Kersvers Gents burgemeester Mathias De Clercq (Open VLD): “De eenheid is hersteld”

GENT – Meet Mathias De Clercq: kersvers burgemeester van Gent, overtuigd liberaal en optimist tot in de kist. Heikele thema’s dribbelt hij als een begenadigd voetballer. Hij stráált, een uur lang. Het burgemeesterschap is dan ook een aloude familiedroom.

Flashback naar 14 oktober. Mathias De Clercq (37) wint met meer dan 24.000 voorkeursstemmen de verkiezingen in Gent. Zijn partij, Open VLD, wordt tevens de grootste in de gemeenteraad. Zegedronken gaf de liberaal een verkiezingsspeech die in voluntarisme niet moest onderdoen voor zijn voorbeeld Guy Verhofstadt in diens beste jaren. “Ik was diep onder de indruk van dat aantal. Het burgemeesterschap, of toch dat van Gent, is voor mij het mooiste politieke mandaat. Van mijn bompa (overleden liberaal boegbeeld Willy De Clercq, red.) kreeg ik twee belangrijke adviezen mee. Eén: wees overal jezelf. Twee: als je aan politiek begint, doe dat lokaal. Ik volg zijn raad minutieus op.”

Uw voorzitter Gwendolyn Rutten hoeft u niet te bellen als ze na de verkiezingen een minister zoekt?

Neen. En dat weet zij ook. Ik heb deze week mijn ontslag ingediend in het Vlaams parlement. Ik ga mij zes jaar inzetten voor Gent. Dit is de tweede stad van Vlaanderen. Dat valt niet te combineren. Als de partij dat wil, ben ik beschikbaar om de lijst te steunen, maar ik ga niet zetelen als ik verkozen ben.

Waarom haalde u 24.000 stemmen, denkt u?

Dat zijn veel factoren. Mijn resultaten als schepen, mijn aanwezigheid in de stad, het sterke programma van mijn partij, onze stijl ook. Optimisme, enthousiasme en ambitie zitten in mijn DNA. De Gentenaar lust dat wel.

U vergeet uw imago van ideale schoonzoon.

(verrast) Is dat zo? Dat zou u aan mijn schoonmoeder moeten vragen. (lacht)

Wat zou zij antwoorden?

(voorzichtig) Ik denk wel dat ze ja zou zeggen.

Bent u écht een brave jongen?

Oei. Als student zeker niet. Ik heb een stevige studententijd meegemaakt. Maar ik ben braver geworden. Dat heeft met het vaderschap te maken, denk ik. Cezar (6) en Giulia (4) maken mij rustig.

Mijn kinderen, even oud, maken mij vooral gek.

(lacht luid) Dat ook, moet ik toegeven. Zeer herkenbaar. Vooral mijn dochter is een wildebras. Ik bedoel het anders. Een gezin is het mooiste wat er is. Ik ben zelf kind van gescheiden ouders. Ik was amper twee jaar. Ik koester dus heel erg wat ik nu heb met mijn vrouw en kinderen. Zij geven mij kracht. Dat is beter uitgedrukt.

Valt het vaderschap te combineren met dit mandaat?

Dat zal moeten. Maar dat zal een grote uitdaging zijn. Mijn vrouw, een advocate, werkt ook voltijds. We zullen ons goed moeten organiseren. Zondag is sowieso familiedag.

“Een hoofddoek is geen issue hier. We gaan daar dus niet aan morrelen. Dat zou dom zijn”

U hebt uw bompa al genoemd. Komt uw passie voor politiek van hem?

Ook. Hij was zeker een inspiratiebron. Maar die passie komt vooral van mezelf. Als tiener zat ik al in het scholierenparlement. Later werd ik lid van het Liberaal Vlaams Studentenverbond en van denktank Liberales. Ik heb boeken verslonden van vele grote denkers. Die passie zit in mij. Dat is wie ik ben.

Had u voor een andere partij kunnen kiezen dan VLD?

Ik werd niet in die richting geduwd, als u dat bedoelt. Ik werd gestimuleerd om zélf na te denken. (enthousiast) Het liberalisme staat voor de emancipatie van élk individu. Dat is een schitterende gedachte. Elke mens moet vooruit kunnen, vrijheid genieten en gelijke kansen krijgen. Toen ik op mijn 24e gevraagd werd op de lijst te staan, heb ik niet getwijfeld. Ik was bezig met mijn stage aan de balie. Maar ik wou Gent, de stad waar ik zo verliefd op ben, beter maken. Dat is ook nu mijn motivatie.

U werd meteen schepen en uw eerste realisatie was, wellicht niet toevallig, een boekenmarkt.

Klopt. Goed dat u dat zegt. Boeken zijn héél belangrijk in mijn leven. Die brengen mij écht rust. Geborgenheid ook. Elke avond lees ik enkele bladzijden. Nu ben ik bezig aan Boeken van de Troost van Erwin Mortier. Dat is literatuur van een héél hoog niveau.

Wat zou u uw bompa vragen, mocht hij nog leven?

(denkt na) Veel over Gent natuurlijk. Dit burgemeesterschap is ook een eerbetoon aan hem. Hij werd in 1976 ondanks een eclatante zege aan de kant gehouden. Maar ik zou hem vooral vragen om verhalen te vertellen aan mijn kinderen, zoals hij met mij deed. Wij hadden een speciale band. Ik was zijn eerste kleinkind. We hebben veel gereisd samen. Bomma vertelde over de culturele achtergrond van een land, bompa over de maatschappelijke situatie. Dat was een prachtig koppel. Zij waren voor mij het bewijs dat eeuwige liefde wél kan. (stil)

Ook de Verhofstadts zijn belangrijk in uw carrière.

(knikt) Ik was een enorme fan van Guy. Maar zijn broer Dirk was mijn échte mentor. Ik ken hem al langer. Ik was goed bevriend met zijn zoon.

Terug naar vandaag. Waarom wou u de overbodige CD&V in uw coalitie met ook Groen en SP.A?

Ik heb Mieke Van Hecke leren kennen op de debatten. Dat klikte, inhoudelijk én menselijk. Ik wou een brede coalitie van alle positieve partijen. Zij moest er dus bij. Op die manier hebben we een breed draagvlak voor ons beleid.

“Een blauwgroene as op nationaal niveau? Dat is zeker een interessante piste”

Met een schepenambt meer zou uw partij niet al vechtend over straat rollen.

Ik ben het daar niet mee eens. De burgemeester en twee sterke schepenmandaten: dat was altijd ons doel. Wat daarna gebeurde (Christophe Peeters is na achttien jaar schepen aan de kant gezet voor Sami Souguir, red.), was inderdaad moeilijk. Maar dat is uitgeklaard. Ik ben ook altijd on speaking terms gebleven met Christophe.

Vindt u het logisch dat iemand met vijfduizend stemmen plaats moet ruimen voor iemand met tweeduizend stemmen?

Ons bestuur heeft dat zo beslist. We moeten dat respecteren.

Vindt ú dat logisch, was de vraag.

Ik heb begrip voor het vele onbegrip. Laat het mij daarbij houden.

Zo makkelijk zijn de problemen toch niet van de baan?

Ik ben ervan overtuigd dat de eenheid hersteld is. Christophe is nu waarnemend voorzitter. Hij zal de statuten en het reglement herschrijven. Dat is een nieuwe start. Ik wil niet wegsteken dat de voorbije weken moeilijk waren, zeker op menselijk vlak. Daarom heb ik zoveel gesprekken gevoerd met hem, goede gesprekken. Maar nu zijn de rangen gesloten en kijken we weer vooruit. Dat is in het belang van iedereen.

U krijgt binnen drie jaar ook een schepen met een hoofddoek, een primeur in Vlaanderen. Druist dat niet in tegen het neutraliteitsideaal van uw partij?

Neen. Ik heb Hafsa (El-Bazioui, Groen, red.) leren kennen als een fiere en positieve Gentse madam. Een hoofddoek is geen issue hier. Iedereen moet zichzelf kunnen zijn. Vorige legislatuur is ingevoerd dat religieuze kentekens moeten kunnen aan het loket. Vandaag blijkt dat dat geen impact heeft op de dienstverlening. We gaan daar dus niet aan morrelen, of daar een symbooldossier van maken. Dat zou dom zijn. Diversiteit is voor mij een positieve uitdaging.

Zal u een burgemeester zijn zoals uw voorganger Daniel Termont (SP.A)?

Ik wil net als Daniel een burgervader zijn. Ik heb zijn aanwezigheidspolitiek altijd bewonderd. Ook inhoudelijk zaten we vaak op dezelfde lijn. Ik zal eveneens de nadruk leggen op een sterke economie, solidariteit en duurzaamheid. Maar wat niet goed was, zullen we anders aanpakken.

Zoals armoedebestrijding? Meer dan één kind op vijf groeit op in armoede.

Dat doet pijn. Absoluut. We moeten dus beter doen. We bereiden een hele reeks maatregelen voor. Automatische rechtentoekenning is één daarvan. Maar armoedebestrijding staat niet op zichzelf. Dat gaat samen met een goed woon- en werkbeleid. Dat zijn óók topprioriteiten. Ik wil dat op het einde van de rit méér Gentenaars mee zijn. Daar mag u mij op afrekenen.

Wat moet nog anders?

We hebben te veel geschoten op andere overheden. Ik wil de hand uitreiken. Dit moet een samenwerkingscollege worden. Als wij samen met de oppositie naar Brussel stappen om meer middelen voor Gent, dan móet men ja zeggen.

Reikt u ook de hand naar uw Antwerpse collega, Bart De Wever (N-VA)?

Ik wil dat zeker doen. Ik kijk ernaar uit hem te ontmoeten. Grote steden worstelen vaak met dezelfde uitdagingen. We kunnen leren van elkaar.

Is hij een voorbeeld-burgemeester voor u?

Bart Somers is een voorbeeld. Ik ben een positieve mens, hè. (knipoogt)

Wat zou u vinden van een blauwgroene as op nationaal niveau na 26 mei?

Ik zie daar zeker mogelijkheden in. De kiezers moeten dat natuurlijk mogelijk maken. Maar ik geloof wel in die koppeling van economische vooruitgang aan duurzaamheid. Dat komt nu al sterk naar voren in Mechelen, in Oostende en ook in Gent. Dat is dus zeker een interessante piste.

(foto belga)