Viceminister-president Liesbeth Homans is niet langer lijsttrekker voor N-VA: “Ik ken mijn plaats in de partij”

BRUSSEL Liesbeth Homans trekt als running-mate van Bart De Wever naar de verkiezingen. De Vlaamse viceminister-president vindt dat geen stap achteruit. In een pittig interview blikt de 45-jarige Antwerpse terug op een bewogen week en maakt ze de balans op van haar beleid.

We hebben afspraak op donderdagnamiddag. Het kabinet-Homans is gelegen langs de Arenbergstraat, vlakbij station Brussel-Centraal waar duizenden tieners de trein naar huis nemen na een geslaagde klimaatmars. Wat vindt de minister daarvan? “Eerlijk: ik bewonder jonge mensen die ambitie tonen, die opkomen voor een hoger ideaal. Het klimaat is een terechte bekommernis. Alleen het spijbelen vind ik niet oké. Ik zou mijn zonen geen toestemming geven.”

Hebt u nooit gespijbeld?

Toch wel. (lacht) Kijk, ze hebben dat nu ook twee keer gedaan, ze hebben ook twee keer de volle aandacht gekregen. Dat is goed. Vanaf nu betogen ze beter op woensdagnamiddag. Ik heb die boodschap ook gegeven toen een delegatie langskwam.

De overheid doet niet genoeg, is hún boodschap.

Wij willen ook ambitieus zijn. We halen onze doelstellingen voor 2020. Zal dat genoeg zijn voor 2030? Neen. Dat zal bijkomende maatregelen vragen. Maar die moeten evenwichtig zijn. Neem de petrochemie in de Antwerpse haven. Als we die sector nóg meer eisen opleggen, dan bestaat de kans dat ze haar activiteiten verlegt naar pakweg China. Dat helpt het klimaat niet vooruit én dat kost ons werkgelegenheid. (feller) Ik hoor partijen vrolijk roepen over zonnepanelen en dakisolatie voor iedereen, overal windmolens en weg met de kerncentrales. Maar ze zeggen niet dat dat geld zal kosten. Dat is geen eerlijk verhaal.

Over naar de bewogen week van uw partij. In West-Vlaanderen gaat een onafhankelijke de Kamerlijst duwen. Is dat niet vreemd?

U bedoelt Jean-Marie Dedecker? Ik ben voorstander. Hij is een meerwaarde voor de lijst. Ik zie ook inhoudelijk weinig verschillen. Daarnaast vind ik dat die man eerherstel verdient na wat hem in 2006 is overkomen (Dedecker is toen na acht dagen uit de N-VA gezet, red). Ja, hij heeft een temperament. Maar ik heb begrepen dat hij voortaan zijn mond zal spoelen met zeep vooraleer hij iets zal zeggen.

Gelooft u dat?

Ik ga ervan uit dat hij inspanningen zal leveren. Ik heb dat ook moeten doen. En kijk nu naar mij: ik ben de diplomatie zelve. (lacht)

In Het Laatste Nieuws zei hij dat de deal erop neerkomt dat hij stemmen levert, en dat omgekeerd N-VA zijn Middelkerke van geld en vergunningen zal voorzien vanuit Brussel.

(verrast) Serieus? Dat heb ik niet gelezen. Laat me duidelijk zijn: dat kan niet de bedoeling zijn. Dat hij stemmen zal leveren, dat zal wel zijn. Maar als hij subsidies of vergunningen wil, dan zal hij behandeld worden zoals elke burgemeester.

Wat wordt uw rol in mei?

Ik ben de running-mate van Bart De Wever. Hij staat op één voor het Vlaams parlement, ik op twee. Ik kan me geen sterkere lijsttrekker inbeelden.

Neen? En Liesbeth Homans dan?

Ik ken mijn plaats in de partij. Ik heb in 2014 de lijst getrokken en heb dat goed gedaan, denk ik.

U haalde 36 procent. Is dit dan geen stap achteruit?

Had men iemand anders gekozen, dan zou ik ja zeggen. Maar Bart is ons boegbeeld. Voor het eerst mikt hij op een nationaal mandaat. Voor hem zet ik graag een stap opzij. Wij gaan een sterk duo vormen en ook samen campagne voeren.

U hebt de voorbije jaren veel over u heen gekregen, ook persoonlijk. Hebt u getwijfeld over uw toekomst?

Neen. Hoe meer men mij tracht te pakken, hoe meer drive ik voel. Ik ga niet ontkennen dat die persoonlijke aanvallen mij geraakt hebben. Van mijn kinderen moeten ze afblijven. Weet u dat ik blij ben dat ze mijn familienaam niet dragen? Erg, hè. Ook andere irrelevante zaken uit mijn privé zijn op straat gegooid. U weet wel waarover ik spreek. Ik zie die naam hier liever niet verschijnen. (even stil) Ik vond dat not done. Dat ze mij aanvallen op mijn beleid, graag. Ik hou van pittige debatten. Maar ze moeten van mijn privé afblijven.

Als Dedecker subsidies of vergunningen wil, dan zal hij behandeld worden zoals elke burgemeester.

Kwatongen beweren dat De Wever minister-president wil worden omdat Geert Bourgeois onvoldoende uit de verf komt.

(blaast) Wat heb ik allemaal niet moeten lezen? De ene zegt dit, de andere dat. Geert heeft zélf gezegd dat Bart zijn ideale opvolger is. U hebt maandag toch gezien dat hij tevreden is met de nieuwe rolverdeling? Ik kan alleen maar zeggen dat ik de voorbije jaren héél graag heb samengewerkt met Geert.

Met welk palmares stapt u naar de kiezer?

Ik heb verwezenlijkt wat in het regeerakkoord stond, en zelfs meer dan dat. Ik mag dus fier zijn. Maar ik mag geen oplijsting geven, zeker?

U mag zeggen waar u meest fier op bent.

Zonder afbreuk te willen doen aan al het andere, zet ik de hervorming van de sociale huisvesting bovenaan (zie kader, red). Ook de hervormingen in kader van binnenlands bestuur maken me trots: de schrapping van 2.500 politieke mandaten bijvoorbeeld. En laat me nog een derde noemen: de sociale economie. Ik ben zó onder de indruk geraakt van de arbeidsvreugde van die mensen. Ik ben blij dat ik voor hen 2.000 extra plaatsen heb kunnen creëren én de ondersteuning heb kunnen optrekken.

De kritiek kwam vooral op uw armoedebeleid. De armoede stijgt, terwijl u een halvering had beloofd.

(zucht) Daar gaan we weer. Die halvering is een ambitie die in 2008 gelanceerd is door de toenmalige regering. Wat moet ik antwoorden als ik de vraag krijg of ik dat wil nakomen? Nogmaals, er zijn andere omgevingsfactoren. Eerst de economische crisis, daarna de migratiecrisis. Die hebben impact op de armoede. Een deel van de armoede is gekleurd. Wie dat ontkent, kan ook het bestaan van de zon ontkennen.

Is dit een smet op uw beleid?

Neen. Armoede is een bevoegdheid van iedereen. Deze regering heeft trouwens geen lessen te krijgen van anderen. Onze cijfers zijn beduidend beter dan die van Brussel of Wallonië. Dat betekent niet dat we tevreden mogen zijn. We moeten verder aan de slag. Zelfredzaamheid blijft mijn prioriteit. Het verschil tussen werken en niet werken moet groter worden.

Als u goed naar mij luistert, dan zou u moeten weten dat mijn voorkeur op het Vlaams niveau ligt.

Iets anders. Zal het visa-schandaal uw partij schaden, denkt u?

(droog) Dit is zeker niet leuk, hè. Maar ik steek mijn twee handen in het vuur voor Theo Francken. Hij wist hier niets van af. Wat die meneer Kucam (partijgenoot in Mechelen, red) gedaan zou hebben, geld vragen in ruil voor humanitaire visa, is hallucinant en walgelijk. Ik steun de beslissing van de partij om hem buiten te zetten.

Gaat dat niet snel? Hij pleit onschuldig.

Ja, ik weet dat wel. Onschuldig tot het tegendeel, en zo. Maar de beelden en de getuigenissen zijn te geloofwaardig om nog geloof te hechten aan die man.

In Antwerpen bestuurt uw partij met de socialisten. Zou u dat ook zien zitten op Vlaams niveau?

Nu een voorkeur uitspreken, zou onfatsoenlijk zijn. De kiezer moet zich eerst uitspreken. Wij sluiten niemand uit, behalve Vlaams Belang en PVDA.

Dedecker is voorstander van samenwerking met VB.

Wij niet, en wij gaan ons standpunt niet veranderen. Het VB doet zélf de deur dicht door uit te pakken met figuren zoals Dewinter en nu ook Dries Van Langenhove, zijn kloon, zo lijkt wel. Wat ik van die mensen hoor, is racistische praat, holebi-onvriendelijk, noem maar op.

Zou u geen goede burgemeester van Antwerpen zijn?

Is daar een vacature misschien? (lacht) Als u goed naar mij geluisterd hebt, dan zou u moeten weten dat mijn voorkeur op het Vlaams niveau ligt. En ja, daar is ruimte voor twee sterke Antwerpse figuren.

“Middelentoets voor sociale woning”

Liesbeth Homans wil verder een middelentoets in de sociale huisvesting. Met dat voorstel lanceert ze de inhoudelijke campagne voor de verkiezingen. “Vandaag wordt alleen gekeken naar inkomen en eigendom. Iemand met een zware spaarboek, beleggingen, obligaties, kan dus in aanmerking komen voor een sociale woning. Dat is niet rechtvaardig. Ik wil een middelentoets zoals ook gebeurt voor een leefloon. Ik heb deze legislatuur helaas geen bereidheid gevonden bij de coalitiepartners om dat in te voeren. Dat wordt dus een prioriteit voor de volgende legislatuur.”
Desondanks noemt ze de hervorming van de sociale huisvesting de realisatie waar ze meest fier op is. “Ik heb 3,8 miljard euro geïnvesteerd in nieuwbouw en renovatie. Dat is ongezien veel. Ook het systeem is aangepast. We werken nu met tijdelijke contracten én wie al een eigendom heeft, komt niet meer in aanmerking. Dat zorgt voor meer kansen voor de écht kwetsbaren. Maar ik wil dus graag een stap verder gaan.”