“Ik leer rekenen, op mijn 81ste!”

Vandaag start de Week van de Geletterdheid. Eén op de zeven Vlamingen heeft moeite met lezen en schrijven, rekenen of digitale vaardigheden. Dat kunnen ze leren bij Ligo, dat in Vlaanderen 13 centra voor basiseducatie heeft. Vorig schooljaar volgden meer dan 36.000 mensen er een cursus. “Nooit gedacht dat ik ooit zelf mijn bankzaken via een app zou kunnen regelen”, getuigt Warda (81) uit Boom.

Het rapport van je kind begrijpen, betalen met je telefoon, beter communiceren met je buren of prijzen vergelijken in een winkel. Voor veel Vlamingen is dat niet evident. Ze kunnen deze vaardigheden aanscherpen via cursussen die worden aangeboden in de centra voor basiseducatie Ligo. “In het schooljaar 2023-2024 telden onze centra 36.647 cursisten”, vertelt communicatieverantwoordelijke Wilbert Van Cromvoirt. “In het schooljaar 2019-2020 ging het om 29.741 cursisten, allemaal laaggeletterden. We krijgen natuurlijk veel verplichte inburgeraars over de vloer, maar we investeren ook veel in samenwerkingen en partnerschappen met scholen, overheden, armoedeorganisaties, de VDAB en bedrijven. We stappen ook steeds vaker naar de leefwereld van onze doelgroep zodat we hen ook beter bereiken.”

Warda Somers uit Boom kwam bij Ligo terecht om aan haar digitale geletterdheid te werken. “Toen mijn dochter in 2008 voor twee maanden naar het buitenland ging, schafte zij voor mij een computer aan zodat we contact zouden kunnen houden. Ik had vroeger op school wel lessen dactylo gekregen, maar had nog nooit met een computer gewerkt. Het was voor mij de aanleiding om naar Ligo te stappen – wat bij ons toen nog Open School heette – en een cursus te volgen. Ik leerde er bijvoorbeeld hoe je een e-mail moet opstellen en versturen.”

“Als je van de digitale wereld geen kaas hebt gegeten, word je opzijgeschoven in de maatschappij”

Warda Somers

“Thuis heb ik geen computer meer, dat toestel uit 2008 doet het al lang niet meer. Maar ik heb wel een smartphone. Dankzij Ligo heb ik daarvan steeds beter de mogelijkheden leren kennen. Zo doe ik nu ook mijn bankzaken via de app. Ik had nooit gedacht dat ik dat zou kunnen. Ik leerde ook werken met de app van De Lijn zodat ik weet wanneer ik een bus kan nemen van Boom naar Mechelen. Wanneer ik eens een computer wil gebruiken, ga ik naar de bibliotheek.”

Op maat

“Wij willen mensen van alle leeftijden de kans geven om sterk te staan in de maatschappij”, zegt Katinka Tielemans, lesgever bij Ligo in Mechelen.

“Wij willen mensen van alle leeftijden de kans geven om sterk te staan in de maatschappij”

Katinka Tielemans, lesgever bij Ligo

“Bij Warda ontbrak vooral de digitale geletterdheid, maar we hebben ook cursisten die uit een ander land in België toekomen en bij ons het nodige Nederlands leren om op de arbeidsmarkt terecht te kunnen. We hebben een aantal standaardcursussen. Wie voor het eerst bij ons komt, krijgt een intakegesprek. Zo kijken we in welk niveau je kan instappen. We werken doorgaans met groepjes van 10 à 15 mensen. Zo kunnen we werken op maat van de cursist. We kijken ook wat de mensen precies willen leren, bijvoorbeeld leren communiceren met de school van hun kinderen. Daar wordt veel aandacht aan besteed.”

Volumes en oppervlaktes

“Ik ben heel blij dat ik deze opleidingen heb gevolgd”, vervolgt Warda. “Als je van de digitale wereld geen kaas hebt gegeten, word je opzijgeschoven in de maatschappij. Ik volg bij Ligo momenteel een cursus rekenen, en dat op mijn oude dag. Ik doe dit vooral om mijn hersenen actief te houden. Ik ben maar tot mijn zestiende naar school geweest, zoals dat vroeger wel vaker gebeurde. Bovendien leerde ik niet graag. De tafels van vermenigvuldiging heb ik vaak als straf moeten schrijven, maar in de cursus leer ik nu ook zaken als breuken, oppervlaktes of volumes. En in december start ik aan een nieuwe computercursus. Alles wat ik hier leer, heeft mijn leven een stuk eenvoudiger gemaakt.” Katinka is trots op Warda als Ligo-ambassadeur. “Warda is eigenlijk het toonbeeld van levenslang leren”, zegt de lesgeefster. “Ze is een voorbeeld voor veel andere mensen. Wie niet goed kan lezen of schrijven, of wie digitaal laaggeletterd is, is vaak beschaamd om dat te zeggen. Het verhaal van Warda toont aan dat je niet bij de pakken moet blijven zitten. Je bent zeker niet alleen en je kunt eraan werken.”