Weerman Frank Deboosere over Dag van de Wetenschap: “Wetenschap maakt ons beter”

“Willen we de 21ste eeuw uitdoen, dan moeten we nog meer inzetten op wetenschap en technologie. Er komen zoveel uitdagingen op ons af. Wetenschap maakt ons en onze wereld beter.” Aan het woord is weerman Frank Deboosere, wetenschapper in hart en nieren. Niet verwonderlijk dat hij ook peter is van de Dag van de Wetenschap. “Wat mij betreft mag het gerust een week, maand of zelfs jaar van de wetenschap worden”, vertelt hij.

Frank Deboosere is in zijn nopjes, want vandaag vindt de Dag van de Wetenschap plaats. Je kan er thuis aan deelnemen. Volgens Frank kan het belang van wetenschap niet voldoende benadrukt worden.

Je bent al jaren peter van de Dag van de Wetenschap. Waarom?

Als mensen me vragen om wetenschap en technologie te populariseren, dan zeg ik niet ‘nee’. Ik vind het belangrijk om wetenschap in klare taal toegankelijk te maken. Zie het als één van mijn stokpaardjes. Je kunt makkelijk iets in zeer moeilijke woorden uitleggen, maar de uitdaging is om iets moeilijks in makkelijke taal uit te leggen. Dat vind ik zeer belangrijk. Trouwens, als het te moeilijk uitgelegd wordt, snap ik het zelf niet. ( lacht )

Een Dag van de Wetenschap … Is dit voldoende om meer mensen bij wetenschap te betrekken?

Voor mij mag het een week, een maand of zelfs een jaar van de wetenschap worden. Als we de 21ste eeuw willen uitdoen, dan zullen we volop moeten inzetten op wetenschap en technologie. Het maakt ons beter. Kijk decennia terug en je zal merken dat wetenschap ons gebracht heeft tot waar we nu zijn. We hebben veel brains in Vlaanderen, maar ook heel wat uitdagingen.

Zijn wetenschap en technologie populair?

Dat vind ik wel. Vroeger waren wetenschap en technologie voor nerds, in de negatieve zin van het woord. Nu worden die disciplines niet meer per se als saai aanzien. Tuurlijk is er van die nerds een hoek af, maar bij iedereen is er een hoek af. En dat maakt het zo plezant.

Is het belangrijk voor jou als wetenschapper om te blijven bijleren?

Ik lig altijd op vinkenslag. Klaar om wat ik aangereikt krijg te verwerken, maar ook steeds zelf op zoek. Het is eigenlijk ‘a way of life’, want er is zoveel te ontdekken. Ik zou twee of drie levens moeten hebben, omdat ik enorm veel interesses heb.

Je startte jouw carrière als weerman in 1987. Hoe heeft technologie jouw werk beïnvloed?

De komst van de zogenaamde supercomputers heeft ervoor gezorgd dat we veel meer berekeningen per seconde kunnen doen. En de komst van internet. Vroeger kregen we voor het weerbericht één wolkenbeeld per dag op Beta-cassette aangeleverd. Die werd door een koerier gebracht. Als die dan eens foutief naar de toenmalige RTB liep in plaats van naar de BRT, dan hadden wij ons beeld niet op tijd. Dat gebeurde dus. (lacht ) Nu komt het beeld dat door een satelliet wordt opgepikt tien minuten later jouw huiskamer binnen. En ik heb een mobiele studio die ik meeneem op de fiets. Het gebeurt al eens dat ik het weerbericht voor de radio maak tijdens een fietstocht. Even stoppen, alle info binnenhalen via smartphone, weerbericht inspreken en verder fietsen.

Over welk thema maak jij je als wetenschapper zorgen?

Over het klimaat. Als je merkt hoe moeilijk we corona in bedwang krijgen, dan word ik steeds ongeruster. De klimaatproblematiek is een traag coronavirus en om dit in bedwang te krijgen, hebben we decennia nodig. Wat we nu doen voor het klimaat zal pas na heel veel jaren zijn vruchten afwerpen. Als we nu niet handelen, zullen de volgende generaties hier een zeer zware prijs voor betalen. Ik wil niet negatief klinken en ben er ook van overtuigd dat we met wetenschap heel wat zaken kunnen rechttrekken, maar het is toch beter de kwaal bij de wortels uit te roeien dan de symptomen te bestrijden.

De Dag van de Wetenschap gaat dit jaar digitaal. Een uitdaging?

Van het nadeel dat die dag niet fysiek kan doorgaan, maken we eigenlijk een voordeel: één groot experiment. Deelnemers kunnen zelf kiezen wat ze willen doen en het wordt ook nu een zeer actieve dag. Met huis-, tuin- en keukenexperimenten. Een microgolf bijvoorbeeld is een enorm boeiend toestel om experimenten mee te doen.

Praktische info:

Met de Dag van de Wetenschap wil Technopolis, coördinator van het evenement, zoveel mogelijk mensen bereiken. “We zijn er als Technopolis al 20 jaar om mensen te fascineren voor wetenschap en techniek. We willen niet enkel mensen bereiken die er al actief mee bezig zijn, maar zeker ook zij die er niet mee bezig zijn. De meerderheid van de bevolking dus”, vertelt Stephane Berghmans, CEO van Technopolis.

Dit jaar gaat de Dag van de Wetenschap digitaal. Het wordt een boeiende en interactieve dag met lezingen, podcasts, experimenten, workshops, spelletjes, quizzen, …

www.dagvandewetenschap.be