ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw strijdvaardig: “Staken is nu de enige optie”

 Rudy De Leeuw, topman van de socialistische vakbond ABVV, zet de zaken op scherp. Minister Bacquelaine liegt over de pensioenen, stelt hij. De regering-Michel is de meest asociale sinds de regering-Martens. En de staking van 10 oktober is onvermijdelijk. Op 1 juni gaat hij met pensioen, verklapt De Leeuw ook, maar tot die dag zal hij vol gas geven.

Heeft minister Bacquelaine (MR) u gerustgesteld deze week in het pensioendebat?

Op één punt wel. Voor werkloze 50-plussers verandert er niets. Maar wie een volle loopbaan heeft van 45 jaar en daarna werkloos wordt, zal wél pensioen verliezen. Dat gaat over één op de vijf mensen die binnenkort met pensioen gaan. Ook jongeren die een tegenslag kennen en al geen inschakelingsuitkering meer krijgen, leveren in.

Volgens de minister misleidt u de bevolking. Niemand verliest pensioen, stelt hij.

De minister liegt, niet wij. Ik kan u de rapporten tonen van zijn administratie. Daarin wordt bevestigd wat wij zeggen. Ik vrees dat die man niet beseft hoe hard hij de mensen raakt.

Van dit welles-niets-spelletje wordt niemand beter.

(feller) Dit is geen welles-nietes-spel. Wij citeren zijn administratie. Duidelijker kan toch niet? Deze regering heeft beslist om 250 miljoen euro te besparen in de pensioenen tegen 2019. Hoe zou je dat kunnen doen zonder de pensioenen te verlagen? Men wil nu de eerste 50 miljoen bijeenharken. Maar men voelt dat de weerstand groot is. Daarom durft men dat niet luidop zeggen. De weerstand is terecht heel groot. De regering verbreekt het sociaal contract met haar bevolking. Vrouwen werden al getroffen, nu zijn de jongeren en de bijna-gepensioneerden aan de beurt. Dat is onaanvaardbaar. De armoede zal opnieuw toenemen, net als de ongelijkheid.

De laagste uitkeringen worden wel stelselmatig opgetrokken.

(snel) Nadat ze eerst twee procent afpakken door de indexsprong. Serieus blijven, hè. De mensen verliezen aan koopkracht onder deze regering. Zelfs OKRA, de christelijke gepensioneerden, klaagt dat nu aan. En de armoede stijgt.

De regering wil de link tussen gewerkte jaren en pensioen versterken. Is dat niet logisch?

Men stopt zich weg achter die logica. De besparingslogica is de enige die deze regering hanteert.

“De regering zal moeten bijsturen. Anders doen we verder.”

Vreest u niet dat het wettelijke pensioen, in ongewijzigde vorm, onbetaalbaar wordt?

Neen. Wij betalen minder per inwoner aan onze pensioenen dan de ons omliggende landen. We zouden onze wettelijke pensioenen juist moeten versterken. Die liggen vandaag te laag voor een menswaardig bestaan, zeker in de privésector. En waar ze wel waardig zijn, in de openbare sector, wil men knippen. Wij streven naar minimum 1.500 euro. Oostenrijk bewijst dat dat betaalbaar is. Natuurlijk moet je dan andere inkomsten zoeken, uit kapitaal bijvoorbeeld. (zwijgt even) Ik merk trouwens dat de regering wel geld kan uitdelen aan wie het niet nodig heeft. Zie de afschaffing van de solidariteitsbijdrage voor rechters en parlementairen, zie de eerste tax shift, zie de verlaging van de vennootschapsbelasting. Allemaal maatregelen die financieel niet gedekt zijn. Men moet dat geld dus elders halen. En kom niet af met de effectentaks, want die zal net als de Kaaimantaks maar een fractie opbrengen van wat voorzien wordt.

In augustus al kondigde u een hete herfst aan. Neemt u uzelf nog serieus, vraagt N-VA-voorzitter Bart De Wever zich af.

Neemt hij zijn ministers nog serieus? Of kunnen wij, burgers, zijn ministers nog serieus nemen? Die vraag zou beter gesteld worden. Ik heb de rekening van Van Overtveldt (Financiënminister, N-VA, red) nog geen enkele keer weten kloppen. Weet u, ik werk al 35 jaar voor de vakbond en ben al evenveel jaar op een serieuze manier begaan met het lot van de mensen. Die opmerking raakt dus mijn koude kleren niet.

Op 10 oktober staakt de socialistische overheidsvakbond. Was er geen andere oplossing?

Laat me de context schetsen. Die is belangrijk. Vóór een staking wordt afgekondigd, wordt een heel proces doorlopen. We hebben het zomerakkoord goed geanalyseerd. Voor de overheidsdiensten zitten daar dramatische maatregelen in. De vaste benoeming wordt afgeschaft, terwijl dát, en niet de hoofddoek of een ander symbool, de eerste voorwaarde is voor neutraliteit. Een ambtenaar moet onafhankelijk van de politiek kunnen werken. Die maatregel heeft ook impact op het pensioen van die mensen. De invoering van de minimumdienstverlening wordt opnieuw aangekondigd. Dat is raken aan het stakingsrecht. Mijn ervaring is dat waar daaraan geraakt wordt, de democratie niet sterk staat. Een minister oppert de idee om de spoorwegen te privatiseren. Dat is veel in één keer. Dat zorgt voor grote onzekerheid.

Waarom niet aan tafel gaan?

Over de minimale dienstverlening wil de regering niets toegeven. Over de zware beroepen zit men al acht maanden aan tafel zonder antwoord. Met deze regering valt niet te praten over die punten. Als fundamentele rechten worden geraakt, en overleg niet helpt, dan is staken de enige optie.

Het ACV doet niet mee. Betreurt u dat?

Het zou beter zijn mochten we samen staken. Dat zou ons meer slagkracht geven. Maar goed, dat is nu zo. Onze mensen hebben vastgesteld dat hun rechten fundamenteel geraakt worden en dat laten wij niet passeren. De regering zal moeten bijsturen. Anders doen we verder.

Vreest u niet dat die opeenvolgende stakingen het imago van de vakbond schaden?

Dat is een bekommernis. Een staking moet altijd de laatste optie zijn. Dat is het ook nu: de laatste, maar enige optie. Bovendien: deze staking wordt lange tijd op voorhand afgekondigd.

“De minister liegt over de pensioenen, niet wij. Ik kan u de rapporten tonen van zijn administratie.”

Groen lanceerde de idee van een betaalstaking waarbij reizigers gratis sporen.

Is dat wettelijk mogelijk in dit land? Neen. Zou dat wenselijk zijn? Stel je eens voor dat kassiersters van een warenhuis dan ook een betaalstaking organiseren. Ze liggen op staande voet buiten. Dat kan dus niet.

Vindt u echt dat de maatregelen van deze regering zorgen voor het bloedbad waar u aanvankelijk voor vreesde?

Dit is de ergste, de meest asociale regering sinds de volmachtenregering-Martens van de jaren tachtig. Ik heb geen enkele regering zó zien snijden in sociale bijdragen en lonen. Werknemers worden niet au serieux genomen. Vergeet niet dat we drie provinciale stakingsdagen en een algemene staking hebben moeten organiseren vooraleer men nog maar aan tafel wou.

Hebben al die stakingen iets opgeleverd?

Ja, natuurlijk. Pas daarna wou men aan tafel gaan. Er zijn dan goede afspraken gemaakt over het brugpensioen bijvoorbeeld. Even leek het alsof er opnieuw sociale vrede zou aanbreken. Maar al snel werd er alweer geraakt aan die bijsturingen.

Iets anders. Wat vindt u van de opmars van PVDA?

Dat zorgt voor een versplintering van links. De vraag is dan of men na de verkiezingen nog een alternatieve beleidscoalitie kan vormen. Wil PVDA dat? Voorlopig hoor ik hen zeggen van niet. De SP.A blijft onze historische partner. Dat stop ik niet onder stoelen of banken. De relatie tussen partij en vakbond is goed. Ik hoop dat Groen en andere progressieven, zoals beweging.net, wel bereid zijn tot een alternatieve coalitie.

Hoe kunnen de socialisten uit het dal kruipen?

Ze moeten doen wat ze de voorbije weken doen. Onze sociale zekerheid verdedigen, ons pensioen, ons werk, ons loon. Dat is socialisme. Ik zei dat vijf jaar geleden al eens in Knack. Ik zeg dat nu opnieuw. Socialisten moeten ervoor zorgen dat mensen een waardig pensioen krijgen op hun 65^e, dat ze een woning kunnen kopen. Dan komt de rest, brood en rozen, vanzelf.

U wordt er 65 volgend jaar. Gaat u met pensioen?

Ja, natuurlijk. Als mijn mandaat afloopt op 1 juni volgend jaar, zal het aan iemand anders zijn. Ik kreeg op mijn 61^e de vraag of ik nog een mandaat van vier jaar wou doen. Toen vond ik het te vroeg om te stoppen. Ik had een loopbaan van net geen veertig jaar. Dat is anders nu. In augustus word ik 65. Maar tot de 1^e juni zal ik dit voor de volle honderd procent doen. Ik wil een vakbond nalaten die rechtop staat in woelige tijden en het voortouw neemt in het sociaal verzet, wat meer dan ooit nodig is.

Wat zal u daarna doen?

Ik heb nog een mandaat voor één jaar bij het Europees Vakverbond. Maar dat is geen voltijdse job. Ik zal vooral meer tijd vrijmaken voor mijn kinderen en kleinkinderen. Ik heb nog belangrijke bezigheden buiten het ABVV, hoor. (lacht) Ik zal mijn dagen kunnen vullen. En ik blijf militant. Dat ben je voor het leven.