Gewezen De Zondag-hoofdredacteur Pascal Kerkhove schrijft eerste boek: “Mijn boek kan troost en herkenning bieden”

Anderhalf jaar geleden was Pascal Kerkhove nog de hoofdredacteur van De Zondag en De Krant van West-Vlaanderen en woonde hij in Gent. Sindsdien is hij verhuisd naar Oostende, waar hij onlangs met ‘Dag Ma’ een ontroerende roman schreef die deels gebaseerd is op wat hij zelf meemaakte toen hij zijn moeder door dementie uit het leven zag wegglijden. Wij schoven bij hem aan in De Grote Post.

Hoe beleef jij gewoonlijk je zondag, Pascal?

“De zondag is de mooiste dag van de week. De enige dag waarop je zelf beslist wat je wel of niet doet, dus probeer ik van elke dag een beetje een zondag te maken. Maar de zondag zelf begint meestal met een ontbijt dat ik klaarmaak voor mijn echtgenote. Omdat zij tijdens de week altijd voor het ontbijt zorgt. Dat is dan een uitgebreid fruitontbijt. En voor de rest is het eigenlijk chillen. We wandelen of fietsen graag aan zee. De zeelucht kan ik iedereen aanraden. En op normale zondagen ben ik wel bezig met iets van sport. Ofwel wordt er wat gelezen en ’s avonds eten we samen.”

De voorbije jaren zag je zondag er heel anders uit, weten we na het lezen van je boek.

“De voorbije jaren waren de zondagen mijn vaste koffieafspraken met mijn mama. Dat betekende dat ik altijd kort na de middag bij haar in Waregem aankwam en daar één of twee uur met haar praatte bij één of twee koffies en met een taartje dat ze ’s morgens ging halen bij de bakker. Ze zei altijd: ‘Ik heb weer gezien dat De Zondag vlot is meegenomen. Maar ik zeg niet dat jij daar de baas bent’. Dat vond ik ook wel schattig, hoe trots ze eigenlijk was op het feit dat ik op dat moment de leiding had bij De Zondag.”

Toen was ze nog gezond en wel. Maar…

“Op de duur had ze last van grote stemmingswisselingen en staken ook wanen en fysieke klachten de kop op. In nauw overleg met de huisarts hebben we toen een neuroloog geraadpleegd en de diagnose was duidelijk: het dementieproces was ingezet. Dat was een harde klap voor iedereen, in eerste instantie voor haarzelf. Want ze was zich daar ook wel van bewust. Soms was ze kwaad, soms was ze verdrietig en soms was ze content dat we erover konden praten. Eigenlijk wist ik nooit als ik aanbelde welke mama de deur zou opendoen voor mij. Dat was lastig, maar ontzettend intrigerend ook om haar dementieproces op die manier te kunnen begeleiden.”

“Eigenlijk wist ik nooit als ik aanbelde welke mama de deur zou opendoen”

Wist je toen al dat er uit die ervaring met je ma ooit een boek zou volgen?

“Op een gegeven moment begon ik ’s avonds een neerslag te maken van wat er in onze gesprekken gezegd was. Ik ben beter met woorden dan met beelden en ik wou haar woorden bijhouden, ze niet vergeten. Ik schreef in die periode een column voor De Zondag waarin ik vaak iets van mezelf meegaf en ook soms iets over mijn mama vertelde en over het proces dat zij doormaakte. Aan de vele reacties merkte ik toen wel dat die verhalen een zeer gevoelige snaar raakten en dat ze voor veel mensen iets konden betekenen. Zo is het plan gerijpt om met mijn notities en mijn columns aan de slag te gaan. En eind vorig jaar voelde ik: dat boek moet er nu uit. Ik heb me hier toen in Oostende, met zicht op zee, elke dag van ’s morgens al aan het schrijven gezet en uiteindelijk is dat verhaal er snel uitgekomen.”

Het is niet gewoon het relaas van de lijdensweg van je moeder. Je hebt er een fictieverhaal in verwerkt.

“Dementie is zo’n gecompliceerd proces, dat ik het deel van mijn mama, dat heel reëel is en dus 100 procent autobiografisch, bewust gemixt heb met een fictieverhaal dat gebaseerd is op de realiteit. Mijn echtgenote werkt al tien jaar met mensen met dementie en ze vertelt me elke avond de meest waanzinnige verhalen over wat zij meemaakt. De personages uit het fictieverhaal zijn geboetseerd uit de vertellingen die ik van haar heb meegekregen. Het boek gaat eigenlijk niet zozeer over dementie, maar wel over wat je met liefde kan doen, als iemand die je lief hebt geconfronteerd wordt met dementie. Ik probeer op die manier de lezer ook een beetje te confronteren met de verwarring die dementie altijd veroorzaakt. Ik heb ervaren hoe mijn mama door de ziekte diverse persoonlijkheden kon aannemen. Heel veel mensen die met de ziekte worden geconfronteerd, zijn radeloos. Dit boek is geen ‘how to’, maar kan wel herkenning en troost bieden.”

‘Dag ma, blijf je nog even?’ is uitgegeven bij Bitbook en kost 25 euro.