Spoorwegpersoneel is boos over vakantieregeling in coronatijden: “NMBS misbruikt deze crisis”

Het spoorwegpersoneel is boos en niet te spreken over de vakantieregeling in deze coronatijden. “Voor deze crisis kon er niets door het nijpend personeelstekort, nu worden de mensen verplicht om in quarantaine de opgebouwde rust- en compensatiedagen versneld op te nemen. Dat is bijzonder pijnlijk”, luidt het bij OVS, de onafhankelijke vakbond van het spoorwegpersoneel.

De onvrede bij het personeel is niet nieuw, maar laait in deze coronacrisis weer hard op. Nu er minder treinen rijden, zijn veel prestaties van treinbestuurders en -begeleiders geschrapt. Joachim Permentier van de Onafhankelijke Vakbond Spoorwegpersoneel (OVS): “De NMBS misbruikt de coronacrisis om oplossingen te zoeken voor problemen die ze zelf heeft gecreëerd. Door personeelstekorten heeft een groot deel van het operationeel personeel de afgelopen jaren een groot pakket aan rust- en compensatiedagen opgebouwd. Dagen die niet werden toegekend in het jaar waarop ze van toepassing waren omdat er op dat moment onvoldoende personeel was. Het getuigt van bijzonder veel cynisme dat deze crisis wordt aangegrepen om die achterstand weg te werken. Mensen moeten vandaag noodgedwongen thuisblijven, maar kunnen nergens naartoe. Zulke compensatiedagen worden gebruikt om een uitstapje te maken met het gezin, niet om thuis in quarantaine te zitten. Dat is echt bijzonder pijnlijk.”

“Spijtige situatie”

Barbara Kielbaey, persverantwoordelijke van HR-Rail, verwijst naar het wettelijk kader waarbinnen dit gebeurt: “Bij een vermindering van het werk proberen we om de opgebouwde verlofdagen uit het verleden weg te werken. Deze beslissing werd eerder genomen in overleg met de erkende vakbonden.”

“Nu worden mensen verplicht om opgebouwde rustdagen versneld op te nemen. Dat is zeer pijnlijk”

Stefan T’Jolyn van ACOD Spoor Limburg bevestigt dit, maar vindt dit toch een spijtige situatie. “Wettelijk doet de NMBS inderdaad niets verkeerd, maar dit voelt absoluut niet goed. Deze regeling is uitgewerkt toen er van corona nog geen sprake was. De mensen die destijds extra dagen hebben gewerkt door het personeelstekort deden dat niet voor hun plezier, wel omdat ze het bedrijf graag zien en om het uit de nood te helpen. We hopen dat dit in de toekomst anders kan worden aangepakt, met meer respect voor het personeel. Daarover is er intussen dagelijks overleg tussen de erkende vakbonden en de directie.”

Meer politie op de trein

OVS benadrukt dat het werkende personeel ook uitdrukkelijk vraagt om meer politiecontroles op de treinen. Iets wat ACOD ook vraagt binnen het dagelijks overleg met NMBS. “Er wordt nog veelvuldig gebruik gemaakt van de trein voor niet-essentiële verplaatsingen. Wij vragen overleg met de overheid zodat de politie extra kan worden ingezet in stations en op de treinen, ook om amokmakers en zwartrijders aan te pakken. Dat is trouwens een verzuchting die al jaren bestaat.”

Over de maatregelen inzake hygiëne is het personeel dan weer relatief tevreden. Joachim Permentier: “Heel wat treinen worden ontsmet, de kleedkamers worden gepoetst, net als de cabine van de treinbestuurder. Toch kreeg ik de voorbije weken nog heel wat klachten binnen over treinen die onvoldoende gepoetst of kleedkamers die simpelweg vergeten waren. Er worden inspanningen gedaan, maar het is voor verbetering vatbaar. Wij vragen ons trouwens af waarom dit nu pas mogelijk is? Wij pleiten al jaren voor een betere hygiëne. In Luxemburg kan je op de trein van de grond eten, in België zou ik je dat niet aanraden.”

Het eigen personeel zou die taken moeten uitvoeren in plaats van externe firma’s, vult Stefan T’Jolyn aan. “Maar er is de afgelopen jaren bespaard, bespaard en nog eens bespaard op personeel. Er zijn nu wel rekruteringen bezig, maar door de onaantrekkelijke werkschema’s is het voor velen gewoon niet interessant om te solliciteren bij de NMBS. De werkdruk zal hoog blijven, ook als de lockdown voorbij is. Deze crisis is een moment waarop de NMBS in de spiegel moet kijken om zo in te zien dat het anders moet. Het wil 5% meer treinen inzetten, dat staat in het nieuwe vervoersplan dat in volle coronacrisis is goedgekeurd, maar met welk personeel en met welk materieel?”

Mondmaskers

Tot slot blijkt dat de NMBS er niet altijd in slaagt om overal de maatregel van social distancing te respecteren. “Een werkplaats in Schaarbeek is daarvoor kort tot een spontane staking overgegaan”, zegt Permentier. OVS vreest ook dat de hygiëne- en beschermingsmaatregelen worden afgebouwd zodra de lockdown voorbij is. “Dat zou een slag in ons gezicht zijn. Wij eisen dat er voldoende mondmaskers en handschoenen beschikbaar zijn én dat dan pas het treinaanbod wordt opgedreven. Niet omgekeerd. De treinbegeleiders komen met veel reizigers in contact en worden dus blootgesteld aan het virus.” Dat zegt ook T’jolyn van ACOD. “Er moet eerst voldoende materiaal zijn vooraleer we de dienstverlening weer kunnen opkrikken. Maar zal dat zo zijn? We zien genoeg schrijnende voorbeelden in de zorg. Voor ACOD is de gezondheid van het personeel en de reizigers prioriteit nummer één. Hopelijk beseft ook de federale overheid het belang hiervan.”

Dimitri Temmermans, woordvoerder van de NMBS, predikt rust: “Het spreekt voor zich dat wij er samen met onze collega’s bij Infrabel alles aan doen om onze essentiële rol in deze crisis te vervullen. De aangepaste treindienst zorgt ervoor dat de trein er is voor wie hem wil gebruiken tijdens een noodzakelijke verplaatsing. Wat betreft de schoonmaak van de treinen en andere maatregelen volgen wij al sinds het begin van de crisis nauwgezet de richtlijnen van de autoriteiten op. De veiligheid en gezondheid van onze reizigers en medewerkers zijn daarbij prioritair.”

(Nikita Vindevogel)