Matthias De Caluwe (Horeca Vlaanderen) vraagt aandacht van politiek en vooral bankenwereld: “De zomer missen, zou een ramp zijn”

De horeca wordt diep in het hart getroffen door het coronavirus. Eén maand na de sluiting van alle cafés en restaurants maakt Matthias De Caluwe de balans op. De CEO van Horeca Vlaanderen klinkt strijdvaardig, maar waarschuwt ook. “De zomer missen, zou een ramp zijn.” De Caluwe doet een dwingende oproep aan de banken voor meer soepelheid. Hij rekent ook op de politiek.

“Ik ga de avond van donderdag 12 maart niet gauw vergeten. Zeg maar nooit. Dat was een onwezenlijke avond. De regering gaf omstreeks half elf een persconferentie. Elke horecazaak zou de avond nadien om klokslag twaalf uur moeten sluiten. Dat was nooit eerder gebeurd in dit land.” Aan het woord is Matthias De Caluwe, de CEO van koepelorganisatie Horeca Vlaanderen die al wekenlang vecht als een leeuw voor de belangen van zijn welpen: cafés, restaurants, cateraars, hotels en frituren. Een waanzinnige opdracht voor de 37-jarige Kapellenaar, die amper enkele dagen voor het uitbreken van de crisis zijn vader verloor, topdirigent Dirk De Caluwe. Niet aan corona, maar na een harde strijd tegen kanker.

“Mijn vader was een voorbeeld voor mij. Ik heb veel van hem geleerd. Treuren mag, zei hij, maar de dag nadien moeten we weer vooruit kijken. Dat is ook mijn motto in deze moeilijke tijden. We moeten vooruit. Na die persconferentie zijn we meteen in gang geschoten. We vroegen overleg met de regering en kregen dat ook.

Wist u niet dat die aankondiging er zou komen?

Neen. Dat was voor mij een even grote verrassing als voor iedereen. De dag nadien werden we wel ontvangen in de Wetstraat 16. De premier was daar, Sophie Wilmès, en de ministers Ducarme, De Block, De Croo en Muylle. Dan kregen we toelichting over de drastische, maar noodzakelijke maatregelen. Dat was een goed overleg, dat mag ook eens gezegd worden. De politiek heeft geluisterd naar onze bezorgdheden.

Was u onmiddellijk overtuigd van de ernst?

Jawel. Als een beslissing van die omvang genomen wordt, zó uitzonderlijk, dan is dat weloverwogen. Daar ga ik toch vanuit. Dat is uiteindelijk ook gebleken. De coronacrisis is een ernstige gezondheidscrisis.

Niet iedereen was daarvan overtuigd. Wat dacht u van de lockdown-feesten?

Dat had niet mogen gebeuren. Ik ben daar stellig in. De volksgezondheid is een collectieve verantwoordelijkheid. Maar goed, de klok kan niet teruggedraaid worden.

We zijn nu één maand verder. Wat is uw eerste balans?

Als de maatregelen verlengd worden tot zondag 3 mei, waar we vanuit gaan, dan spreken we over een omzetverlies van 2,3 miljard euro. Als je weet dat de horeca een jaarlijkse omzet draait van 16,6 miljard euro, dan weet je hoe hard de klap is. De paasvakantie, na de zomer de beste periode, is helemaal in het water gevallen. Dat komt keihard aan. Komt daarbij dat de horeca al geen beste tijden beleeft. Bij het aantal faillissementen staan we helaas op de eerste plaats.

DE BANKEN MOETEN ONDER DRUK GEZET WORDEN. IK REKEN OOK OP DE POLITIEK. WIJ VRAGEN EEN EERLIJKE KANS.

Veel zaken proberen op een creatieve manier toch geld in het laatje te brengen: take away, levering aan huis, de hashtag #horecacomeback.

(enthousiast) Dat is het beste bewijs van de grote passie van onze horecamensen. Ik ben nu twee jaar aan de slag voor Horeca Vlaanderen, en dat valt me elke dag opnieuw op. Die passie, die creativiteit. Maar dat weegt helaas niet op tegen het omzetverlies dat nu geleden wordt.

De regering nam al een reeks compenserende maatregelen. Is dat genoeg?

Neen. Maar laat me eerst zeggen dat de politiek goed werk levert, in een ongeziene crisis waar geen draaiboek voor bestaat. Ik zei al dat de federale regering overleg pleegt en luistert naar onze bekommernissen. Ook de Vlaamse regering doet dat. We zitten regelmatig aan tafel met minister-president Jan Jambon en de ministers Crevits, Demir, Somers en Diependaele. De maatregelen die ze genomen hebben, zijn goed. Ook de uitbetaling van bijvoorbeeld de hinderpremie verloopt vlot. Ik heb in deze crisis vaak het beste van de politiek en de administratie gezien. (denkt na) Maar nu zijn we één maand verder en moet er een versnelling komen. Wellicht zal deze lockdown nog enkele weken aanhouden. Zonder extra maatregelen zullen vele zaken overkop gaan, zeker in de horeca.

Aan welke maatregelen denkt u?

Het tekort aan liquiditeiten is de grootste bekommernis vandaag. Ik doe daarom een oproep aan de banken, een dringende oproep. Geef de horecazaken een fair overbruggingskrediet zodat facturen betaald kunnen worden. Zorg voor een realistische terugbetalingstermijn. Als de horecazaken opnieuw open gaan, dan mag dat niet met de strop rond de nek zijn. Dat is mijn grote vrees vandaag. Dat willen we verhinderen. Veel horecazaken zien hun inkomsten verdwijnen, maar blijven met hun vaste kosten zitten. Die doen veel pijn. Onze leden behoren helaas niet tot de favoriete klanten van de banken. Ik betreur dat. De banken moeten daarom onder druk gezet worden. Ik reken ook op de politiek. Wij vragen een eerlijke kans.

De banken kijken naar de levensvatbaarheid van bedrijven. Is dat waar het schoentje wringt?

(feller) Is het aan de banken om zoiets alleen te bepalen? Dit is een situatie van overmacht. Wij vragen toch geen onmogelijke dingen? Wij vragen vooral meer menselijkheid. Er zijn horecazaken die elke maand hun leningen aflossen, maar toch geen extra krediet krijgen, net omdat ze leningen of afbetaalplannen bij de overheid hebben lopen. Ik vind dat niet kunnen. Ik hoop dat de politiek mee druk zet.

De horeca zou de laatste sector zijn die mag heropstarten, zo wordt gefluisterd. Zou u dat begrijpen?

(blaast) Wij waren ook de eerste die volledig in lockdown ging. (denkt na) Ik kan daar geen grote uitspraken over doen. Ik heb vertrouwen in de expertengroep die zich buigt over de relance. Ik hoop vooral op overleg met die mensen.

Hoe ziet ú de relance?

Liever de korte pijn dan een langgerekte strijd. Ik bedoel daarmee dat we een nieuwe lockdown moeten vermijden. Liever iets langer dicht, dan te vroeg opengaan en dan weer dicht moeten. Weliswaar op voorwaarde dat we genoeg pijnstillers krijgen. Het overbruggingskrediet is één zaak, we vragen ook een verlenging van de mogelijkheid tot tijdelijke werkloosheid wegens overmacht tot minstens eind dit jaar. Dat zal noodzakelijk zijn. Een duidelijk tijdskader is óók cruciaal. Onze mensen moeten tijd hebben om zich voor te bereiden.

IK WORD VADER OP 31 JULI. IK HOOP DAT IK DE GEBOORTE KAN VIEREN OP CAFÉ.

Zag u deze week de rush op de containerparken?

Jawel. Ik weet wat uw vraag zal zijn. (lacht)

Wat wordt dat, als de cafés weer opengaan?

Daarom is een duidelijk tijdskader zo belangrijk. Dan kan de uitbater zich grondig voorbereiden. Dat is trouwens ook belangrijk voor de consument. Die zal maar op café gaan als hij vertrouwen heeft dat dit veilig kan gebeuren. Dat zal ook een aandachtspunt zijn: het vertrouwen herstellen.

Een beperking van het aantal klanten, zoals in supermarkten, is dat een optie?

In theorie kan dat, maar is dat economisch haalbaar? Of zal dat meer kosten dan opbrengen? En is dat controleerbaar? Ik twijfel. Dat zal moeten besproken worden met de expertengroep.

Een vast bedrag voor elk gezin, verplicht te spenderen in de lokale economie, kan dat een stimulans zijn? Econoom Geert Noels opperde al zoiets. Ook andere landen denken daarover na.

Ik ga uw vraag omdraaien. Eendracht maakt macht: dat moet in de toekomst hét motto zijn van alle Belgen. (op dreef) Als we deze crisis willen overwinnen, met behoud van banen en bedrijven, dan gaan we achttien maanden lang één mantra moeten aanhouden: denk lokaal, eet lokaal en shop lokaal. Dat is de enige weg uit de crisis. En waarom zeg ik achttien maanden? Omdat het niet genoeg zal zijn om alleen komende zomer in eigen land te blijven. De lokale economie zal twee zomers nodig hebben om te herstellen. Als de regering dat wil stimuleren, graag. Maar ik reken vooral op álle burgers. Ik zei al dat volksgezondheid een collectieve verantwoordelijkheid is. Het herstel van de economie is dat ook. En dat zal ook lukken, mits wat burgerzin en politieke wil. Vergeet niet dat de lokale middenstand de levensader is van onze samenleving en de verenigingen.

Wat als die lockdown de hele zomer aanhoudt? Wat zou dat betekenen?

De volksgezondheid staat voorop: dat staat buiten kijf. Maar de zomer missen, zou een ramp zijn. De zomer is de belangrijkste periode van het jaar.

‘Optimism is an attitude’ lees ik op uw website. Is dat moeilijk in deze tijden?

Neen, toch niet. Dat is wat ik van mijn vader geleerd heb. Wat er ook gebeurt in het leven: sta recht, kijk vooruit, vecht, ga ervoor. Kijk naar al die mensen die in de zorg werken: die doen dat, dat zijn de grote helden vandaag. Als de regering van plan is om waardebonnen uit te delen, dan eerst aan die mensen.

Hebt u eigenlijk fatsoenlijk kunnen rouwen om uw vader?

Neen. Ik ga niet ontkennen dat het ook om die reden onwezenlijke weken zijn voor mij. We hebben zijn uitvaart moeten uitstellen. (even stil) Het is niet altijd makkelijk. Als ik onderweg ben van de ene meeting naar de andere, val ik soms even stil. Maar ik moet vooruit. Er is geen alternatief. De horeca is mijn grote zorg vandaag. En eens die weer open mag, kan mijn vader het afscheid krijgen dat hij verdient.

U wordt zelf vader in juli. Dat kan helpen.

Dat is zo. De geboorte is gepland voor 31 juli. Ik kijk daar heel hard naar uit. En ik hoop uiteraard dat ik dat kan vieren op café. (lacht) We gaan hier uitkomen, allemaal samen. Dat weet ik zeker.

Dan nog de vraag die op veel lippen ligt: zal het bier duurder worden door deze crisis?

(lacht luid) Dat moet u vooral aan de brouwerijen vragen. Ik kan dat niet zeggen. Wij willen natuurlijk meer zuurstof voor onze leden, maar dat kan op nog meer manieren. We pleiten onder meer voor een btw-verlaging op niet-alcoholische dranken van 21 naar 6 procent, net zoals in supermarkten. Dat zou al een pak meer zuurstof opleveren.