Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) plant stevig investeringsoffensief in mobiliteit: “Noem mij maar Ben Beton”
Terwijl de federale regering het eeuwige gekibbel niet kan overstijgen, doet haar Vlaamse evenknie naarstig verder. Minister Ben Weyts (N-VA) krijgt de komende jaren zelfs 400 miljoen extra voor Mobiliteit. De uitdaging is dan ook groot: dit jaar sneuvelen alle filerecords. De 45-jarige Vlaams-Brabander blijft echter voorzichtig. “Ik wil de mensen niets wijsmaken, ik zal de files niet laten verdwijnen.”
We stonden met z’n allen nooit zó lang stil op de Vlaamse wegen. Elke werkdag gemiddeld 137 kilometer file, dat is een toename van 25 kilometer op vier jaar. “Tot mijn spijt schrik ik daar niet van”, stelt Ben Weyts. “Het Planbureau voorspelt tegen 2030 zelfs een toename van het vrachtverkeer met 44 procent en het personenverkeer met 11 procent. Daarom zet ik alle hens aan dek. Ik ben blij dat ik dankzij die 400 miljoen extra zwaar kan investeren. Die gaan we gebruiken voor wegen, openbaar vervoer en fietsinfrastructuur.”
Hoe verklaart u die cijfers? Is dat luiheid?
Je merkt wel dat we te veel de wagen nemen, zelfs voor kleine verplaatsingen. Maar ik ga niet met een vermanend vingertje zwaaien: je mag dit niet, of je mag dat niet. Dat helpt je niet vooruit. Je moet mensen verleiden om alternatieven te gebruiken. Dat doe ik al twee jaar.
Uw verleidingskunsten slaan niet aan. Het reizigersaantal van De Lijn daalt al jaren.
De belastingdotatie voor De Lijn is gedaald, het investeringsbudget is gestegen, en het reizigersaantal blijft quasi gelijk. Hoeveel is de daling? Minder dan één procent. Ik vind die cijfers goed. Je kan niet van dag op dag een spectaculaire verandering verwachten. Dankzij de stijging van het budget investeren we wel meer dan ooit in nieuwe en groene trams en bussen, in nieuwe tramlijnen, en dus in aantrekkelijkheid.
Dat het budget stijgt, komt wel door hogere ticketprijzen.
Onder andere. Maar ook door efficiëntiewinsten die De Lijn zelf realiseert. Ik heb komaf gemaakt met het socialistisch gratis beleid, ja. En wat zie je? Dat er vandaag evenveel 65-plussers de tram en de bus nemen dan voorheen.
Als je wil investeren in de fiets en het openbaar vervoer, dan moet je investeren in beton.
Joris Vandenbroucke, fractieleider voor sp.a, betreurt dat u extra middelen, zoals de opbrengst van rekeningrijden voor vrachtwagens, integraal in beton investeert. U bent een klassieke betonminister, zegt hij.
(fel) Denken zij misschien dat fietspaden van gras gemaakt worden? Waarop rijden fietsen? Waarop rijden bussen? Noem mij maar Ben Beton. Als je wil investeren in de fiets en het openbaar vervoer, dan moet je investeren in beton. We gaan deze legislatuur de kaap van 100 miljoen ronden voor fietsinfrastructuur, dat is nooit gebeurd, zelfs niet in budgettair vette tijden toen de socialisten de plak zwaaiden. Je moet zorgen dat mensen sneller op het werk raken met de fiets dan met de auto. Ik zal ook transport over water meer stimuleren, een fantastisch alternatief voor de weg. En de mogelijkheden zijn er in Vlaanderen: 1.100 kilometer waterwegen.
In Nederland voeren ze spitsmijden in. Wie uit de spits blijft, krijgt een premie. Is dat iets voor Vlaanderen?
Dat klinkt sympathiek, maar ik geloof er niet in. Je zit ten eerste met het probleem van bewijslast. Hoe bewijs je dat je voordien wel in de spits reed? Men vreest nu al fraude. En twee: wie vandaag al de fiets of het openbaar vervoer neemt, straf je, want die krijgen niets. Ik denk dat andere pistes beter zijn.
Zoals rekeningrijden voor personenwagens?
Daar ben ik voorstander van. Ik besef dat dat pleidooi niet de meest directe weg is naar persoonlijke populariteit, maar soms moet je durf tonen. Je kan niet zeggen dat het fileleed schandalig is, maar wel tegen elke structurele hervorming zijn. Rekeningrijden kan leiden tot minder files én minder belastingen. Vandaag raast heel de wereld over onze wegen zonder één euro te betalen. Wel, die inkomsten zouden we kunnen gebruiken om de verkeersbelasting af te schaffen. En je stimuleert mensen die niet naar het werk moeten, om uit de spits weg te blijven.
Zou u dat alleen invoeren voor buitenlanders?
Neen, dat kan je niet doen. In Europa heb je nu eenmaal vrij verkeer van goederen en diensten.
“Voor het imago van de geloofsgemeenschappen zou medewerking aan het verbod onverdoofd slachten een goede zaak zijn.”
Hebt u een cijfer voor ogen hoezeer u de files wil verminderen?
Neen. Ik wil de mensen niets wijsmaken, ik zal de files niet laten verdwijnen. Steeds meer wagens op steeds minder ruimte, dat krijg je niet volledig opgelost. Wie dat beweert, draait de mensen een rad voor de ogen.
Voor uw werk op Dierenwelzijn krijgt u lof uit alle hoeken. Verrast dat u?
Niet echt, ik heb die bevoegdheid ook expliciet geclaimd. Ik ben zelf een grote dierenvriend. Ik wist dat er veel te doen was. Het is wel hartverwarmend om vast te stellen hoe Vlaanderen daarop reageert.
Slim gezien: dit is een uitstekend departement voor uw populariteit.
(lacht) Dat moet u mij in 2019 nog eens vragen.
Als parlementslid was Dierenwelzijn nochtans niet uw grote bekommernis?
Dat klopt. Toen was ik vooral bezig met Binnenlandse Zaken en de communautaire problemen. Maar Dierenwelzijn lag me ook toen al na aan het hart. Ik ben een plattelandsjongen, opgegroeid in een omgeving vol dieren. Je kan amper een huisdier verzinnen dat niet bij ons thuis rondliep.
Hoe verloopt het overleg over een totaalverbod op onverdoofd slachten?
Daar kan ik niets over kwijt. Die thematiek is zo gevoelig dat discretie productiever is om resultaat te halen. Wat dat resultaat moet zijn, is wel duidelijk voor mij: een totaalverbod. Ik zal mezelf niet kunnen verwijten niet alles gedaan te hebben.
Volgens Bert Anciaux (sp.a) wil u hiermee vooral moslims viseren.
Tot mijn spijt is de moslimgemeenschap niet de enige die onverdoofd slacht. Meneer Anciaux zou zich beter moeten informeren.
Volgens de Raad van State druist een totaalverbod in tegen de grondwet en de godsdienstvrijheid.
Dat vind ik zeer problematisch, de Raad van State zou de hoeder van ons rechtssysteem moeten zijn. Maar in deze velt zij een oordeel, dat Dierenwelzijn geen maatschappelijk dwingende materie is. Dat vind ik nog altijd een bevoegdheid die toekomt aan de volksvertegenwoordigers.
Michael Freilich, hoofdredacteur van Joods Actueel, meent dat u beter ontslag neemt als u zich niet wil neerleggen bij de grondwet.
Ik respecteer zijn mening, maar ik zal er niet naar handelen. Ik begrijp dat dit een moeilijke stap is voor zowel de joodse als de moslimgemeenschap. Maar als dat in het buitenland kan, waarom dan niet bij ons? Medewerking in deze zou trouwens een goede zaak zijn voor het imago van de geloofsgemeenschappen.
Als minister van Toerisme promoot u gretig onze culinaire troeven. Hebt u zelf nog tijd om op restaurant te gaan?
Toch wel. Ik geniet echt van eten en drinken. Ik heb bijvoorbeeld geen kok op mijn kabinet. Ofwel eet ik soep met een broodje, ofwel ga ik op restaurant om de horeca te steunen. Ik ga ook minstens één keer per week met het gezin iets eten.
Wat mist u in uw hectisch leven als minister?
Tijd voor de kinderen. Die zijn nu 6 en 8. Ik maak er wel een punt van hen elke morgen naar school te brengen. Ik probeer zo weinig mogelijk ochtendlijke vergaderingen te beleggen. En op zaterdag wil ik de voetbal van mijn oudste zien. Dat lukt één keer op twee. Helaas kan ik dan vaak niet de volledige wedstrijd blijven, of moet ik nadien sneller naar huis dan andere ouders. Je boet in op kwantiteit, maar je probeert wel de kwaliteit te behouden.
Nemen zij u dat kwalijk?
Ik denk dat dat wel meevalt. Ze zijn op een leeftijd dat ze nog luisteren. Alhoewel. (lacht)
“Ik betreur het vertrek van Vuye en Wouters”
Hebt u nog contact met Hendrik Vuye en Veerle Wouters die onlangs N-VA verlieten?
Hendrik hoor ik nog wel eens. Ik ken hem al heel lang. Ik heb altijd op vriendschappelijke basis met hem samengewerkt. Ik betreur hun vertrek zeker. Maar ik snap ook dat iemand die grote academische vrijheid gewoon is, het moeilijk heeft om te werken binnen de contouren van een grote partij.
Is het niet vreemd dat zij vertrekken omdat zij niet willen zwijgen over artikél één van de partijstatuten?
(ontwijkend) Ik heb alvast een ongelooflijke opstoot gezien van het enthousiasme voor de Vlaamse beweging bij commentatoren. Blijkbaar wou men een nieuwe stok om N-VA te slaan. Maar goed, ik denk dat de modale Vlaming dat wel doorheeft.
Nog eens: was er geen andere optie?
Je kan nu wel zeggen wat wel of niet had mogen gebeuren, maar ik blik liever vooruit. En ik ben best fier op het parcours van mijn partij in de Vlaamse en federale regering.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier