Tom De Meester (PVDA): “De PS wil theater spelen”

De radicalen bestormen het parlement: ‘new kids in town’ Tom De Meester (PVDA) en Wouter Vermeersch (Vlaams Belang) beloven vuurwerk.

 Tom De Meester legt dinsdag de eed af in het Vlaams parlement. Doet die naam een belletje rinkelen? Dat kan. De PVDA-er is namelijk de bedenker van de term ‘Turteltaks’ én de klokkenluider in het Publipart-schandaal. Waar hij komt, rollen koppen. “Ik ga de waarheid blijven zeggen.”

De PVDA was de tweede winnaar van de verkiezingen. De radicaal-linkse partij betreedt voor het eerst het Vlaams parlement, en dat met vier verkozenen. In het federaal parlement is ze met twaalf zetels zelfs even groot als CD&V en Open VLD, met dank aan het succes in Wallonië. De PVDA is namelijk een Belgische partij. Dat zal echter op geen enkel niveau resulteren in regeringsdeelname. In Vlaanderen is de partij één keer uitgenodigd door formateur Bart De Wever (N-VA). Tom De Meester was daarbij. “Dat was een beleefdheidsgesprek van een uur. We hebben koffie en koekjes gekregen. De sfeer was best oké. Wij hebben onze inhoudelijke prioriteiten op tafel gelegd. De strijd tegen armoede. Betaalbaar wonen. Energie. Maar De Wever had weinig oor. Hij wil opnieuw een rechtse coalitie. Dat is nochtans niet wat de kiezer wil.”

Neen? Links kreeg nochtans een serieuze pandoering in Vlaanderen.

Ik lees de uitslag toch anders. De kiezer heeft ten eerste het rechtse regeringsbeleid afgestraft en ten tweede gestemd voor een sociale agenda. Vlaanderen heeft wel degelijk sociaal gestemd. Dat bewijst het succes van mijn partij, maar dat bewijst ook het succes van VB. Die partij heeft nadrukkelijk campagne gevoerd met sociale thema’s zoals 1.500 euro pensioen. Dat is trouwens letterlijk gepikt van mijn partij.

Denkt u niet dat migratie het voornaamste thema was?

Dat is zo gecapteerd door VB en N-VA. VB combineert een sociaal programma met een anti-vluchtelingendiscours. Als de vluchtelingen verdwijnen, dan zullen de sociale problemen verdwijnen. Onzin natuurlijk. Maar wel een makkelijk verhaal om te brengen. De N-VA heeft het pad geëffend voor die populistische onzin. Wij gaan daar niet in mee. Wij zijn voor een rechtvaardig asiel- en migratiebeleid. Dat is natuurlijk een moeilijker discours.

Wat vindt u ervan dat N-VA langer praat met VB dan met uw partij?

Onaanvaardbaar. De Wever wil het land blokkeren. Dat is duidelijk. Hij wil de mensen het beeld inprenten dat Vlaanderen rechts is en Wallonië links. Maar dat is niet zo. (feller) VB is gewoon een racistische partij.

“Waarom is de SP.A afgestraft? Deels omdat ze met N-VA in zee gegaan is. Wij gaan die fout niet maken.”

Laurette Onkelinx (PS) zei dat onlangs ook. Zij heeft een klacht aan haar broek van VB-voorzitter Tom Van Grieken.

(laconiek) Dat hij maar doet. Ik zeg de waarheid. Het discours van ‘eerst onze mensen’ insinueert dat mensen met een migratieachtergrond tweederangsburgers zijn. Ik maak die partij elke maand mee in de gemeenteraad. Voortdurend worden moslims geculpabiliseerd. Of de ranzige taal van Filip Dewinter. Is dat geen racisme? Dat behoeft zelfs geen uitleg. Ik ben daarom voorstander van het cordon sanitaire.

“Ik ga als parlementslid voor vuurwerk zorgen”, zei u al. Wat bedoelt u daarmee?

Ik ga de regering het vuur aan de schenen leggen. Ik ga doen wat ik altijd gedaan heb. Leven tussen de mensen, de verontwaardiging opvangen, dat omzetten in onderbouwde dossiers en de regering daarmee confronteren. We gaan er van dag één invliegen. Ik sta te popelen. We hebben nu al een stapel dossiers liggen, kan ik u verzekeren. Om te beginnen: de strijd tegen kinderarmoede. De traditionele partijen mogen al bang worden. (lacht)

U bent de meest gevreesde politicus van het land, las ik eens in Gazet van Antwerpen.

Niet overdrijven, hè. (lacht)

U dankt dat imago aan de Publipart-onthullingen over de zitpenningen in de Gentse politiek en aan de term ‘Turteltaks’. U hebt al koppen doen rollen.

Maar dat was wel telkens de waarheid, hè. De graaicultuur ís een probleem. Je ziet dat nu weer met die uittredingsvergoedingen. Dat is toch niet normaal? Maar mijn mooiste moment was de dag dat de Turteltaks begraven werd. We hebben daar met een heel team jaren op gewerkt.

Welke reacties krijgt u eigenlijk vanuit de politieke klasse?

(blaast) Weinig. Af en toe krijg ik te horen dat een politicus not amused is. Siegfried Bracke bijvoorbeeld. Maar in de wandelgangen krijg ik evenveel lovende kritieken, hoor. Ook van politici van klassieke partijen. Het systeem van zitpenningen en uittredingsvergoedingen valt gewoon niet uit te leggen.

Kreeg u nog nooit bedreigingen?

Neen, dat niet. Maar ik zou me niet laten tegenhouden. Ik ga de waarheid blijven zeggen.

Had u verwacht dat u verkozen zou zijn?

Neen, écht niet. Ik wil nooit meer een avond zoals die van 26 mei meemaken. (lacht) Dat was urenlang nagelbijten. Ik wist dat ik in Gent de wind in de zeilen had. Ons oppositiewerk wordt daar hard gewaardeerd. Maar Gent is Oost-Vlaanderen niet. Ik had schrik voor het blauwe platteland rond Brakel.

Waarom wou u de politiek in?

Wou ik dat eigenlijk wel? Ik twijfel soms. (lacht) Ik wou aanvankelijk historicus worden. Ik heb drie jaar aan mijn doctoraat gewerkt. Over het hokjesdenken van het koloniale bestuur in Congo. Maar ik kwam tot het besef dat amper zeven mensen dat zouden lezen. Ik wou relevanter zijn. Dat kon bij de PVDA, dacht ik.

U begon in 2000 voor de partij te werken. Ludo Martens was toen nog voorzitter, een man die dweepte met Stalin. Vond u dat geen probleem?

(zucht) Ik was daar niet mee bezig. Ik wou onrecht tegengaan. Dat was mijn drijfveer. Ik ben ook te veel historicus om Stalin op te hemelen.

Uw partij werd deze week stalinistische praktijken verweten. Welstellende militanten zouden gedwongen worden om een deel van hun loon af te staan.

(feller) Dat was een politieke afrekening. Die zogenaamde onafhankelijke journalist is goed bevriend met enkele PS-politici. Ik kan u formeel zeggen dat daar niets van aan is. Alle getuigenissen waren vals.

U moet straks wel een deel van uw loon afstaan.

Dat klopt. Ik ga ruim 2.000 euro netto verdienen als parlementslid. De overige 4.000 euro sta ik graag af aan de partij. Voor parlementsleden en de hoogste kaders is dat inderdaad de afspraak. En dat is niet meer dan logisch. Een politicus die 6.000 euro verdient, weet niet meer wat het gewone leven is. Maar militanten worden tot níets verplicht.

Waarom zegt uw partij neen tegen een regering met de PS in Wallonië?

(fel) Wablief? Ziet u dat zo? De PS wil theater spelen. Ze wou met ons praten, om nadien gewoon weer met de MR in zee te gaan. Daarvoor passen wij inderdaad. Maar het is de PS die neen gezegd heeft, niet mijn partij. Wij hebben die gesprekken heel serieus willen voeren. Zij waren niet bereid om een breuk te maken met het verleden.

Is uw partij bereid tot compromissen?

Ik heb het bestuursakkoord van Zelzate onderhandeld, met SP.A. Dat is één groot compromis. Ja, dus. Maar wij passen voor een neoliberaal besparingsbeleid. Waarom is de SP.A zo hard afgestraft? Deels omdat ze met N-VA in zee gegaan is in Antwerpen. Wij gaan die fout niet maken.

Wie is Tom De Meester?

• Geboren op 20 september 1975.
• Woont in Gent. Vader van drie kinderen.
• Historicus van opleiding.
• Werkt voor de studiedienst van PVDA sinds 2000.
• Gemeenteraadslid in Gent sinds dit jaar.
• Auteur van het boek Opgelicht over wantoestanden in de energiesector.