Vrouwen betogen tegen geweld: ex-slachtoffer Eva getuigt: “Plots vloog ik zelf door de gang”

Alleen al deze maand werden in ons land drie vrouwen vermoord. Dat er vandaag in Brussel betoogd wordt tegen geweld op vrouwen hoeft dus niet te verwonderen. Die mars is meer dan ooit nodig, weet ook Eva Verween (48). Zij was zelf slachtoffer in haar relatie en helpt nu andere vrouwen in haar eigen therapiecenter. “Veel vrouwen worden mishandeld en lijden in stilte.”

Morgen 25 november is het de Internationale dag tegen geweld op vrouwen. Mirabal, een platform van feministische en middenveldsorganisaties, pakt vandaag om 14 uur uit met een betoging op het Brusselse Poelaertplein. De deelnemers willen met hun mars ‘neen’ zeggen tegen elke vorm van geweld.

Eva Verweer werd jaren geleden ook geconfronteerd met partnergeweld. “Als je terugblikt op hoe het geweld in een relatie sluipt, zal je zien dat dit stapsgewijs gebeurt”, getuigt Eva. “Ik weet nog dat mijn partner alsmaar meer de baas ging spelen. Plots zei hij: Ik wil dat je je schoenen op die tegel in de garage zet en nergens elders, anders zullen er consequenties aan verbonden zijn. Ik dacht: ik zet mijn schoenen waar ik wil. Hij maakte er een machtsstrijd van. Geweld uit zich niet alleen fysiek. Daardoor heb je vaak niet door dat het fout aan het lopen is. Ik had het gevoel dat hij me trachtte herop te voeden. Ik moest ook rokken dragen terwijl ik echt een broekentype ben. Ik verzette me, maar er viel niet te discussiëren. In se was hij geen slecht mens, daar ben ik nog altijd van overtuigd, maar hij kon niet praten over waar hij mee worstelde. Hij kropte alles op.”

Doodsbedreigingen

“De eerste keer dat ik de kaasblokjes die ik als aperitiefhapje had gemaakt van de keuken naar de living zag vliegen, stond ik verbijsterd toe te kijken. Maar niet lang daarna waren het potten en pannen. En op de duur vloog ik zelf door de gang. In de zomer ging ik werken met een trui met rolkraag om de blauwe plekken en schrammen te verbergen. En toch geloofde ik toen nog dat het allemaal goed zou komen. Tot hij met een schroevendraaier voor mijn ogen in de keuken stond en brieste: Eva, bel nu naar de politie, want ik ga je vermoorden. Dat moment heeft mijn ogen doen opengaan. Ik dacht: als ik hier nu geen einde aan maak, zal ik in een krantenbericht eindigen. Ik heb hem toen op een of andere manier buiten gekregen en we hebben de scheiding ingezet. En die is gelukkig goed verlopen. Ik zie andere scheidingen die heel zorgwekkend zijn en in sommige gevallen eindigen met dodelijk geweld. Ik ben de tel kwijt hoeveel vrouwen er dit jaar alweer vermoord zijn.”

“In de zomer droeg ik een trui met rolkraag om de blauwe plekken te verbergen”

Dwingende controle

“Veel mensen hebben een lage dunk van vrouwen die het slachtoffer zijn van partnergeweld. Maar uit onderzoek blijkt dat er geen onderscheid is tussen rang, klasse en stand. Voor ik als zelfstandig therapeute begon, had ik jaren een goedbetaalde, leidinggevende job. Ik was zeer zelfstandig opgevoed en ik durf van mezelf te zeggen dat ik niet dwaas ben. Het meest ingrijpende geweld is trouwens dat van de dwingende controle, die tot doel heeft je afhankelijk te maken. Dat begint met kleine dingen: bepalen hoe je je mag kleden, welke mensen je mag zien. Die vrienden van jou heb ik eigenlijk niet graag, ik heb liever dat je er geen contact meer mee hebt. En je ouders moeten mij niet. Ik heb liever dat je ook niet meer gaat, want ze spreken alleen kwaad over mij. Op de duur zijn er zoveel regels en word je bij het overtreden van de regels gestraft. Je partner praat wekenlang niet meer met je. Ik heb cliënten die opgesloten werden in huis. Er is niet alleen het fysieke geweld, het is psychisch en financieel. Velen voelen zich echt gekooid.”

Schrik voor escalatie

“Heel veel vrouwen lijden in stilte. Ze durven niet naar de politie te stappen uit schrik dat de situatie helemaal zal escaleren als hun partner erachter komt dat ze daar zijn gaan aankloppen. Gelukkig is de politie daar tegenwoordig veel beter in opgeleid. Ondertussen zijn er effectief mogelijkheden tot tijdelijke uithuisplaatsingen van de dader. Vrouwen zijn vaak bang dat ze met hun kinderen in een vluchthuis zullen belanden, of erger, dat hun kinderen hen zullen ontnomen worden. Terwijl nu eigenlijk vaak het omgekeerde gebeurt. Nu krijgt de dader tijdelijk huisverbod, wordt hij tijdelijk uit het huis geplaatst. Mensen worden begeleid en er kan gekeken worden hoe het verder moet met dat koppel. Dat bestond in mijn tijd nog allemaal niet.”

Andere vrouwen helpen

“Ik ben in de loop der jaren allerlei trauma-opleldingen gaan volgen. Het fysieke geweld is niet het ergste. Je zelfbeeld wordt kapotgemaakt. Plus het doet iets met je zenuwstelsel als je samenleeft met iemand bij wie je constant stress ervaart. Een jaar of vijf terug heb ik gezegd: ik ben nu zelf gelukkig, ik heb een kind en een gezonde relatie en ik kan mensen helpen met de inzichten die ik verworven heb. En dus ben ik opleidingen gaan volgen om te leren hoe ik anderen kon helpen. Want wie in een gewelddadige relatie zit, heeft het gevoel alleen te staan. Ik leer die mensen hoe ze de stress uit hun lichaam krijgen, hoe ze hun trauma’s kunnen helen, hoe ze hun zelfbeeld terug goed krijgen. Ik leer ze stappen te zetten om ervoor te zorgen dat ze zich beter gaan voelen. Ik geef hen hoop, er is echt wel een weg om uit die donkere tunnel te geraken.”

Meer info over de praktijk van Eva Verween via www.elpida.be.