Sven Ornelis: “Soms heb ik heimwee naar telefoons van bakeliet”

Lieve kinderen, ik wil jullie vandaag even terugnemen in de tijd. Naar een bijna middeleeuwse periode waarin ikzelf kind was. Toen hadden wij thuis ook een telefoon. Net zoals jij er nu een hebt om altijd bereikbaar te zijn en om van TikTok mee te doen. Die ene telefoon bij ons thuis was zwart en er zat een hoorn aan en ook een draad. Er zat ook een doorzichtige schijf op met gaatjes in. Als wij iemand wilden bellen moesten we onze wijsvinger in zo’n gaatje stoppen en bij elk cijfertje een draai naar rechts maken, tot aan het haakje. Zo vormden we het volledige nummer van bijvoorbeeld meme en pepe. Als die thuis waren, antwoordden ze. Maar als we pech hadden, en ze waren aan het werk in de moestuin of zo, moesten we later terugbellen, want een voicemail bestond nog niet. Berichtjes sturen kon ook niet. Er zat geen Whatsapp op die ouderwetse zwarte toestellen. Er zat zelfs geen schermpje op, en je kon er dus niet mee videocallen of reeksen op Netflix op bingen. Je kon er zelfs niet eens op zien hoe mooi het weer werd, je kon er geen liedjes mee herkennen, je zag op je telefoon niet hoeveel geld er op je rekening stond en je kon er zelfs geen dickpics mee versturen of naaktfoto’s van klasgenoten. Anonieme gossip verspreiden over andere leerlingen kon ook niet. En als je al eens stiekem lelijk roddelde via die ouderwetse telefoon, werd die vuiligheid niet opgeslagen, tenzij in het hoofd van je vriendje aan de andere kant van de lijn. Maar niks bleef eeuwig hangen op het internet, want dat bestond niet. Natuurlijk zijn onze telefoons vandaag handiger. Er zitten een miljoen voordelen aan. Ze zijn klein, slim, snel, en we kunnen er zoveel meer mee dan vroeger, toen wij kind waren. Ook ik zou niet meer zonder kunnen. Ons sociale leven zit in die telefoon. We zijn bereikbaar. Maar dus ook traceerbaar, plaagbaar, vernederbaar en kwetsbaar. Daarom heb ik soms heimwee naar telefoons van bakeliet met zo’n draaischijf, draad en hoorn. Want smartphones lijken het leven makkelijker te maken, maar geloof me: het omgekeerde is waar.

Radiomaker Sven Ornelis staat elke week stil bij het kleine of het grote nieuws