Deze kustbewoners strijden dagelijks tegen strandafval: “Het is een obsessie geworden”

Aan de kust vindt vandaag de 16de editie van de Eneco Clean Beach Cup plaats. Veel gemotiveerde vrijwilligers zetten zich hierbij in om het strand van alle afval te ontdoen. In 2024 werd zo maar liefst 3.700 kg afval verzameld. Maar er zijn ook kustbewoners voor wie één actiedag niet genoeg is en die vrijwel dagelijks de handen uit de mouwen steken om het strand schoon te maken. Maak kennis met drie Proper Strand-Lopers.

Annick werkt bij Daikin Europe en woont al haar hele leven in Oostende. Ze begon jaren geleden al het strand op te ruimen, nog vóór de Proper Strand-Lopers werd opgericht. Deze vzw richt zich op de zwerfvuilproblematiek aan de Belgische kust. “Tijdens wandelingen met mijn hond viel het me op hoeveel afval er op het strand lag. Ik besloot voortaan een zak mee te nemen om het op te ruimen. Ondertussen doe ik dit al tien jaar. Toen de groep van Proper Strand-Lopers werd opgericht, heb ik me meteen bij hen aangesloten.”

Wat Annick het meest frustreert, is de verkeerde mentaliteit van veel mensen. “Mensen denken vaak dat anderen hun afval wel zullen opruimen, zoals de stadsdienst, maar dat is niet het geval. Daar erger ik me enorm aan. In de zomer blijf ik dan ook weg van het strand, puur voor mijn mentale gezondheid, want het is moeilijk om te zien dat zoveel mensen hun afval gewoon achterlaten.” Gelukkig zijn er ook veel mensen die de natuur wél respecteren en het werk van Annick en de andere opruimers waarderen. “Dat uit zich in positieve reacties en mensen die spontaan komen meehelpen.” Minder leuk zijn de vele jachtpatronen die ze op het strand vindt. “Bij ons is jagen op het strand verboden, maar in Noord-Frankrijk is het legaal. De jagers laten hun kogels daar achter en vervolgens spoelen die hier aan. We hebben al verschillende keren de lokale autoriteiten aangesproken om de jagers hiervoor te bestraffen, maar tot nu toe zonder resultaat.”

Naast afval opruimen heeft Annick ook een zwakke plek voor de dieren op het strand. “Na een storm ga ik vaak naar het strand om te kijken of er dieren gewond zijn geraakt”, besluit de natuurliefhebster.

Ria werkte haar hele carrière als kinesiste in het KEI (Koningin Elisabeth Instituut) in Oostduinkerke. Ondertussen is ze moeder van vier kinderen en trotse oma van zeven kleinkinderen. Nu ze met pensioen is, besteedt ze een deel van haar tijd aan het opruimen van het strand. “We wonen op wandelafstand van het strand en vanuit ons huis zie je vaak hoeveel afval er ligt. Samen met de schoonmoeder van mijn dochter, die bestuurslid is van de Proper Strand-Lopers, ben ik tijdens de coronaperiode begonnen met opruimen. Sindsdien ben ik ook lid van de groep.”

De Proper Strand-Lopers is een burgerinitiatief dat zich inzet voor een schoon strand. De leden maken er een punt van om zo veel mogelijk afval van onze stranden te verwijderen. Volgens Ria is lid zijn van de groep echter veel meer dan alleen maar afval opruimen. “We zijn een diverse groep met een sterke sociale band, wat het werk erg leuk maakt. We doen ook aan teambuilding en werken samen aan verschillende opruimprojecten. De grote drijfveer is het sensibiliseren van mensen, zowel kinderen als volwassenen. Vaak krijgen we te horen dat we dweilen met de kraan open, maar die mentaliteit willen we veranderen. Vuil trekt meer vuil aan. Als het strand schoon is, zullen mensen minder snel afval achterlaten. Daarom ben ik blij met positieve reacties, zoals een duim omhoog. Het laat zien dat mensen waarderen wat we doen. Soms vragen mensen zelfs waar we ons opruimmateriaal vandaan halen, zodat ze kunnen helpen.” En dat alle extra hulp nodig is, is duidelijk wanneer Ria vertelt hoeveel afval er op onze stranden ligt. “Soms is het echt gek wat we vinden. Frisdrankflessen, boodschappentassen, maar ook schoenen, zonnebrillen en zelfs paternosters. En ooit eens 20 euro.”

Dirk is afkomstig uit Londerzeel, maar verhuisde in 2023 naar de kust om er van zijn pensioen te genieten. Hij is zeer actief op Facebook en reageerde vaak op posts van de Proper Strand-Lopers, waarna hij werd gevraagd om lid te worden van de kerngroep. Een vraag waar Dirk met veel plezier op inging. “Mijn vrouw en ik wandelen vaak op het strand en dan zie je veel meer dan alleen schelpjes. Het opruimen van strandafval is een soort obsessie geworden. We kunnen niet meer wandelen zonder iets op te rapen.”

Dirk houdt in een agenda zelfs bij hoeveel keer hij het strand opruimt. “Vorig jaar heb ik meer dan 195 keer het strand schoongemaakt en daar ben ik trots op.” Ook in de buurt is Dirks inzet ondertussen bekend. “Mensen klagen vaak tegen me over hoeveel afval er ligt, of ze brengen zelf afval naar mij. Zo raken we langzaam bekend en hopen we dat anderen zich bij ons aansluiten.”

Dirk vindt van alles op het strand. “Veel oude rommel, plastic, verpakkingen, visnetten. Na het toeristische seizoen vinden we veel speelgoed, blikjes, etensresten… en soms gewonde dieren, wat erg jammer is.” (Rinus Baes)