N-VA-politicus Michael Freilich over de oorlog in het Midden-Oosten en de gevolgen voor ons land: “Ik ben bezorgd over de veiligheid van mijn kinderen”

Dat de oorlog zal escaleren, óók in onze straten. Dat is waarvoor Michael Freilich waarschuwt. De N-VA’er wijst erop dat er de voorbije drie weken meer dan 300 antisemitische incidenten werden gemeld – in Antwerpen alleen. Freilich vindt dat de regering moet ingrijpen. Een gesprek over een uitzichtloze oorlog, Montasser en Dedecker, en de speelbal van de regering.

“Ik ben doorgaans een goede slaper, maar sinds zaterdag 7 oktober word ik elke nacht wakker met gruwelijke beelden voor mijn ogen. Dat ligt ook aan mezelf, want ik wil élk beeld zien van deze oorlog. ‘Kun jij dat wel dragen’, vroeg mijn moeder. Já, ik kan niet anders. Ik voel me daartoe verplicht, omdat ik in een positie zit dat ik kan helpen. In het handvest van Hamas staat trouwens dat elke jood uitgeroeid moet worden. Dat wil dus zeggen dat ook mijn kinderen en ik dood moeten, ook al zijn wij hier in België geboren en getogen en hebben wij niet de Israëlische nationaliteit.”

Zaterdag 7 oktober: dat is de dag van de terreuraanval van Hamas op Israël. Of zoals Freilich, het enige joodse parlementslid in ons land, het verwoordt: “Het nine eleven van Israël, maar dan tig keer erger. Elke Israëliër kent wel iemand die slachtoffer is.” Hij zwijgt even. Hij is net terug van een blitzbezoek aan Israël, vlak bij de grens met Gaza.

Wat hebt u daar geleerd?

“Lange tijd was de idee dat de Holocaust nooit meer zou gebeuren. Dat blijkt niet waar te zijn. We hebben daar met overlevenden en familieleden van slachtoffers gesproken. (scherp) De slachtpartij van Hamas – een orgie van haat – doet denken aan de pogroms van de vorige eeuw. Niemand had deze gruwel zien aankomen. Iedereen is in shock. Maar Hamas heeft tegelijk zelfmoord gepleegd.”

Vindt u dat Hamas eerst vernietigd moet worden, vooraleer er een staakt-het-vuren kan komen?

“Ik heb daarover gesproken met linkse en rechtse Israëliërs, ik heb ook het artikel gelezen van filosoof Yuval Noah Harari. Allemaal zeggen ze: als je Hamas nu niet uitschakelt, gaat Israël ten onder. Want Hamas zal altijd een stap verder gaan. De volgende stap is wellicht een chemische aanval. Hamas kan dat, met de hulp van Iran. Het is trouwens het standpunt van de Europese Unie dat Israël het recht heeft om Hamas uit te schakelen. Ik ga mij daar niet tegen verzetten.”

Is de strijd tegen Hamas een legitieme reden om het internationaal humanitair recht te schenden?

“Neen, maar Israëlische experten hebben mij verzekerd dat zij de spelregels wel degelijk volgen. Een blokkade is immers niet verboden. Burgerdoelen aanvallen, is wel verboden, maar zodra een burgerdoel gebruikt wordt voor militaire doeleinden – wat Hamas doet in Gaza -, is deze locatie geen burgerdoel meer.”

Andere experten spreken wel van schendingen. Vindt u niet dat Israël te ver gaat in haar reactie? Elke dag worden tientallen Palestijnse kinderen vermoord.

“Dat is inderdaad rampzalig. Elk onschuldig slachtoffer is er één te veel. Maar elk slachtoffer is in de eerste plaats een slachtoffer van Hamas. Helaas kan je Hamas niet vernietigen zonder bloedvergieten. Wie dat denkt, is bijzonder naïef.”

Dat het Westen Israël bijna onvoorwaardelijk steunt, is dat het inlossen van een historische schuld? Ik verwijs naar de Tweede Wereldoorlog.

“Ik weet niet of dat zo is, hoor. Israël krijgt zeker geen carte blanche. Ik hoor hier in het federaal parlement zelfs veel kritiek op Israël. Veel Israëliërs storen zich bovendien aan de eenzijdige visie van de Westerse pers op het conflict. Toen het ziekenhuis in Gaza aangevallen werd, waren kranten zoals The New York Times heel gretig om de schuld in de schoenen van Israël te schuiven – onterecht.”

Duitsland zegt wel onvoorwaardelijk achter Israël te staan.

“Dat is een andere situatie. Maar het is niet Duitsland dat de positie van het Westen bepaalt. Ik heb trouwens met de Duitse groenen gesproken. Zij zijn beschaamd voor de anti-Israël-positie die de groenen in ons land innemen.”

Ook uw fractiegenoot Jean-Marie Dedecker vindt dat de Palestijnen de rekening betalen voor ‘het Duitse gesol met joden’.

“(geprikkeld) Dat is geen fractiegenoot van mij. Hij is onafhankelijk. Ik voel mij ook niet geroepen om te reageren op elk citaat van hem. Ik weet intussen al dat hij voor zelfbeschikking van het Palestijnse volk is. (denkt na) Maar weet u: ik ben niet de extremist die sommigen van mij willen maken. Ik ben ook voor een tweestatenoplossing, altijd al geweest trouwens.”

“Ik waarschuw minister Verlinden: als er straks een aanslag gepleegd wordt op ons, dan zal ik haar met de vinger wijzen”

Vreest u ook dat het conflict overwaait naar onze straten? Dat is waar Montasser Alde’emeh (Palestijns-Belgisch jihadexpert) voor waarschuwde in ‘De Afspraak’.

“(windt zich op) Waarschuwde? Hij insinueerde dat dat nodig zou zijn. Was die man geen deradicaliseringsexpert? Je zou denken dat de eerste twee letters van zijn naamkaartje gevallen zijn. U vraagt mij of ik daarvoor vrees. Het antwoord is: néén, want het ís al geïmporteerd in onze straten. Ook mijn moslimvrienden – ja, ik heb er – waarschuwen mij daarvoor. Voorlopig is het nog niet zo gewelddadig, maar ik hou mijn hart vast. Aan de school van mijn zoontje staan elke dag twee politieagenten met machinegeweer. Mijn zoontje, die zes jaar is, vroeg mij: ‘Papa, komen de nazi’s ons dood doen?’ Wat kan je dan zeggen aan zo’n kind? (stil) Als vader ben ik echt bezorgd over de veiligheid van mijn kinderen.”

Wat zegt u hem dan?

“Dat deze mensen ons beschermen. Ik vind het nog veel te vroeg om hem iets te vertellen over Israël en Palestina.”

Uw vrouw werd onlangs lastiggevallen op straat. Was er een link?

“Het was een Palestijnse vluchteling die haar telefoon wou afpakken om haar beelden te tonen van het conflict. Dus ja, er was een link.”

Volgens cijfers van de Joodse gemeenschap werden er 182 incidenten van antisemitische aard geregistreerd sinds de aanval van Hamas. Wat wil dat zeggen?

“Intussen zitten we aan meer dan 300 incidenten op drie weken tijd. (benadrukt) In Antwerpen alleen, hè. Dat wil zeggen dat het conflict al geïmporteerd is. Ik stel helaas vast dat de meeste incidenten veroorzaakt worden door moslims. Dat gaat over Joodse winkels die bedreigd worden tot schoolkinderen die lastiggevallen worden. Ik heb er begrip voor dat moslims een andere visie hebben op het conflict – dat mag. Maar we mogen niet toelaten dat het conflict hier escaleert. Dat is waarom ik vorige week joodse, katholieke en islamitische leiders heb uitgenodigd in het parlement. Om een signaal te geven. Wij zijn allemaal in de eerste plaats Vlamingen.”

U bent een belangrijk gezicht van de Joodse gemeenschap. Bent u niet bang dat u een doelwit bent?

“(wikt zijn woorden) Uiteraard moet ik daar rekening mee houden. Maar ik zeg daar liever niet te veel over. Het moet niet over mij gaan.”

Doet de overheid genoeg om de Joodse gemeenschap te beschermen?

“Neen, en dat maakt ons heel bezorgd. Wij vinden dat de federale autoriteiten veel beloven, maar weinig doen. Premier De Croo (Open Vld) zei twee weken geleden dat alles gedaan zou worden voor onze veiligheid. Maar wat heeft hij intussen gedaan? (op dreef) Gespecialiseerde interventieploegen? Zien we niets van. Het leger? In Frankrijk worden er zevenduizend soldaten ingezet. Bij ons: nul. Of de DAB: dat is een speciale dienst die kan ingezet worden voor de beveiliging van onder meer rechtbanken, Europese instellingen en koninklijke domeinen. Ik heb minister Verlinden (Binnenlandse Zaken, CD&V, red.) gevraagd om de belangrijkste Joodse plekken aan deze lijst toe te voegen. Zij zegt neen. (kwaad) Wat wil de regering dan wél doen? Veiligheid is toch een primaire taak van de overheid!”

Belangrijke Joodse plekken staan wel degelijk onder verscherpt toezicht.

“Omdat lokale besturen zoals Antwerpen wel hun verantwoordelijkheid nemen. De federale overheid zegt eigenlijk aan hen: los het zelf op. Maar denk je dat ze meer middelen geven? Neen, zelfs dat niet. Ik waarschuw minister Verlinden: als er straks een aanslag gepleegd wordt op ons, dan zal ik haar met de vinger wijzen. Zij verzuimt om te doen wat er moet gebeuren.”

Dat klopt toch niet helemaal. Zij heeft intussen wel beslist dat de Antwerpse politie tot eind januari niet meer moet bijspringen in andere zones zodat ze zich kan focussen op de bescherming van de Joodse gemeenschap.

“Maar dat is veel te weinig. Er komt geen enkele agent bij. De burgemeester van Antwerpen Bart De Wever (N-VA) heeft alle verloven van de politie moeten intrekken, omdat hij te weinig volk heeft.”

Na de aanslag in Brussel van twee weken geleden heeft de regering wel beslist om extra magistraten en speurders aan te werven.

“(pikt in) Dat is goed, maar ook dat is een minimum. Alle diensten zijn chronisch onderbemand. Let op: soms denk ik dat Annelies Verlinden het wel wil, maar dat zij zwak is aan de onderhandelingstafel. Dat bleek ook bij de loononderhandelingen voor de politie. Zij lijkt mij soms de speelbal van de regering te zijn.”

De regering wou van de strijd tegen racisme een prioriteit maken. Wat denkt u daarvan?

“Het woord antisemitisme staat niet eens in het regeerakkoord. De linkse partijen wilden dat niet. Dat zegt genoeg, zeker? Als je het probleem niet durft benoemen, dan kan je het ook niet bestrijden.”

“Helaas kan je Hamas niet vernietigen zonder bloedvergieten. Wie dat denkt, is bijzonder naïef”

Wat vindt u van Paul Van Tigchelt (Open Vld), de nieuwe minister van Justitie?

“Het is een man met expertise, maar hij werkte op het kabinet van Van Quickenborne en staat dus voor hetzelfde falende beleid. Bovendien: hoe kan je vertrouwen wekken in de politiek als je opnieuw een niet-verkozene tot minister maakt? Hoeveel zijn er nu al? Zes, zeven?”

Rekent u daar Philippe Muyters bij, die uw partij wegplukte bij Voka om minister te worden?”

“(verrast) Je kan dat misschien één keer doen om expertise binnen te halen, maar toch geen zes, zeven keer. Van Tigchelt is trouwens ook de man die het plan had om IS-bruiden naar hier te halen om te berechten. Dat was een desastreus idee. Vandaag loopt de helft weer op vrije voeten. Ik had dus liever iemand anders gezien.”

Had ook Annelies Verlinden ontslag moeten nemen na de aanslag?

“Neen, want zij heeft in die zaak geen directe fout gemaakt. Het is de regering in totaliteit die in de fout is gegaan. Ik hoop dat dit beleid straks afgestraft wordt door de kiezer. Ik vind trouwens dat Van Quickenborne op een heel cynische manier gebruik maakt van zijn ontslag om in campagnemodus te gaan. De dag nadien was hij alweer burgemeester. Weet u wie hierbij wint? De extreme partijen.”

Open Vld ligt op de grond door geruzie over de lijstvorming. Is een gelijkaardige malaise bij uw partij denkbaar?

“Neen. Onze voorzitter was heel scherp op het congres twee maanden geleden. Wij moeten partij boven persoon zetten. Ik weet niet of dat bij iedereen even goed is aangekomen, maar bij mij wel. Ik ga geen ruziemaken over mijn plek. Ik hoop natuurlijk op een verkiesbare plaats, want ik voel me hier in het parlement als een vis in het water. Zelfs vanuit de oppositie heb ik het gevoel dat ik iets kan veranderen.”

Ik wil nog eens terug naar het Midden-Oosten. Ziet u daar ooit een uitweg mogelijk?

“Enkele weken geleden zou ik gezegd hebben dat God de enige hoop vormt. Vandaag ben ik iets positiever, omdat ik gemerkt heb dat er nog altijd veel mensen zijn die geloven in een tweestatenoplossing. Eerst moet Hamas uitgeschakeld worden en daarna moeten Europa en Amerika doen wat ze met Duitsland gedaan hebben na de Tweede Wereldoorlog: het land tijdelijk in handen nemen. En vervolgens hoop ik dat de Palestijnse leiders eindelijk echt akkoord gaan met een tweestatenoplossing.”

U kijkt alleen naar de Palestijnse leiders. Is het geen tijd dat Israël haar nederzettingen opdoekt?

“Daar ben ik het mee eens, hoor. Ik ga meer zeggen: ook Israël heeft nood aan nieuw leiderschap. Netanyahu zal moeten vertrekken. Een echte oplossing kan er alleen komen met nieuw leiderschap aan de twee kanten. Maar dat zal niet voor morgen zijn. We zitten vandaag heel diep en ik vrees dat de bodem nog niet bereikt is. De situatie zal eerst nog verder escaleren: dáár en ook hier. Het risico op een aanslag hier is groot. Maar toch mogen we de hoop niet verliezen.”

Wat met de diepe wonden van de gewone Israëliërs en Palestijnen? Zullen zij ooit vrede kunnen sluiten met de beulen van hun familie?

“Ik heb onlangs gesproken met een Israëlische vader wiens dochter op gruwelijke wijze vermoord is. Weet u hoe hij zijn verhaal eindigde? ‘Als een Palestijn mij de hand reikt om vrede te sluiten, dan zal ik die aannemen.’ Wel, als hij dat kan …”