wat hij zich zou willen herinneren van de voorbije week

Vrijdagavond was ik in de Scheldestad aan het wandelen, toen mijn oog op een reclameposter voor een nieuw stripalbum van Robbedoes viel. “Het geheugen van de toekomst”. Het feit dat er nog een nieuw album van dat stripfiguurtje uitkwam had mijn opzien kunnen baren – de ware stripliefhebber zal wel weten of hij verrezen is of wat er aan de hand is – maar het was de titel die mijn aandacht opeiste. Ik ben immers ook bezig met hoe mijn geheugen er in de toekomst zal uitzien, wat het zal bevatten naast de troep die de wereldleiders en het kruim der kapitalisten erin stoppen. Wekelijks denk ik na over wat ik zou willen onthouden. Mochten we dat allemaal zelf kunnen invullen, zou iedereen gelukkig oud worden, denk je niet? Je zou bepaalde gewaarwordingen van lijm willen voorzien. Zodat ze bleven plakken. Want alles is zo vluchtig. Ik zou gevoelens willen kunnen bewaren in mijn hoofd. Mochten we allemaal de kriebels, de warmte en tederheid kunnen opslaan van toen we smoorverliefd waren op de partner met wie we een gezin stichtten, zouden er wellicht geen echtscheidingen zijn. En heb ik het juist als ik zeg dat verdriet zich gemakkelijker laat opslaan dan geluk?

Volgend jaar is mijn vader 20 jaar overleden. Hij leeft voort in mij. Meestal zijn het dezelfde vijf, zes taferelen die ik van hem terugzie. Maar er is nooit klank bij. Mijn dromen en gedachten lijken alleen stille films af te spelen. Jammer dat ik zijn stem niet vaker heb opgenomen. Hij had een aparte stem. Ze moet nog op banden gestaan hebben die bij de Grundig bandopnemer hoorden die hij ooit kocht. Na zijn dood ging mijn moeder in een appartement wonen en ze kon het huis niet snel genoeg laten opruimen. Misschien is die bandopnemer ergens bij een opkoper beland en is er ergens een mens die af en toe luistert naar hoe mijn vader ergens begin de jaren ’70 aan zijn ukjes demonstreert hoe je ook je eigen stem kan opnemen met zo’n grondige Grundig.

Zelf kan ik niet aan de neiging weerstaan om alles op te slaan. Je kunt natuurlijk niet ieder moment bewaren voor later, of je komt niet meer aan leven toe. Soms als ik door Kortrijk wandel, denk ik: pa zou nogal kijken, mocht hij hier passeren. Hij zou zich niet meer herkennen. Onmogelijk dat hij de toekomst zou gezien hebben zoals ze nu is. Anders hadden we met een visionair te maken. En zelfs visionaire gaven zijn van tijdelijke aard. De trailer van de nieuwste film van Francis Ford Coppola kondigt zijn nieuwste, ‘Megalopolis’, als het werk van de visionaire filmmaker die ons ‘Apocalypse Now’ en ‘The Godfather’ bracht. In zijn jonge jaren was Coppola inderdaad een regisseur die zijn nek ver uitstak, tegen de stroom durfde in te varen en vaak al zijn bezittingen en die van zijn familie op het spel zette om tijdloze meesterwerken af te leveren waar vooraf niemand in geloofde. Het relaas van hoe hij ‘The Godfather’ gemaakt kreeg, leverde enkele jaren terug nog een briljante tv-serie op. Helaas programmeerde Canvas ‘The Offer’ zo slecht dat veel te weinig mensen dit meesterwerk zagen. Maar intussen is het toch meer dan 20 jaar geleden dat de oude Coppola nog een film maakte die het herinneren waard is.

De laatste decennia had hij meer succes als wijnbouwer. De naam Francis Ford Coppola prijkte op tal van betere wijnflessen. Hij vergaarde fortuinen met zijn wijngaarden in Napa Valley en breidde zijn imperium uit met hotels en restaurants.  Maar film bleef zijn passie. De inmiddels 85-jarige legendarische filmmaker bleef jaren broeden op dat ene grootschalige project dat hij ooit nog hoopte gemaakt te krijgen. ‘Megalopolis’ zou het heten. Omdat geen filmstudio het nog waagde om te investeren in zo’n ambitieuze film, besloot hij nog maar eens alles op alles te zetten. Een laatste grote gok. Hij verkocht de meeste van zijn wijngaarden en pompte maar liefst 120 miljoen dollar in een film waarmee hij de mens wil behoeden voor de ondergang. De analogie tussen het Rome van weleer en de even verderfelijke wereld waarin we nu leven, overgiet hij scheutig met Latijnse spreuken en maagden die al even kuis dienen te zijn als hun Vestaalse voorgangsters. Het resultaat is een onverteerbare brok historische sciencefiction. Zoveel geld, zoveel ongepaste effecten om duidelijk te maken dat het in het leven niet om geldgewin draait, maar om wat je doet voor de mensheid. Een botervlootje heeft meer diepgang dan zijn analogie tussen Rome en de VS. De kinderen van Coppola hadden met hun papa moeten doen wat ook de kinderen van Trump hadden moeten doen: een zorginstelling zoeken of een persoonlijke verpleegster. Coppola heeft voor de mensheid trouwens 1000 x meer gedaan dan Trump.

Bij de VRT moeten de meest briljante geesten met 65 op pensioen. Nu is het de beurt aan Rudi Vranckx. Terwijl er meer oorlogen zijn dan ooit. Het is uitgerekend vandaag Rudi’s verjaardag. Coppola had ook nog wat wijndomeinen in Italië. Wie weet heeft Rudi die overgenomen en drinken we binnenkort een glas Vranckx. Hij is in ieder geval nog kras op zijn oude dag. En niet van lotje getikt. Didier Reynders is trouwens 66. Volgens mij is die nog lang niet pensioengerechtigd. Misschien moet hij eens beginnen werken. Ik hoef zelfs niet van de hak op de tak te springen om jullie in één adem mee te geven dat Tom Waes weer thuis is. Tijd voor bezinning. En boetedoening. In afwachting van zijn straf zendt de VRT geen programma’s van hem uit. Niet dat ik dronken rijden wil minimaliseren, maar als men iedereen van het scherm gaat halen wiens gedrag niet onberispelijk is, kan het zijn dat er binnenkort niet veel meer te zien zal zijn op de nationale zender. Als we de verdachtmakingen aan het adres van VRT-baas Frederik Delaplace lezen, zou het misschien logisch zijn dat de VRT het een poosje zonder CEO zou doen. En voor de zekerheid moeten ze dan misschien ook maar iedereen van het scherm halen die in een echtscheidingsprocedure zit. Je mag het niet geweten hebben dat we we naar iemand hebben zitten kijken die haar man of zijn vrouw geslagen heeft. En het mag dan niet strafbaar zijn, als we het goed fatsoen willen bewaren, moeten we dan voor de zekerheid misschien iedereen van het scherm halen die recent nog een scheet heeft gelaten. Een waes van twijfel kan schadelijk zijn voor de nationale omroep. Zou Tom Waes nu met prepensioen zijn?

In het land waar Francis Ford Coppola woont, gaat het er anders toe. Daar mag je oud zijn en zoveel onzin uitkramen dat je zelfs bloednuchter dronken klinkt, je wordt er toch gevierd. Time Magazine heeft Donald Trump deze week tot Persoon van het Jaar gekozen. Tja, had ik een paar levens in overschot, ik had wel een achttal miljard anderen kunnen noemen die eerder voor die titel in aanmerking kwamen.

Maar goed, we moeten blijven hopen op beterschap. Vrede voor iedereen. In aanloop naar de Warmste Week is dat wel het minste wat we kunnen wensen, niet? In de Humo’s van deze wereld zijn de eindejaarslijstjes al enkele weken aan het lopen. Met de oneindige stroom aan BV’s kunnen ze daar eigenlijk beter met pasen mee beginnen. En de wensen? Tja, in de tijden waarin we leven kan er geen levende ziel zijn die niet in de eerste plaats vrede op aarde wil. Nu ja, Mark Rutte, de grijze muis die jarenlang Nederlands saaie premier was, roept ons in zijn huidige gedaante van Navobaas op om met het mes tussen de tanden te gaan leven, we moeten onszelf een oorlogsmentaliteit aanmeten. Ene Jaap de Hoop Scheffer, van wie ik lees dat hij tussen 2004 en 2009 ook al secretaris-generaal was van de Navo, zegt zelfs dat we al in oorlog zijn. We kunnen onze kerstballen dus maar beter opbergen, of ze met buskruit vullen om ze als bommen of granaten te gebruiken. En de kerstbomen kunnen we maar beter omhakken om er wegversperringen van te maken.

Ik snap nog altijd niet hoe het komt dat al die wreedaardige onbenullen die van de wereld een immens bloedbad maken alsmaar vaker de touwtjes in handen krijgen. Ze moeten dan toch op een bepaalde manier slim zijn, ook al zijn ze tegelijk aartsdom. Terwijl ik aan het tikken ben, sijpelt de term ‘idiot savant’ mijn hersenpan binnen. ‘Geleerde dwaas’ klinkt veel minder mooi. En de term is eigenlijk niet van toepassing op wreedaards.

‘Idiot savant’ blijkt een term die vroeger gebruikt werd voor mensen die op één bepaald terrein over bijzondere capaciteiten beschikten maar anders autistisch waren of een verstandelijke beperking hadden. Er wordt tegenwoordig niet vaak meer gesproken van ‘idiot savant’ omdat de term een negatieve bijklank heeft. Hoe dan ook is het geen passende term voor de machtswellustelingen die tegenwoordig overal oorlog zaaien. Maar ik vraag me af of Nigel Richards misschien een idiot savant is. Ken je hem niet? Hij is een 57-jarige Nieuw-Zeelander die in Maleisië woont en geen Spaans spreekt. Hij leerde in een mum van tijd wel het Spaanse scrabblewoordenboek van buiten. Hij kent dus de woorden met hoge woordwaardes zonder dat hij er ook maar een benul van heeft wat ze betekenen. Zo veegde hij recent in Granada op het WK scrabble voor Spaanstaligen de vloer aan met de taalkundigen, dichters, schrijvers en andere liefhebbers van de Spaanse woordenschat die maar liefst uit 20 landen gekomen waren om uit te pakken met de mooiste woorden die in het Spaanse scrabblespel de meeste punten opleverden. Mijnheer Richards had het kunstje eerder voorgedaan in het Frans – hij werd twee keer wereldkampioen Scrabble in de taal van Molière – en in zijn eigen moedertaal, het Engels, waar hij zich maar liefst vijf keer tot wereldkampioen mocht kronen. Hij mag dan een winnaar zijn, ik denk dat hij eenzaam is. Misschien zien we hem wel tijdens de Warmste Week. Je kan dan wel met al die letters van onze taal oneindig veel woorden vormen, maar als je geen idee van wat ze willen zeggen, kan je er niets mee zeggen. Ik ben vergeten wat ik wou zeggen. Dat ik iets wou onthouden, maar wat? Letters wellicht.

Vrijdagavond was ik dus in Antwerpen en terwijl ik door dat prachtige Zuidpark wandelde, was ik aan het denken dat de stad nu zijn eigen Central Park heeft sedert men de gigantische parking op de gedempte Zuiderdokken omtoverde tot een nieuw Groenland. Intussen biepte mijn telefoon dat de Scheldestad eindelijk een stadsbestuur had. Ik wou dat heugelijk nieuws even laten bezinken met een glas water en stapte een café binnen waar ik met één oog zag dat de ploeg van ’t stad aan het winnen was dankzij een owngoal van KV Mechelen. Met het andere oog bladerde ik door de Gazet van Antwerpen, waar eigenlijk niets in stond dat me interesseerde, wellicht omdat ik van de parking ben. Toch viel mijn lodder oog op een titel die het over een ‘dunkelflaute’ had. Dat had het fluitje van de scheidsrechter kunnen zijn of het had kunnen slaan op het spel van Royal Antwerp FC, de ploeg van de wankelende West-Vlaamse betonboer. Maar het bleek te gaan over het weer dat deprimerend was wegens het weinige zonlicht en de even schaarse wind. Grijs is het. Kan het niet zijn dat het veel mooier weer was toen Frank Deboosere nog het weerbericht presenteerde? Die hebben ze ook te vroeg met pensioen gestuurd.