Pascal Kerkhove, directeur redactie: “Willen we vermijden dat dit proces het échte ‘Verdriet van België’ wordt, dan is er nood aan vijf minuten menselijke moed en een duw op de resetknop”

Goeiemorgen,

Hoe zou ik mij voelen?

Hoe zou ik mij voelen als ik op 22 maart 2016 rond 7.35 uur toch een koffie had gedronken in de vertrekhal van Zaventem en samen met mijn echtgenote alsnog die vreselijke aanslag had overleefd?

Hoe zou ik mij voelen als ik de voorbije zes jaar van het kastje naar de muur was gestuurd in allerlei pogingen om fysieke, mentale en/of financiële hulp te krijgen?

Hoe zou ik mij voelen als ik vandaag tijdens het grote terreurproces in Brussel op zoek ben naar antwoorden, een beetje loutering, een stukje waarheid, een vorm van erkenning, een vleugje empathie of een brokje verwerking van mijn verdriet?

Hoe zou ik mij voelen als slachtoffer? Triest? Boos? Woedend? Platgeslagen? Ziek? Vernederd? Alleen? Troosteloos? Niet gehoord? Getergd? Gekraakt? Verweesd? Leeg? Of bestaat er een woord voor de trieste mix van al die gevoelens?

Ik ben geen slachtoffer, bij toeval of geluk. En het is een te vaak vergeten levensles: niemand kiest ervoor om slachtoffer te zijn. Je wordt het, hier in Brussel zijn velen het.

Eén dag voor de start van dit proces schreef ik hier deze woorden: ‘Op het einde krijgen de daders ongetwijfeld de straf die ze verdienen. Veel belangrijker is dat vooral de slachtoffers krijgen wat ze verdienen. Erkenning. Loutering. Empathie. Sereniteit. Het echte verhaal. Bijstand. Tijd en ruimte voor hun verhaal, hun pijn, hun verdriet. Zij verdienen het allemaal op elk moment, elke dag, elke week en elke maand die dit proces nodig heeft.’

De realiteit doet pijn aan de ogen, de oren, het hart en de ziel. Na een maand van juridische miserie en aandacht voor de daders, blijven de slachtoffers verweesd achter. Wie ziet hen? Wie hoort hen? Hoe voelen zij zich?

Die vaststelling is even pijnlijk als wraakroepend. Een jaar eerder vond in Parijs een proces plaats over gelijkaardige feiten met (een deel) dezelfde daders en nog meer slachtoffers. Er was een identieke nood aan veel tijd om iedereen aan het woord te laten en draconische veiligheidsmaatregelen om Salah Abdeslam en maten van de cel naar de rechtszaal te brengen. Op het einde kregen de daders hun straf en voelden de slachtoffers zich gehoord. Kan iemand mij uitleggen waarom dat in Brussel niet lukt? Iedereen wijst naar elkaar, roept dat de verantwoordelijkheid voor dit falen bij de ander ligt én we weten intussen uitgebreid hoe de daders zich voelen.

Hoe zou het zijn met de slachtoffers?

Van de verkeerde glazen boxen waarin de daders moesten zitten tot het tenenkrullende gedoe rond de naaktfouilles, het is één lange juridische lijdensweg. Wat hebben we niet willen leren van de Fransen? En waarom? We laten geen kans onbenut om luidop de wereld van gisteren te verbeteren met de kennis van vandaag. Waarom missen we dan kans na kans om met de kennis van gisteren de wereld van morgen te verbeteren? Willen we vermijden dat dit proces het échte ‘Verdriet van België’ wordt, dan moet iemand op de resetknop duwen. Niemand raakt uit een moeras door wild om zich heen te slaan of te stampen. Ik ben juridisch niet beslagen om dit reset-scenario uit te tekenen, maar adviseer alle betrokkenen graag vijf minuten menselijke moed om dat traject aan te vatten.

De slachtoffers zullen jullie niet alleen dankbaar zijn, zij verdienen het.

Maak er een fijne zondag van.

Reageren? Pascal.kerkhove@roularta.be