Binnenkijken in een 19de-eeuwse herenwoning met orangerie

Vilvoorde Deze 19de-eeuwse herenwoning met aanbouw en een grote tuin met een historisch kapelletje diende een kleine metamorfose te ondergaan. De uitbouw werd een hedendaagse interpretatie van een orangerie, opgetrokken in hout. De opzet van architectenbureau dmvA was om beleving, licht en lucht in een donkere woning met kleine kamertjes te brengen.

In de vrij grote herenwoning was vroeger een tandartspraktijk ondergebracht. Ook de uitbouw achteraan was met verschillende, kleinere ruimten ingericht. Het was net deze achterbouw in slechte staat die noodzakelijk moest worden aangepakt. Met de vraag om de woning in ere te herstellen, klopte het bouwkoppel aan bij dmvA.

Prefab meccano

Voor de nieuwe aanbouw ontwierp dmvA een strak volume dat het historische karakter heropwaardeert. De footprint van de nieuwe uitbreiding is identiek gebleven als die van de bestaande aanbouw. Architect Tom Verschueren: “De L-vorm is iets hoger gemaakt om zoveel mogelijk licht en ruimte te creëren. De houtskeletbouw uit afzeliahout heeft een sobere elegante uitstraling door haar eenvoudige ritme. Het houtskelet bood niet alleen visuele, maar ook logistieke voordelen. De balken konden gemakkelijk via de buren naar achter worden gedragen, zodat er geen hijskraan nodig was. Ook de snelheid van de opbouw was een voordeel. Uiteindelijk is het een houten gordijn met bijzonder veel raampartijen geworden.”

“Hoe meer je van een bestaande woning kan bewaren, hoe mooier het verhaal”

Lichtrijke mezzanine

In de dubbelhoge achterbouw van wel zeven meter hoog werd bovenaan een zwevende mezzanine geïnstalleerd met een bureau en een bijhorende bibliotheek. “De deuropening tussen de aanbouw en het hoofdvolume werd vergroot waardoor het daglicht tot in de bestaande woning kan doorstromen en het gezin steeds zicht heeft op de groene stadstuin. “Ook de visuele interactie met de kerktoren en het historisch kapelletje wordt hierdoor versterkt”, aldus de architect. “Onderaan is de keuken in de achterbouw witgelakt met een werkblad in marmermozaïek. Voor de vloer is een naadloos polybeton gekozen die aansluit bij de vloer van de oorspronkelijke bouw.”

Isoleren en restaureren

Het oorspronkelijke gelijkvloers van 11 meter diepte is grotendeels behouden mits toevoeging van nieuwe technieken en isolatie. De vloer tussen de kelder en het gelijkvloers is geïsoleerd. Het dak is volledig vernieuwd, drie ramen zijn vervangen en de voorgevel is gerestaureerd. Ook de bestaande mollures zijn prachtig gerestaureerd. Op de eerste verdieping is de masterbedroom ingevuld met badkamer. Op de tweede verdieping zijn twee gelijkwaardige kinderkamers gecreëerd.

Overwoekerde stadstuin

“Hoe meer je van een bestaande woning kan bewaren, hoe mooier het verhaal”, stelt het architectenbureau. “We zoeken naar een kruisbestuiving waarbij de contrasten tussen oud en nieuw best groot mogen zijn om het project sterker te maken. De sfeer in het historische gedeelte is helemaal anders dan de nieuwbouw waardoor de woning één ontdekking is geworden.”

Ook voor de overwoekerde stadstuin hadden ze niet meteen grotere plannen behalve de tuin zo goed mogelijk in ere herstellen. “Tussen alle planten en struiken vonden we nog een oud restant van een witstenen paviljoentje en een oude omwalling. Deze historische artefacten konden we niet zomaar doen verdwijnen. Ze bleken niet in topstaat maar konden wel mooi gerestaureerd worden. Ze tonen net krachtiger omdat ze niet perfect zijn”, besluit Tom Verschueren.