2022: afscheid van mode-iconen

2022 zal de modegeschiedenis ingaan als het jaar dat we iconen zoals Issey Miyake, Nino Cerruti en Thierry Mugler verloren. Eén naam stond nog niet in de jaaroverzichten: Vivienne Westwood die ons tussen oud en nieuw verliet. Ze werd 81.

Vivienne Westwood zal ons bijblijven als de hogepriesteres van de punkmode en eeuwige rebel. Westwood werd geboren in Derbyshire als Vivienne Isabel Swire, dochter van een arbeider en een winkelbediende. Toen ze 16 was, verhuisden haar ouders naar Harrow, een buitenwijk van Londen waar ze een postkantoor runden. Vivienne volgde verschillende opleidingen waaronder zilversmid om uiteindelijk leerkracht te worden. Op haar twintigste leerde ze haar eerste man kennen, Derek Westwood. Ze trouwden en kregen een zoon, Benjamin Westwood. Drie jaar later ging het koppel uit elkaar en viel ze voor Malcolm McLaren, een conceptueel kunstenaar en later ook de manager van de Sex Pistols. Westwood en McLaren runden samen een boetiek die geregeld van naam en stijl veranderde. Onder de naam “Sex” verkochten ze kleren die uit elkaar gehaald waren en weer in elkaar gestopt werden met sluitspelden en die doordrongen waren van SM-elementen en bedrukt waren met anarchistische symbolen, omgekeerde kruisbeelden, maar ook hakenkruisen en woorden zoals “destroy”. De punk fashion was geboren.

Hoewel ze al jaren kleren ontwierp, profileerde Vivienne Westwood zich pas vanaf het begin van de jaren tachtig als modeontwerpster. Onder invloed van de New Romantics-rage bracht ze in 1981 haar succesvolle “Pirate” collectie op de markt, een mix van historische kostuums en punk, de zogenaamde “Punkature”, een samensmelting van punk en couture. Ze gebruikte hierbij veel traditionele Engelse materialen die ze naar haar hand zette. In 1982 showde ze voor het eerst tijdens de Parijse modeweek en groeide ze uit tot één van de belangrijkste Britse ontwerpers.

Zowel in 1990 als in 1991 werd ze gelauwerd als “British designer of the Year”. Het jaar nadien werd ze ontvangen op Buckingham Palace om van Queen Elizabeth II de OBE (Order of the British Empire) te ontvangen. Zelfs dan kon ze het niet laten om te choqueren door voor de camera’s duidelijk te maken dat ze haar slipje thuis vergeten was. Naast haar drang om te provoceren, liep ook haar maatschappelijk engagement als een rode draad doorheen haar leven en carrière: zo riep ze geregeld op om minder te consumeren en wees ze op de gevaren van de klimaatverandering, lang voor duurzaamheid een belangrijk punt werd in de mode.

In 1993 trouwde ze met de veel jongere Andreas Kronthaler die ook haar zakelijke en creatieve partner werd. In 2004 wijdde het Victoria&Albert museum een overzichtstentoonstelling aan haar werk.

Vivienne Westwood bleef haar leven lang tegen schenen schoppen, onder het motto “Orthodoxie is het graf van de intelligentie”, een citaat van de Britse filosoof Bertrand Russell die ze bewonderde.