Steven Van Herreweghe legt de jaren 80 uit aan tieners: “Ik schrok zelf soms van hoe het er toen aan toe ging”

Vanaf donderdag blaast Steven Van Herreweghe de jaren 80 nieuw leven in met ‘De jaren 80 voor tieners’, een tv-programma waarin hij een tiental tieners op reis meeneemt door dat decennium. Met veel humor, archiefbeelden, en de beste jaren 80-muziek. “De jaren 80 zijn mijn wonderjaren, maar door deze reeks te maken merkte ik dat het leven toen vaak donker en moeilijk was.”

Hoe kijken tieners van nu naar die wonderlijke periode in onze geschiedenis? En hoe anders is het om vandaag op te groeien? Op die vragen geeft De jaren 80 voor tieners een antwoord. Tegelijkertijd krijgen de kijkers af en toe een inkijk in het leven van de tieners en leren hen zo, naarmate de reeks vordert, allemaal beter kennen. Er wordt veel gelachen, maar de gesprekken zijn af en toe ook heel emotioneel en leiden tot verrassende inzichten. Over hoe anders het leven was, maar hoe ook heel veel dingen exact hetzelfde gebleven zijn – en dat wellicht ook altijd zullen blijven.

Wat was er zo bijzonder aan de jaren 80?

“Voor mij natuurlijk heel veel. Ik was een kind van de jaren 80, dat decennium was één lange speeltijd. Natuurlijk – en dat besef ik nu beter dan ooit – was dat niet voor iedereen zo. Het was een moeilijke tijd, een sombere tijd, met veel werkloosheid, nog Koude Oorlog, de Bende Van Nijvel. Maar een belangrijke reden om dit programma te maken, is dat veel van wat we nu kennen ontstaan is in de jaren 80. Dat decennium luidde de personal computer in, de hiphop, de eerste spelconsoles. Dingen die vandaag evident zijn voor de meeste tieners. Als mijn kinderen gamen, zie ik figuurtjes terug uit mijn jeugd, Mario Bros bijvoorbeeld. De bioscopen draaien volop remakes van films uit die jaren. Op de een of andere manier is dat decennium de moeder van de huidige popcultuur.”

Je hebt de jaren 80 zelf beleefd als kind. Wat heeft je verrast toen je door de archieven ging?

“Dat we sinds die tijd een enorme evolutie hebben doorgemaakt. Als we vandaag het gevoel hebben dat de wereld in brand staat en er veel onverdraagzaamheid is – wat ook zo is overigens – dan ben ik tot het besef gekomen dat het in de jaren 80 erger was. Oude mannen met dikke sigaren zwaaiden de plak. Vrouwen moesten eigenlijk zwijgen. Slachtoffers hadden niks te zeggen, minderheden al helemaal niks. Ik merkte al snel dat het leven op een positieve manier is geëvolueerd, op heel veel vlakken. Natuurlijk ging het leven toen 20 procent minder snel. En het viel me op dat de tieners in mijn programma daar best nostalgisch naar waren. Het leven was overzichtelijker en trager. En dat heeft maar met één ding te maken: het internet. Onze levens spelen zich vandaag de dag voor een groot stuk online af. Je wordt dus constant geconfronteerd met groter, knapper, beter, rijker, succesvoller, … Vroeger kon je niet zo vergelijken.”

Hoe nostalgisch was deze trip voor jou?

“Ik wilde eigenlijk geen nostalgisch programma maken. Ik wilde vooral laten zien hoe het leven toen was. En door dat te laten zien aan mensen die die jaren nooit hebben meegemaakt, werden sommige verhalen weer heel spannend. De moord op John Lennon bijvoorbeeld. Wij weten wie dat is, maar tieners hebben vaak geen idee. Of het Heizeldrama of de Herald of Free Enterprise. Ik kon daar nu over vertellen alsof het net gebeurd was. Dat maakt het spannend en aantrekkelijk. Het programma laat bovendien ook zien dat niet alle tieners hetzelfde zijn. Vaak hebben mensen een eenzijdig beeld van tieners. Maar door hen nu aan het woord te laten, merk je dat ze op heel veel vlakken onderling anders naar het leven kijken.”

Waren die tieners niet allemaal geschrokken van de jaren 80?

“Absoluut. En ik zelf ook wel. Wat vaak naar voren kwam, was de choquerende manier waarop we toen omgingen met minderheden. We leven nu in een tijd waarin empathie zeer belangrijk is, maar toen bekeken de mensen alles meer zwart-wit. Ook over het klimaat werd heel anders nagedacht. Overal werd afval gedumpt. En overal rookten de mensen, werkelijk overal. We hebben sinds die jaren 80 dus een enorme weg afgelegd.”

‘De jaren 80 voor tieners’, vanaf 3 maart elke donderdag om 20.35 uur op Eén.