Met de Nieuw Statendam cruisen rond Schotland: van west naar oost

Schotland heeft altijd tot de verbeelding van reizigers gesproken. Toeristen verkennen graag historische steden zoals Glasgow en de hoofdstad Edinburgh of trekken door de prachtige en desolate Highlands. Wij kiezen voor het beste van ‘both worlds’ en varen rond Schotland met het luxeschip Nieuw Statendam van Holland America Line. All aboard!

Door Peter Soete

We starten onze cruise … aan land. De Nieuw Statendam ligt aangemeerd in Glasgow, een stad die we twee dagen lang verkennen. We wandelen langs prachtige Victoriaanse gebouwen en paleizen, waar diverse musea onderdak hebben gevonden, en grote parken die zorgen voor verpozing en ontspanning. In een van die parken bezoeken we de Botanic Gardens. We bewonderen de imposante serres uit 1842 en steken ook heel wat op over Schotse en buitenlandse planten. En zoals de meeste musea in Glasgow hoef je er niets voor te betalen. Het Kelvingrove Art Gallery and Museum staat al langer op ons lijstje en daar trekken we met veel plezier een namiddag voor uit. Alleen al om de schoonheid van het gebouw uit 1901 aan de buitenkant te bewonderen, zijn we een uurtje kwijt. Binnenin ontdekken we 22 galerijen vol Egyptische kunst en hedendaagse werken. We kijken uit naar ‘de Christus van de Heilige Johannes van het kruis’ van Salvador Dali, maar dit topwerk uit 1951 is voor enkele maanden uitgeleend. Gelukkig kan de originele Spitfire, die in de inkomhal hangt, onze ontgoocheling snel wegnemen.

Van Kelvingrove wandelen we naar The Riverside Museum of het transportmuseum. Hier zijn meer dan 3.500 items te zien die allemaal met transport te maken hebben. Pronkstuk is een historisch ‘tall ship’, dat buiten het museum aangemeerd ligt op de Clyde rivier.

Zetel van de McCleod-clan

We sluiten onze tweedaagse in Glasgow af met een gastronomisch diner in de Pinnacle Grill aan boord van de Nieuw Statendam, en zijn klaar om de grillige Schotse kustlijn van maar liefst 6.500 kilometer verder te ontdekken. Onze volgende stop spreekt alvast tot de verbeelding: the Isle of Skye. We komen aan land in Portree. Dit kuststadje telt slechts 2.500 inwoners en kreeg in de 15de eeuw een koninklijke titel van koning James, nadat hij er in een hotel had overnacht. Skye is normaal een mistig en nat eiland, ook in de zomermaanden, maar vandaag trekt de zon alle registers open. Zachtglooiende heuvels en heide in volle bloei, velden die doorkruist worden door kleine snelstromende riviertjes, we ontdekken het allemaal op weg naar Dunvegan Castle, de zetel van de McCleod-clan. De chiefs van deze clan wonen al meer dan 800 jaar in het kasteel. Momenteel resideert de 30ste clan chief er met zijn familie. In het kasteel wandelen we door mooi gedecoreerde kamers met heel veel familie-objecten. De Fairyvlag is er één van. Deze zijden vlag dateert uit de vierde eeuw en werd gemaakt op Rhodos. Ze werd door een McCleod meegebracht na een kruistocht en bleef steeds in de familie. De rundshoorn van de chief is een ander uitzonderlijk voorwerp. Deze gigantische drinkbeker wordt gevuld met lichte rode wijn en moet in één keer leeggedronken worden door de nieuwe chief. Moeilijk, maar niet onmogelijk.

Shetland behoort ook tot de Britse eilanden niettegenstaande dit eiland zo’n 300 kilometer verwijderd is van John O’Groats, het noordelijkste punt op het Schotse vasteland. De ferry doet er 11 uur over maar ons cruiseschip legt de afstand af terwijl we ’s avonds dineren en genieten van een fijne nachtrust in onze suite. ’s Morgens zien we een niet zo vaak voorkomend spektakel: de haven van Lerwick baadt in de zon en zorgt voor een hoogzomergevoel. Toerisme begint meer en meer ingang te vinden op Shetland, en dat merken we meteen wanneer we van de pier de winkelstraat aflopen. De winkels met Shetlandtruien verdringen elkaar en je vindt er truien in alle mogelijke kleuren en maten. Wij wandelen door naar Fort Charlotte, een artilleriefort dat werd gebouwd om de Shetlanders te beschermen tijdens de Tweede Engelse–Nederlandse Oorlog van 1665, maar pas 100 jaar later voltooid raakte. Nu is het fort een drukbezocht monument dat perfect de tijdsgeest van 1780 weergeeft.

Wanneer we langs de kust wandelen, voorbij het Queen’s Hotel, passeren we de Lodberries, een paar oude handelshuizen met aangebouwde winkels. Een zicht dat ons, tot onze verbazing, heel vertrouwd lijkt. Even later weten we waarom: we zijn fan van Engelse detectiveseries en staan nu voor het huis van detective Jimmy Perez uit de televisieserie Shetland. Om de bekende Shetlandpony’s te zien, moeten we Lerwick verlaten en naar de vlaktes en heuvels langs de kustlijn reizen. Wij opteren echter voor een lekkere Schotse pint in het zonnetje aan de haven.

“Vol bewondering kijken we naar de rundshoorn van de chief”

Kippenvel in Edinburgh

De volgende ochtend legt de Nieuw Statendam aan in Invergordon in de oostelijke Highlands. We rijden een half uurtje met de bus tot in Inverness, de zelfverklaarde hoofdstad van de Highlands. Dit bezoek valt lichtjes tegen, want heel veel heeft dit kleine provinciestadje niet te bieden. En een rondrit langs Loch Ness maakt er ons humeur niet beter op: een bezoek aan de ruïne van Urquhart Castle langs het meer kost in onze ogen veel te veel en Loch Ness zelf is, door de vele turf in het meer, niet meer dan een gigantische donkere waterpoel. Dan was een dagje verwennerij in de bubbelbaden en zwembaden op het schip een veel betere optie geweest.

De volgende morgen leggen we aan net buiten South Queensferry, een van de diepzeehavens van Edinburgh. De Nieuw Statendam ligt pal onder de iconische Forth Bridge, de spoorwegbrug over de Firth of Forth, de zeearm die Edinburgh met de Noordzee verbindt. Edinburgh zelf is een fantastische stad en gelukkig staan hier ook twee volle dagen op het programma. Veel te kort om alle historische gebouwen en monumenten te bezoeken, maar wij pikken er toch de allermooiste uit: Edinburgh Castle, dat vanop een heuvel het stadscentrum domineert, is een must see. In dit kasteel uit de zeventiende eeuw zijn onder meer de Schotse kroonjuwelen te bewonderen en we vinden er ook de Stone of Scone, de steen waarop de Schotse koningen werden gekroond. We hebben geluk: we slagen er in om kaartjes voor de militaire taptoe in het kasteel te bemachtigen, een must see in de zomer. Iedere avond geven zo’n 800 muzikanten het beste van zichzelf op het binnenplein van het kasteel. Vooral het einde van de anderhalf uur durende show waarbij een doedelzakspeler boven op de kantelen van het kasteel de toeschouwers een fijne nacht toespeelt, zorgt voor kippenvel bij iedereen. Wanneer we terugvaren naar ons schip klinken de klanken van de doedelzakken ons nog in onze oren. We kunnen ons geen beter einde van onze Schotse ontdekkingsreis voorstellen.