“Ondernemen blijft in Vlaanderen nog steeds een attractief carrièreperspectief”, zegt Burt Riské, managing director van Trends Business Information, de handelsinformatie-afdeling van Roularta Media Group. “In 2023 zagen zo’n 73.500 nieuwe zaken het levenslicht. Dat is een lichte terugval ten opzichte van de absolute topjaren 2021 en 2022, maar ruim 5 procent meer dan vóór de covidcrisis. Vooral IT- en andere consultants schreven zich massaal in bij de ondernemingsloketten, maar ook de bouwsector, e-commerce en schoonheidsinstituten scoren hoog. We eindigen het jaar dan ook met 870.000 actieve ondernemingen in Vlaanderen. Het zijn er nooit méér geweest.”
Veel investeren
Niet alleen de positieve evolutie van het aantal bedrijven is belangrijk, maar ook hoe het zit met hun rentabiliteit. “Die evolueert verschillend in functie van het aantal mensen dat men tewerkstelt”, zegt Pascal Flisch, financieel analist van Trends Business Information. “De kleinere ondernemingen die minder dan 50 personen tewerkstellen, doen het beter dan de ondernemingen tussen 50 en 100 werknemers. Het zijn echter de grotere ondernemingen met meer dan 100 werknemers die hun rentabiliteit zien zakken. Voor de grootste ondernemingen, met meer dan 1.000 werknemers, is die zelfs met 26 procent gedaald. De personeelskosten, de energiekosten en de verhoogde rentevoeten wogen op hun marges. De ondernemingen worden ook geconfronteerd met de verplichting om veel en snel te investeren. We denken dan bijvoorbeeld aan de nieuwe Europese wetgeving die stelt dat bedrijven duurzaam moeten ondernemen en moeten streven naar CO2-neutraliteit. Samen met de strenge rapporteringsverplichting die op komst is, is het moment aangebroken waarop duurzaam ondernemen niet langer een optie, maar een cruciale vereiste is. Omwille van de hoge investeringskost is het een handicap op korte termijn, maar het zal morgen een troef worden om te overleven in de harde concurrentiestrijd. Veel ondernemingen doen dat gelukkig al. Zo zien we een stijging van de netto investeringen in zowat alle ondernemingen.”
Sneeuwbaleffect
“2023 was geen gemakkelijk jaar voor de zakenwereld, want de meeste bedrijven hebben een historische stijging van de personeelskost met meer dan 11 procent moeten opvangen”, vervolgt Pascal Flisch.
“Daarnaast was de rente plotseling weer gestegen (maar zakt alweer), is de inflatie wel gekalmeerd maar nog niet getemd, en is het consumentengedrag definitief veranderd. Begin dit jaar vreesden we dan ook het ergste, maar de verwachte tsunami aan faillissementen kwam er gelukkig niet. Voor het hele jaar kunnen we het aantal falingen in ons land inschatten op 10.850. Dat is eigenlijk te laag als je ziet dat in 2022 65.660 ondernemingen hun balans publiceerden met een negatieve solvabiliteit. Dit betekent dat er een reëel gevaar is voor de klanten en leveranciers van die bedrijven en het kan soms ook een sneeuwbaleffect veroorzaken. Het aantal faillissementen zat in 2023 nog steeds onder het niveau van vóór covid.”
