Tom Van Grieken (Vlaams Belang): “Het cordon zal ooit sneuvelen”

Dat het mediacordon rond zijn partij verdampt, bleek uit de aandacht voor zijn boek. Of volgend jaar ook het cordon sanitaire sneuvelt? Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken (30) reageert ietwat mysterieus. “Ja, we hebben hengeltjes uitgegooid, en ja, er kunnen mogelijkheden zijn. Maar ik heb geen glazen bol.”

De media-aandacht voor uw boek ‘Toekomst in eigen handen. Opstand tegen de elites’ was groot. Dat een boek van een Vlaams Belanger in de reguliere handel ligt, is zelfs een primeur. U moet een tevreden man zijn?

Eén zwaluw maakt de lente niet. Mijn boek heeft wel iets losgemaakt dat nooit gezien is voor mijn partij. Er komt trouwens een tweede druk aan. Maar kijk: ik ga van het normale niet het abnormale maken. Ik vind het maar normaal dat er aandacht is voor mijn boek en dat een politicoloog (in casu Jonathan Holslag, red) een voorwoord wil schrijven.

Is het mediacordon verleden tijd?

Als ik zie hoe hard onze parlementsleden werken, en hoe weinig zij de pers halen, dan betwijfel ik dat. Misschien dat er geen cordon meer bestaat rondom mij, dat zou kunnen.

Ik lees in uw boek dat nog steeds niet iedereen Vlaams Belangers een hand wil geven. Van wie krijgt u geen hand?

Een groene voorzitster weigert dat (doelt op Meyrem Almaci, red). Ik herinner mij een voorzittersdebat in de Vooruit in Gent. Ik wou haar een hand geven, maar zij weigerde. Ze zei: ‘Old habits never die’. Ik zal dat nooit vergeten. Ik ben anders ingesteld. Iemand die een andere ideologie aanhangt, is daarom geen slecht persoon. Ik sta open voor dialoog met iedereen.

Na de aanslag in Londen kwam opnieuw een ranzig kantje naar boven. U tweette: ‘Gelukkig heeft Londen een moslimburgemeester om moslimaanslagen te voorkomen.’ Waarom de indruk wekken dat die man verantwoordelijk is?

(zucht) Correctie: ik wou aantonen dat al die toegevingen aan de islam niets helpen. In Groot-Brittannië worden shariarechtbanken erkend, mogen politieagentes hoofddoeken dragen, Londen heeft zelfs een moslimburgemeester. Wel, dat blijkt de terroristen niet tegen te houden. Ik zeg: stop ermee, geen toegevingen meer. En dan specifiek die burgemeester: die zei in een interview dat aanslagen deel uitmaken van het leven in een grootstad. Ik vind dat een burgemeester onwaardig.

Wij doen niet mee aan voorakkoorden. Dat neemt niet weg dat we hier en daar wel een hengeltje uitgooien.

Zei u bij uw aantreden niet dat u systemen zou viseren, en geen personen?

Politici vormen de uitzondering op die regel. Zij vertegenwoordigen meer dan een persoon. Die man staat symbool voor alle toegevingen die wij doen.

Acht u ook onze regering verantwoordelijk voor de aanslagen in Brussel?

Niet deze regering rechtstreeks, maar wel onze politieke cultuur. De onwil om Brussel te hervormen bijvoorbeeld. Of de onwil om radicalisering en islam keihard aan te pakken. Dus ja, ook onze politici zijn verantwoordelijk.

Durft u oprecht stellen dat er met Vlaams Belang aan de macht geen aanslagen meer plaatsvinden?

Neen, de politicus die dat beweert, liegt. Maar wij zouden wel meer aanslagen voorkomen. We zouden in de eerste plaats al duidelijker maken wat onze manier van leven is.

Hoe zou dat het probleem van terrorisme oplossen? Terroristen weten goed wat die manier van leven is. Waarom zijn anders concertgebouwen en voetbalstadions mikpunten van aanslagen?

(ontwijkend) Ik zal u zeggen wat het verschil zou zijn. De eerste stap zou altijd zijn: de nieuwe instroom stoppen, voor minstens tien jaar. Twee. Deze regering doet er alles aan om radicalen die willen vertrekken naar Syrië, tegen te houden. En wie terugkeert, wordt met open armen ontvangen. Er zijn er zelfs die een uitkering krijgen. Wij zouden zeggen: vertrek alstublieft, en kom nooit meer terug. Een hardere aanpak is een derde punt. Vaak waren terroristen al gekend bij Justitie. Waarom liepen die nog vrij? En waarom maken we die noodtoestand niet mogelijk?

Bent u bereid vrijheden op te geven om terrorisme in te dijken?

Ik denk dat veel mensen daartoe bereid zijn als dat tijdelijk zou zijn. Toen er vijf jaar geleden voor de zoveelste keer een bomaanslag plaatsvond in Irak, ging het leven er gewoon verder. Ik ben bang dat Europa in die richting evolueert. In Parijs viel een Algerijnse student een politieman aan met een hamer. Dat was een klein puntje in het nieuws. Europa is Irak aan het worden. Dat zal ik nooit aanvaarden. Anders winnen de terroristen.

Een opvallend voorstel in uw boek is het afschaffen van subsidies voor religies. Hoe werd dat ontvangen door uw achterban? Veel partijleden zijn openlijk katholiek.

Vrij goed, tot mijn verbazing zelfs. Ik geef toe dat ik dat met een bang hart afwachtte. Ik ben ook katholiek, voor alle duidelijkheid. Dit is dus geen evident standpunt. Ik ben er voorstander van dat mensen op hun belastingbrief kunnen aanduiden of ze geld willen geven aan religie, en aan welke religie. Ik vind dat eerlijker. Let wel: dit staat los van monumentenzorg. Onze prachtige kathedralen en belforten moeten we in ere houden.

Ik wou haar (Meyrem Almaci, red) een hand geven, maar zij weigerde. Ik zal dat nooit vergeten.

U wil ook de subsidies afschaffen voor katholieke en andere scholen.

Dat is te kort door de bocht. Onderwijs wordt vandaag aanbodgestuurd. Ik wil dat omdraaien. Ik wil de ouders meer inspraak geven. Vandaar dat ik pleit voor een schoolcheque voor elk kind. Dan kan die zelf kiezen welk onderwijs hij wil. Ik geloof dat dat zal leiden tot meer diversiteit, tot verschillende soorten katholieke scholen bijvoorbeeld.

Dit lijkt wel op een aanval op katholieke instellingen?

Neen, dat klopt niet. Al geef ik toe dat ik soms mijn bedenkingen heb. Als ik de paus zo bezig hoor over de vluchtelingen bijvoorbeeld. Of als Lieven Boeve (baas van het katholiek onderwijs, red) pleit voor islamitische lessen in katholieke scholen. Dat vind ik een brug te ver.

U wil ook aparte scholen voor jongens en meisjes weer mogelijk maken. Waar haalt u dat?

Ik wil niets verplichten: kinderen en ouders moeten de vrijheid hebben. Maar experten zeggen dat in sommige gevallen apart onderwijs een goede zaak kan zijn. Ik laat die aan het woord in mijn boek. Jongens worden vandaag vaak behandeld als niet-jongens. Ze worden zelfs gestraft voor typisch jongensgedrag.

Vandaar dat u vindt dat onze samenleving vol mietjes zit?

(lacht) Neen, dat heeft er niets mee te maken. Ik vind wel dat we in een slachtoffercultuur leven. Iemand is altijd wel slachtoffer van iets. Om dat aan te pakken, pleit ik voor verplichte gemeenschapsdienst, en liefst dan vrijwillige legerdienst.
Iets anders. Zal het cordon sanitaire sneuvelen volgend jaar na de gemeenteraadsverkiezingen?

Laat ons hopen.

Voert u gesprekken met andere partijen?

(aarzelend) Wij doen niet mee aan het sluiten van voorakkoorden. Dat neemt niet weg dat we hier en daar wel een hengeltje uitgooien. Met de vraag of er na de verkiezingen gesprekken kunnen gevoerd worden.

Waar?

In enkele gemeenten. Meer kan ik niet zeggen.

Met welke partijen?

Wij sluiten geen enkele partij uit.

Ik probeer nog eens: sneuvelt het cordon volgend jaar?

Ik geloof dat het ooit zal sneuvelen. Maar of dat volgend jaar zal zijn, durf ik niet zeggen. Ik heb geen glazen bol. Kijk, ik wil niet onnodig mysterieus zijn. Ja, we hebben hengeltjes uitgegooid, en ja, er kunnen mogelijkheden zijn. Niet om voorakkoorden te sluiten, maar om nadien gesprekken te voeren. Maar eerst moet de kiezer zich uitspreken. Hoe sterker ons mandaat, hoe groter de kans dat het cordon sneuvelt.

Moeit u er zich persoonlijk mee?

Ja, natuurlijk. Dat zou een unieke gebeurtenis zijn voor onze partij. Al zou het anderzijds niet meer dan normaal zijn dat het cordon sneuvelt.

“Klimaat is niet mijn core business”

Wat vindt u ervan dat Donald Trump uit het klimaatakkoord van Parijs stapt?

Dat is een spijtig signaal. Dat wekt de indruk dat klimaat niet belangrijk is. Anderzijds: Trump redeneert als zakenman, en louter zakelijk heeft hij gelijk. Parijs is een bad deal. Wij geven geld aan landen als China om meer te industrialiseren en te vervuilen.

Gelooft u in de klimaatopwarming?

Jawel. Maar ik ben kritisch over de opvatting dat dat alleen de schuld is van de mens. Het zou ook kunnen dat we in een natuurlijke curve zitten.

Over klimaat staat niets in uw nochtans lijvig boek. Dat zegt iets.

Klimaat is belangrijk, maar niet mijn core business. Ik pleit in mijn boek wel voor groene stroom en kerncentrales van de nieuwe generatie die geen CO₂uitstoten. Maar ik ben vooral realist. Klimaatbeleid moet betaalbaar blijven. Voor een politicus met een dikke wedde is het makkelijk te zeggen: leg uw dak vol zonnepanelen. Veel mensen kunnen hun energiefactuur niet betalen.