Roel Vanderstukken: “Mijn hartoperatie was verrijkend”

In de zomer van 2016 genoot ik van een heerlijke namiddag in de zon op z’n terras. We praatten uren over het vinden van een plan B mocht dat op een dag nodig zijn. Ik was helemaal aangedaan toen ik in oktober 2017 het nieuws vernam dat Roel Vanderstukken een zware hartoperatie had ondergaan. Vandaag zit voor mij een andere man. Even hartelijk, maar Roel oogt rustiger, zachter maar ook heel vastberaden. “Vroeger vond ik het onbeleefd om ergens nee op te zeggen, nu denk ik al sneller: ‘kust eens allemaal mijn gat’.”

Evi Renaux 

Het was een ‘ferm’ jaar voor zanger en acteur Roel Vanderstukken (41). Kandidaat voor de verkiezingen met Groen!, winnaar met Kurt Rogiers van het programma ‘Tweesterrenrestaurant’, en zijn terugkeer naar Familie, nadat hij maanden revalideerde na zijn openhartoperatie eind 2017.

Roel, jij hebt mij laten schrikken.

Jou niet alleen. (glimlacht)

Hoe gaat het nu met je?

Goed. Fysiek voel ik het niet echt meer, op wat fantoompijnen na. In mijn hoofd is het anders, maar dat gaat in periodes. Ik voel dat het niet simpel is om de juiste balans te vinden. Maar ik streef naar een vorm van onbaatzuchtig geluk bij anderen, en daar haal ik dan mijn energie uit. Waar ik vroeger nogal een norse mens was, ben ik dat nog altijd misschien, maar nu vind ik dat mijn naasten daar niet de dupe van moeten zijn.

Nors hoezo?

Dat is gewoon hoe ik ben. Ik kan nogal slechtgezind zijn. Maar ik ga sinds kort naar een coach, en daardoor beweegt er wel iets in mezelf. Het is vooral bewustwording van wat er gaande is, wat je zelf doet. En eigenlijk is dat voldoende. Het helpt me ook om het trauma te verwerken.

Je spreekt over trauma, wat heb je ervaren?

Ik was bang. Niet zozeer voor wat er ging gebeuren, maar vooral wat er met de mensen rondom mij zou gebeuren als ik er niet meer zou zijn. Mijn jongste zoon Ramses was toen twee, mijn gote angst was dat hij nooit zou herinneren hoe ik was. Zulke dingen doen je echt nadenken. De rest was eigenlijk van weinig tot geen belang.

Had je dan voor jezelf geen schrik?

Ik wil er niet te hard over nadenken hoe ik daar nu tegenover sta. Het is een verrijking geweest voor mezelf én als acteur. Ik kan nu intenser angst en verdriet spelen. Net omdat je zoveel emoties hebt leren kennen vanuit een ander perspectief; dat van mijn kinderen en mijn vrouw. Ik kon de tijd in de hartbewaking perfect aan, behalve wanneer ik een foto van mijn kinderen kreeg. Dat ging niet.

“Ik kan als acteur nu intenser angst en verdriet spelen.”

Je zwakke plek…

Zonder twijfel. De vooravond van mijn operatie nam ik afscheid van mijn kinderen. Het speelt toch in je achterhoofd dat mocht het fout lopen, het de laatste keer is dat je ze ziet. Ik weet dat je niet zo mag denken, maar je zit in die realiteit. Een ziekenhuis, draden, een diagnose, je kan niet weg: dus je denkt na. In die vijftal dagen voor de operatie voltrok zich ook een soort louteringsproces, dat op zich best mooi was. Er is geen andere optie dan alles op een rijtje te zetten. Toen ik hoorde dat de operatie de dag erna door omstandigheden niet doorging, heb ik me afgevraagd of ik nog eens afscheid moest nemen. Ik heb het niet gedaan, ik kon dat niet nog eens. Dat afscheid nemen was gelukkig niet nodig. (glimlacht)

Gelukkig maar! Hoe blij waren ze dat je weer thuis was?

Thuiskomen, had iets heel moois. Alles gaat nog moeizaam, sommige dingen moet je terug van nul opbouwen. Mijn longcapaciteit bijvoorbeeld, die stelde niets meer voor. Ik had ook veel pijn. En als onze oudste dan thuis kwam van school, dan kroop die instant bijna in mij. Je kan het vergelijken met een hondje dat voelt dat je dat nodig hebt. Het is ook het enige wat ze kunnen doen hé? Want als je spreekt over onvoorwaardelijkheid: daar ligt het.

Wat is er nu anders? Ik had gedacht dat je een aantal zaken fundamenteel zou veranderd hebben.

Ik ook. (lacht) Er zijn veel dingen gepasseerd in mijn hoofd. Zoals het idee dat als ik dit zou blijven doen, het weer dezelfde kant zou opgaan op termijn. Dat is niet helemaal waar gebleken: ik ben slimmer geworden. Volgend jaar wordt heel druk, maar ik heb wel anderhalf jaar geleerd. Ik ben veel meer thuis dan vroeger. Ik kan nu de kinderen in bed stoppen, en ik geniet ervan.

Is het dan een cadeau ook?

Zeker. Mijn leven was anders wel blijven doorgaan als een sneltrein.

Hoe zit het met je ambitie?

Die is nog dezelfde, maar nu is er het besef er gekomen dat het ook kan op een iets rustigere manier. (denkt na) Ik ben misschien iets arroganter geworden. Nee, misschien is het dit: vroeger vond ik het onbeleefd om ergens nee op te zeggen, nu denk ik al sneller: ‘kust eens allemaal mijn gat’. (lacht) Soms denk ik dat zelfs iets te veel. Ik ben directer geworden. Weet je, ik heb een aantal filters gekregen die het voor mij gemakkelijker maken, en de ‘nee’ verantwoorden. Nu weet ik dat ik bijvoorbeeld graag drie keer per week mijn kinderen in bed wil stoppen, en dan zal ik mijn agenda daar ook naar richten.

“Zonder dit voorval was mijn leven blijven doorgaan
als een sneltrein.”

Thuis zijn ze allemaal heel content, begrijp ik daaruit.

An-Sophie is door de balletschool nooit thuis ‘s avonds, dus ik heb mezelf wel wat bedot. (lacht) Wanneer de kinderen om 20u15 in bed zaten, dacht ik: ‘ah bon, hier zit ik dan’. Maar eigenlijk heb ik leren profiteren van de situatie en van meer tijd voor mezelf. Ik besef ook dat ik steeds minder de goesting heb om op café te gaan of af te spreken.

Gewoon genieten van thuis zijn?

Ja. En dat doe ik deze weken nog intenser. Vanaf dat de indian summer nog maar zijn intrede doet, denk ik al: ‘yes, ’t is bijna kerstmis’. (lacht)

Zie je alle tijd nu als toegevoegde tijd?

Eigenlijk is dat zo, maar ik vind het gevaarlijk om er zo over te denken. Ik denk wel vaker: ‘het was gewoon nog niet mijn beurt’.

Mag ik zeggen dat ik je beduidend rustiger vind?

Het zal je niet verbazen als ik zeg dat de grootste oorzaak, naast die genetische factor, stress was. Ik probeer dat nu wat meer te vermijden.

Alles komt goed, voel ik. Ik hoop dat je het trauma achter je kan laten.

Mensen moeten mij daarbij helpen door mij er vooral niet mee te willen helpen. Ik rebelleer dan, als ik het gevoel heb dat mensen het toch allemaal beter weten. En daar krijg ik stress van. Ik begrijp dat iedereen goed wil doen, dus ik neem het niemand kwalijk. Ik ben bovendien een publiek figuur; mensen willen ervaringen delen, en het wordt een aanknopingspunt om een gesprek te hebben. Het kan hard klinken, want ik maak graag tijd voor iedereen, maar soms heb ik er geen boodschap aan.

Je wil er van af om in één adem ‘Roel en zijn hartfalen’ te zijn?

Toch blijft het zo. Want kijk, wij hebben het er ook al de hele tijd over, al had ik me voorgenomen om het er niet over te hebben.

Bij deze spreken we uit dat je kiest om niet meer enkel ‘die Roel van zijn hart’ te zijn.

Het kunnen kiezen daarin is fijn. Maar iedereen moet mee willen evolueren. Ik wil kunnen terugdenken, en zien dat het een reden heeft gehad. Ik wil aan dit voorval een waarde kunnen toekennen, zonder dat ik er de dupe hoef van te blijven. En dat is even zoeken.

Bijna een nieuw jaar, waar kijk je naar uit?

Van alles waar ik dit jaar van heb genoten opnieuw te kunnen doen. Op professioneel vlak ga ik twee theaterstukken doen. Onder andere een komedie, want dat was al zo lang geleden en dat wou ik zo graag nog eens doen. Het wordt best druk volgend jaar.

Draag je zorg voor jezelf?

Ga ik doen, al verwacht ik nog wel een paar lappen te krijgen. Ik hoop enkel dat ze niet te hard te zijn. (glimlacht)

(foto Ivan Ruck)