Fernand Huts over ondernemen en politiek, pinten pakken en Bart De Pauw: “Mobiliteit! Dàt is het probleem”

Fernand Huts is de flamboyante baas van het havenbedrijf Katoen Natie. In 35 jaar tijd transformeerde hij zijn KMO tot een multinational met 14.000 werknemers, vestigingen in 38 landen en een omzet van 2 miljard euro. In dit uitgebreid gesprek verklapt hij zijn geheimen en laat hij zijn licht schijnen op het ondernemerschap in België.

We hebben afspraak om 8u30. Huts (68) heeft een Red Bull in de aanslag. “Mijn dag begint doorgaans niet vóór 9 uur. Ik heb minstens een uur nodig om wakker te worden. Maar ik maak voor u een uitzondering. Vandaar de Red Bull.” (lacht) Opvallend ook: Huts beantwoordde zelf de aanvraag voor dit interview en regelde ook zelf de datum, wat in zijn wereld uitzonderlijk is. Of hij geen secretaresse heeft? “Toch wel, maar mijn agenda beheer ik zelf. Ik wil de baas zijn over wat ik doe. Ik maak geen afspraken waar ik geen zin in heb. Alles moet een meerwaarde hebben. De rest is tijdverlies.”

Ik lees dat Machiavelli uw inspiratiebron is. “Het doel heiligt de middelen”, schreef deze Italiaanse diplomaat. Is dat ook uw motto?

Neen, Machiavelli is meer dan dat. Hij is de eerste die neerschreef hoe de politiek echt werkt. Dát is wat mij aan hem fascineert. Ik ben een verwoed lezer. Ik wil alles weten. Toen ik zaken ging doen in Saoedi-Arabië, wou ik dat land eerst kennen. Ik ben daar een maand rondgetrokken. Wie niet weet hoe een land werkt, zal botsen en in de afgrond belanden.

Is dat uw geheim?

Dat is toch geen geheim? Buikgevoel is belangrijk voor mij. Als mijn buik ‘neen’ zegt, dan doe ik iets niet. En kunnen relativeren: dat is ook heel belangrijk. Een ondernemer moet soms in het onbekende durven te springen. Dat loopt al eens fout af. Elk bedrijf heeft problemen. Wie die kan relativeren, kan overleven. Ik was in 1987 manager van het jaar. U moet die erelijst eens bekijken: vele laureaten zijn fysiek ten onder gegaan. Dat is vaak omdat ze niet konden omgaan met de druk. Ik kan dat wel. Ik word weleens kwaad, maar doorgaans stap ik al fluitend door het leven. Ik lig nooit wakker van problemen, nooit.

U zei eens dat uw managers beter een pint drinken dan een managementboek lezen. Is dat echt zo?

Ja, natuurlijk. Ik word omringd door goede mensen. Ik vind het belangrijk dat zij elkaar zien na het werk, en wij maken daar ook budget voor vrij. Het leven zit eenvoudig in elkaar: wie vandaag samen pinten drinkt, zal elkaar morgen sneller helpen.

U houdt van het goede leven, niet?

Een ondernemer moet goedgemutst door het leven gaan. Lekker eten en drinken draagt daartoe bij. Maar ik ben al kalmer geworden. Over de middag doe ik nog zelden een uitgebreide lunch. De vertering werkt verlammend, en de drank nog meer. (lacht)

Volgens de Hoge Gezondheidsraad is tien glazen alcohol per week het maximum. Wat vindt u daarvan?

Ik kijk daar met verwondering naar. Ooit worden we doodgereguleerd. Maar ik denk dat veel Vlamingen zich daartegen verzetten. In plaats van tien pinten gaan we er nu vijftien drinken. Weet u, ik heb de tijd meegemaakt dat boter niet meer mocht, het moest margarine zijn. Vandaag is margarine weer slecht. En zo doet de overheid voort.

Ik maak geen afspraken waar ik geen zin in heb. Alles moet een meerwaarde hebben. De rest is tijdverlies.

Hoe is het ondernemingsklimaat vandaag in België?

Een nieuw probleem is de arbeidsmarkt, veel vacatures raken niet ingevuld. Maar hét probleem is mobiliteit. Dat kost ondernemers veel geld, en het zorgt voor absurde situaties. Wij kunnen voor Linkeroever alleen nog mensen aanwerven van Linkeroever, en vice versa voor Rechteroever. Mensen willen door het fileleed de verplaatsing niet meer maken.

Hoe kan dat opgelost worden?

Het vervoer per binnenschip is een oplossing voor het gigantische truckverkeer in de haven. De trein is een goed alternatief voor het personenverkeer. Maar je ziet het omgekeerde gebeuren: het vrachtverkeer neemt toe, het aantal auto’s neemt toe, en minder mensen gebruiken het openbaar vervoer. In alle eerlijkheid: dit probleem zal niet opgelost raken. Ik mis politieke wil. Kijk naar Oosterweel: dat is géén oplossing. Men bouwt een ring die versmalt tot één rijstrook en een pechstrook. Oosterweel wordt een voorbeeld van een maatregel die een probleem versterkt.

Burgemeester Bart De Wever (N-VA) is toch een vriend van u? Zegt u hem dat niet?

Antwerpen is een ajuin van mistoestanden. De Wever probeert dat schil per schil aan te pakken. Hij doet dat vaak goed. Maar op het vlak van mobiliteit zit hij vast door die werkgroepen Ringland en stRaten-generaal. De grote schuldige hiervan is Patrick Janssens (de vorige burgemeester, SP.A, red). Hij dacht herkozen te worden door alles te blokkeren. We zien vandaag het resultaat.

U was ooit zelf parlementslid voor VLD. U blonk toen vooral uit in afwezigheid.

(blaast) Wat is dat, aanwezigheid? Men meet dat op het ogenblik van de stemming. Dan gaat de bel, en loopt iedereen naar het halfrond. Wie op het knopje duwt, is zogezegd aanwezig. Of een parlementslid actief is of niet, speelt trouwens geen rol. Alle beslissingen worden genomen in de regering en de kabinetten.

Dat was uw biotoop niet?

Dat zeg ik niet. Politiek kan plezant zijn. Ik heb die wereld leren kennen, en ik heb er vrienden aan overgehouden. Maar ik zou het niet opnieuw doen, of toch niet zolang ik een bedrijf leid. Dat gaat niet samen. Een politieke mening kan klanten tegen de borst stoten.

Marc Van Peel, CD&V-schepen in Antwerpen, zei eens dat u op politici neerkijkt. Is dat zo?

Zegt die dat? Ik heb respect voor vele politici, ik vind het een zeer zware stiel. Maar ik betreur dat zij alleen aan de korte termijn denken. Neem het pensioendebat. Men stuurt mensen van 56 jaar op vervroegd pensioen. Wie gaat dat betalen? De volgende generatie. Ik vind dat spijtig.

Voor wie stemt u volgend jaar?

Ik denk niet dat ik mag stemmen, ik woon namelijk in Kent, Engeland. Het is daar heel mooi. De Engelsen verzorgen hun countryside nog zoals het hoort.

Het fileprobleem zal niet opgelost raken. Ik mis politieke wil. Oosterweel is géén oplossing.

Volgens de website derijkstebelgen.be staat u op zeventien met ruim anderhalf miljard euro. Is dat belangrijk voor u?

Neen. Ik ken die lijst zelfs niet. U zou ervan schrikken hoe sober ik kan leven.

U kocht onlangs een prent van Rubens voor 670.000 euro. Dat is niet sober, toch?

Dat is uit liefde voor de kunst. Rubens is een icoon. Mijn vrouw en ik zijn verzamelaars, kunst is geen belegging voor ons. Wij werken daarom met een stichting. Kunst komt vaak op de markt na een overlijden, een echtscheiding of een schuldenberg. Door die werken in een stichting te stoppen, zal dat bij ons niet gebeuren. Wij willen onze verzameling delen met de gemeenschap. Vossen (zie kader, red.) is ons derde experiment op dat vlak.

U werkt voor Vossen samen met de verguisde Bart De Pauw. Ziet u daar geen graten in?

Neen. Waarom zou ik? Ik weet dat er een conflictje is tussen de directie van de VRT en Bart De Pauw. Ik ken de inhoud van dat dossier niet. Ik meen trouwens dat het onderzoek nog loopt. Wij werken samen met zijn productiehuis Koeken Troef! Moeten al die mensen slachtoffer zijn van dat conflict? Ik zou dat onrechtvaardig vinden. Bart heeft trouwens schitterend werk geleverd.

Vindt u dat de #MeToo-slinger doorslaat?

(droog) Ik volg dat niet. Ik geef vrouwen complimenten bij de vleet. En ik heb de indruk dat zij dat heel leuk vinden.

U werd eens een seksist genoemd toen u zei dat moderne vrouwen een rem vormen op mannelijke ondernemers.

(blaast) Ik meen dat een ondernemer, of dat nu een man is of een vrouw, de focus moet leggen op zijn onderneming. Dat is zéér tijdsintensief. Dat maakt dat een ondernemer geen tijd heeft om te stofzuigen. Dat is alles.

Huts houdt van “vossen”

Van mei tot september loopt in het Waasland uw culturele project Vossen (www.vossen.vlaanderen). Leg eens uit.

Dat is een fietstocht met verschillende stopplekken doorheen het Waasland. Het vertelt het verhaal van Reynaert de vos, dat werelderfgoed is. Dat verhaal gaat over dieren, maar nog meer over mensen, over hun deugden en ondeugden. De inhoud daarvan is nog steeds actueel. In dat verhaal komen ook vele plaatsnamen uit deze streek voor, vandaar dit concept. Het is een combinatie van erfgoed, natuur en cultuur.

En zo kan u uw nieuwe hal in Kallo gebruiken, die leegstond omdat u geen vergunning kreeg voor de musical van Studio 100.

Dat klopt. De tocht start en stopt in die hal. Het Hof van Koning Nobel is daar ingericht, een vossenhol ook, en je ziet er de filmpjes van Koeken Troef!

Wat is úw grootste ondeugd?

Ik zal er wel veel hebben, vrees ik. Ik vos graag. Schrijf dat maar op.

Onkuisheid dan?

Dat zegt u. Wat ik zeg, is dat ik graag vos. (glimlacht)