Eén week voor 1 mei duwt PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw het gaspedaal in: “De socialisten zijn terecht bang van mij”

BRUSSEL “We blijven op straat komen tot we winnen.” Aan de vooravond van een belangrijke week duwt een bevlogen Raoul Hedebouw het gaspedaal in. Zijn eisen voor 1 mei liggen op tafel: hogere lonen en lagere brandstofprijzen. Ietwat kregeliger reageert de PVDA-voorzitter op vragen over Rusland, China en de NAVO. Hedebouw wil niet weten van militaire steun voor Oekraïne.

“Of ik voor Macron zou stemmen? Dat hou ik voor mezelf. Maar ik zou niet oproepen om voor hem te stemmen. Dat is een brug te ver. Dan zou ik mijn geloofwaardigheid onder het werkvolk verliezen. Macron is de president van de rijken. Ik zou wél oproepen om niet voor Le Pen te stemmen.” Aan het woord is Raoul Hedebouw, de voorzitter van de radicaal-linkse PVDA. De tweetalige Luikenaar volgt de Franse verkiezingen op de voet. Zijn ‘kameraad’ Jean-Luc Mélenchon werd in de eerste ronde maar nipt verslagen door Le Pen. “Dat was een bittere pil, maar zijn succes bewijst wel dat authentiek links kan scoren in Europa. Wij moeten vooral volle bak gaan voor ons programma.”

Was de verdeeldheid op links geen probleem? Dat is het verwijt van PS-voorzitter Paul Magnette aan het adres van Mélenchon.

“Hij slaat de bal helemaal mis. Dat de Franse socialisten van de kaart geveegd zijn, hebben ze aan zichzelf te danken. Ze zijn te ver meegegaan in het liberalisme. Dat is een belangrijke les voor de Belgische socialisten.”

Is het denkbaar dat ook zij van de kaart verdwijnen?

“ (blaast) Dat denk ik niet. Ik hoop daar ook niet op. Maar ik stel wel vast dat ook zij het systeem incarneren en de liberale recepten overnemen. Het zijn die partijen die overal slaag krijgen.”

De socialisten zijn bang van u, hoor ik.

“ (lacht) Dat is goed mogelijk. En het is ook terecht. Hun monopolie is doorbroken. Maar ze moeten vooral bang zijn van zichzelf. Ze beseffen niet dat ze dezelfde fouten begaan als de Franse socialisten. Dat ze de loonsverhoging blokkeren op 0,4 procent, is onbegrijpelijk. Dat is geen links beleid, hè.”

Volgende zondag is 1 mei. Is dat geen achterhaalde feestdag? De aanvankelijke strijd voor een achturige werkdag is gewonnen.

“Neen, de strijd is nog lang niet gewonnen. (op dreef) Het werkvolk heeft gevochten voor een gestructureerde werkdag met heldere begin- en einduren. Maar wat zegt de Vivaldi-regering? Het moet vooral veel flexibeler. Gevolg: méér burn-outs, méér langdurig zieken, minder tijd voor het gezin. De mensen kunnen het niet aan. Of zie de wantoestanden bij PostNL : dat is symbool van de hyperflexibele nieuwe economie. Dat kunnen wij niet aanvaarden. Daarom is 1 mei heel actueel.”

Wat is uw voornaamste eis dit jaar?

“De verlaging van de brandstofprijzen: deze moeten geblokkeerd worden op 1,4 euro per liter. Het is tijd dat de Vivaldi-partijen hierover kleur bekennen. Wij gaan daarom komende week een wetsvoorstel indienen. Dit kan direct gerealiseerd worden en zou een groot verschil maken voor de mensen. (benadrukt) Het is echt onbetaalbaar geworden. Er zijn mensen die hun auto niet meer durven nemen. Dat maakt mij woedend. Ik kan dat niet accepteren. En de politiek staat ernaar te kijken.”

De regering heeft wel degelijk maatregelen genomen, ook aan de pomp.

“Een korting van 17 cent: dat is peanuts, hè. Komaan. Wij eisen méér. En als de regering niet mee wil, dan gaan we het volk mobiliseren. We hebben al een kleine 80.000 handtekeningen verzameld hiervoor. We gaan hiermee door.”

Vrijdag kwamen de vakbonden al op straat voor hogere lonen.

“ (pikt in) En terecht. Dat is onze tweede eis. De loonwet van 1996 moet herzien worden. Het is niet normaal dat er in sectoren die goed boeren, geen opslag kan bovenop de afgesproken 0,4 procent. Dat een linkse minister zoals Pierre-Yves Dermagne (PS) daarin meegaat, is onbegrijpelijk. Het is een pseudo-linkse minister. Maar het typeert wel deze liberale regering. Wij gaan blijven op straat komen tot we onze strijd winnen.”

Volgens de oppositie van N-VA wordt vooral de socialistische achterban op haar wenken bediend door deze regering. Wie heeft gelijk?

“Wij. Waarom zijn de mensen zo woedend, denkt u? Omdat ze het niet zien zitten om tot 67 jaar te werken, hè. Omdat hun lonen amper verhoogd worden. Dat zijn allemaal liberale trofeeën.”

Misschien is de regering wel goed bezig als de ene partij ‘te rechts’ roept en de andere ‘te links’.

“Zeker niet. Onder het volk is er vooral colère . Dat is waarom meer en meer mensen akkoord gaan met mijn partij. De regering doet wat de liberale lobby zegt. Het is het VBO dat beslist wat er gebeurt. Zo eenvoudig is het. Als de bedrijven geld nodig hebben om de coronacrisis door te komen: geen probleem. En terecht, hè. Maar als de burgers hun facturen niet meer kunnen betalen, dan is het geld op.”

U goochelt graag met miljarden. Denkt u dat allemaal te kunnen betalen met een rijkentaks?

“Wij willen alle fortuinen boven het miljoen euro belasten. Dat zou amper drie procent van de bevolking raken, maar het zou wel acht miljard euro opbrengen. Zou het alles oplossen? Neen, maar het zou een aanzet zijn voor een ander beleid.”

Als het zo makkelijk is, waarom doet geen enkel land het dan?

“Omdat het veel makkelijker is om het geld te halen bij het werkvolk. De politieke elite durft niet te raken aan de rijken. Dat is ook eigen aan de liberale ideologie.”

Frank Vandenbroucke (Vooruit) zegt intussen neen tegen een oorlogstaks voor de rijken, een voorstel van Kristof Calvo (Groen). Was u verrast?

“Ik was aangenaam verrast door het voorstel van Kristof. Het is niet meer dan logisch dat de rijken meer bijdragen, zeker in crisistijden. (kwaad) Er zijn bedrijven die grote winsten maken, hè. Total bijvoorbeeld: veertien miljard euro. Dat zijn eigenlijk oorlogsprofiteurs. Dat Vandenbroucke neen zegt, is teleurstellend, maar niet verrassend. Hij heeft het nog altijd niet begrepen. Wat zei hij weer over mij in uw krant?”

Dat hij beleid voert, terwijl u aan de zijlijn staat te roepen.

“Hij zou beter wat meer respect hebben voor onze authentieke stem. Wij zijn het volledige politieke landschap naar links aan het duwen. Dat is wat anders dan aan de zijlijn staan roepen. Zelfs CD&V begint het kapitalisme in vraag te stellen. Laat ons niet flauw doen: dat is de invloed van mijn partij. Dat is een belangrijke evolutie, want Vlaanderen is twintig jaar lang naar rechts opgeschoven, ook de socialisten.”

Vindt u Vooruit eigenlijk een linkse partij?

“Veel leden zijn links. Maar Conner Rousseau bijvoorbeeld voert geen links discours. ‘Er is geen links en er is geen rechts’, zegt hij. Wat een postmodernistische praat, zeg. Dat ze maar opletten: Vooruit wordt links ingehaald door CD&V.”

Klopt het dat Rousseau geprobeerd heeft om de lokale coalitie in Zelzate tussen Vooruit en PVDA op te blazen?

“Ja, en ik vind dat spijtig. Een tweetal maanden geleden, toen de oorlog in Oekraïne uitbrak, heeft hij grote druk uitgeoefend op zijn lokale afdeling. Gelukkig is hij niet geslaagd in zijn opzet. Het draait daar heel goed in Zelzate.”

Sympathie voor Rusland, is dat uw link met Le Pen?

“ (fel) Neen, helemaal niet. Poetin is de vertegenwoordiger van het Russische casinokapitalisme. Wij hebben daar geen enkele sympathie voor. Vroeger niet en nu niet. Extreemrechts wel: Le Pen heeft zelfs Russisch geld gekregen voor haar campagne. Laat het heel duidelijk zijn: wij veroordelen de illegale agressie van Rusland op het Oekraïense volk.”

Waarom heeft uw partij dan niet meegestemd met de resolutie hierover?

“Omdat wij niet akkoord zijn met de oplossingen die erin staan. De Europese werkende klasse wordt meer getroffen door de sancties dan Poetin en de Russische elite. Dat kan niet de bedoeling zijn. Wij zijn voor gerichte sancties tegen de oligarchen. En twee: wij geloven niet dat de NAVO de oplossing is. Rusland is de eerste verantwoordelijke voor deze oorlog, maar ook Amerika is olie op het vuur aan het gieten. En wie zal dat finaal betalen? Wij, de Europeanen. Want het is hier dat er oorlog gevoerd wordt. Ik vrees echt voor een nieuwe wereldoorlog.”

In het Europees parlement hebt u ook tegen het steunpakket voor Oekraïne gestemd.

“Omdat daar voorwaarden aan verbonden waren, waar wij niet akkoord mee kunnen gaan. Europa wil het land de liberale richting induwen.”

Wil u Oekraïne eigenlijk ondersteunen?

“Humanitair wel, volle bak zelfs, militair niet. Wij zouden geen militair materiaal sturen.”

Zonder militaire steun is Oekraïne een vogel voor de kat. U zou het land dus opgeven?

“ (windt zich op) Het is niet zwart-wit, hè. Weet je wat België moet doen? De leiding nemen van de onderhandelingen. Dáár kunnen wij het verschil maken. Er is een wapenwedloop bezig die tot een nieuwe wereldoorlog kan leiden. Dat moeten we absoluut vermijden. De-escalatie is de oplossing, en daarvoor moeten we naar de onderhandelingstafel.”

Is het niet naïef te denken dat Poetin dat wil?

“Er is geen alternatief. Anders wordt Oekraïne een nieuw Afghanistan. Let op: er zijn Amerikaanse politici die dat niet eens erg zouden vinden. Ze staan nu al te springen om schaliegas te leveren in plaats van het Russische gas. Het zou de Amerikaanse multinationals miljarden opbrengen.”

Straks beweert u dat het allemaal één complot is van de Amerikanen.

“Dat zeg ik niet. Maar Amerika is geen vzw, hè. Hun agenda is niet de Europese agenda. (fel) Ik heb het echt gehad met die twee maten en twee gewichten. Wat in Oekraïne gebeurt, is pure gruwel. Maar wat in Irak gebeurde, was dat eveneens. Poetin voor het Internationaal Tribunaal: natuurlijk! Maar dan ook Bush, hè.”

Bent u zelf consequent? U lijkt ook de ene agressie erger te vinden dan de andere. U hebt zich onthouden bij een resolutie over de Chinese vervolging van de Oeigoeren (moslimminderheid in China).

“ (geprikkeld) Wij veroordelen die vervolging, maar wij stemmen niet mee met een resolutie die bijna pleit voor een oorlog met China. Je moet kunnen erkennen dat China achthonderd miljoen mensen uit de armoede heeft gehaald. Vind ik het Chinese systeem daarom goed? Neen. Maar waarom wél sancties tegen China en níet tegen Israël en Saoedi-Arabië? Dat moet u eens vragen aan de andere voorzitters.”

Wees eens helder: wil u uit de NAVO stappen?

“Dat is vandaag niet het meest urgente punt.”

Maar ideologisch en op lange termijn?

“Dan wel, ja. Wij willen niet afhankelijk zijn van Washington. Wij, Belgen, moeten streven naar een multipolaire wereld, waar er een evenwicht is tussen de grootmachten. Maar vandaag is het vooral belangrijk dat Oekraïne niet toetreedt, want dat zou olie op het vuur gieten.”

Mag Oekraïne lid worden van de Europese Unie?

“Neen, ook dat zou slecht zijn. Oekraïne zou beter een neutrale status krijgen.”

Terug naar 1 mei. Vijf jaar geleden was u op die dag slachtoffer van een mesaanval. Is dat verwerkt?

“Dat wel, maar het is niet vergeten. Ik ben vooral blij dat ik meteen weer het podium ben opgeklommen. Was ik even gestopt, dan zou ik misschien bang geworden zijn. (denkt na ) Het heeft wel iets gedaan met mij, hoor. Ik ben minder naïef geworden. Als ik ergens ga spreken, neem ik een kameraad mee. Iemand die steviger gebouwd is dan ik. (lacht ) Je weet nooit dat er nog gekken rondlopen.”

Uw aanvaller is weer vrij.

“ ( knikt) Ik heb dat moeten vernemen van de media. Dat was eigenlijk niet zo fijn. Ik heb zo zelf ondervonden dat Justitie te weinig bezig is met slachtoffers.”

U staat intussen vijf maanden aan het roer van de partij. Bent u een andere politicus geworden?

“Dat denk ik niet. Je hebt een grotere verantwoordelijkheid, dat wel. Maar ik verdien geen euro meer, hoor. (lacht ) Het is heel boeiend. Ik ben nog meer op de baan dan vroeger, vooral in Vlaanderen. We zullen pas grote sociale overwinningen behalen als we ook in Vlaanderen sterker worden. Dat is mijn prioriteit. We doen het goed in de peilingen, maar negen procent is niet genoeg. Ik wil meer. En het kan. Ik voel dat.”

U bent ook vader van twee kinderen. Krijgt u het allemaal gecombineerd?

“Jawel. Het vraagt veel organisatie, maar het lukt. Ik heb chance dat mijn vriendin Laura ook partijmilitante is. En dat mijn ouders klaar staan om te helpen. Maar ik probeer zeker drie avonden per week thuis te zijn en een volle dag vrij te houden. Ik vind het belangrijk om mijn kinderen te zien opgroeien. Ik wil later geen spijt hebben.”